Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej

Z Wikipedii

Order Zasługi RP Krzyż Wielki

Gwiazda Orderu

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – cywilne odznaczenie państwowe (order) Rzeczypospolitej Polskiej w hierarchii orderów wobec cudzoziemców pierwsze po Orderze Orła Białego.Order jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim, którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i narodami.

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej zastąpił Order Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ustanowiony w 1974. Już w rozporządzeniu Prezydenta RP z 16 kwietnia 1991, mimo braku formalnej zmiany ustawy o ustanowieniu Orderu Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ani nazwy Orderu, określono go jako Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej i zmieniono opis jego odznaki na odpowiadający późniejszemu Orderowi Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej został formalnie ustanowiony pod tą nazwą ustawą z dnia z dnia 16 października 1992 o orderach i odznaczeniach.

Order dzieli się na pięć klas:

klasa I - Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa II - Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa III - Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa IV - Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa V - Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

[edytuj] Nadawanie

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim (Polonii), którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i narodami.

Order nadaje Prezydent RP, z własnej inicjatywy lub na wniosek Prezesa Rady Ministrów, wniosek przedstawia Minister Spraw Zagranicznych.

[edytuj] Opis odznaki Orderu

Odznaka Orderu powtarza z modyfikacjami odznakę Orderu Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Odznaką Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej jest krzyż gwiaździsty pięcioramienny. Ramiona krzyża pokryte są na awersie w środku czerwoną, a po bokach białą emalią w obramowaniu. Między ramionami krzyża jest pięć pęków promieni. W środku krzyża znajduje się srebrzony orzeł w koronie według wzoru dla godła Polski. Krzyż zwieńczony jest tarczą z monogramem: RP na tle poziomych promieni. Na rewersie ramiona krzyża są fakturowane. W klasach I - IV promienie, zwieńczenia i obramowania są złocone, a w klasie V srebrzone. Średnica krzyża gwiaździstego wynosi: w klasie I - 68 mm, w klasach II i III - 60 mm i w klasach IV i V - 48 mm.

Odznaką Orderu I i II klasy jest ponadto gwiazda orderowa o średnicy 80 mm składająca się z dziesięciu pęków promieni, z czego pięć pęków złoconych umieszczonych jest na tle pięciu pęków srebrzonych. W środku na okrągłej, czerwono emaliowanej tarczy w złoconym obramowaniu umieszczony jest srebrzony orzeł według wzoru dla godła Polski. Zamiast odznaki na wielkiej wstędze lub wstędze można nosić samą gwiazdę orderową.

[edytuj] Sposób noszenia

Sposób noszenia Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej:

I klasa: krzyż zawieszony jest na wielkiej wstędze szerokości 100 mm, koloru ciemnego kobaltu, założonej przez prawe ramię do lewego boku, a gwiazdę orderową nosi się pośrodku lewej strony piersi, poniżej innych orderów i odznaczeń.
II klasy: krzyż zawieszony jest na wstędze szerokości 45 mm, koloru ciemnego kobaltu, założonej na szyi, a gwiazdę orderową nosi się pośrodku prawej strony piersi.
III klasy: krzyż zawieszony jest na wstędze szerokości 45 mm, koloru ciemnego kobaltu, założonej na szyi.
IV i V klasy: odznakę noszono na wstążce szerokości 36 mm, koloru ciemnego kobaltu, po lewej stronie piersi. Na wstążce Orderu IV klasy upięta jest z tej wstążki rozetka o średnicy 30 mm.

Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej w kolejności starszeństwa polskich odznaczeń następuje po Orderze Odrodzenia Polski (w tej kolejności obywatele polscy noszą baretki lub miniaturki Orderu wszystkich klas oraz odznaki Orderu III i IV klasy).