Eugeniusz de Beauharnais
Z Wikipedii
Eugeniusz (Eugène Rose) de Beauharnais, wicehrabia, (3 września 1781, Paryż - 21 lutego 1824, Monachium), był generałem francuskim w czasie wojen napoleońskich.
Był synem zgilotynowanego w r. 1794 w czasie Terroru Jakobinów Aleksandra de Beauharnais i Józefiny z domu Tascher de La Pagerie, bardziej znanej jako cesarzowa Józefina, która w roku 1796 wyszła za generała Napoleona Buonapartego. Napoleon zaadoptował oboje pasierbów, Eugeniusza i jego siostrę Hortensję.
Wzrastał najpierw bez matki, która przebywała z Hortensją w posiadłościach rodziny na Martynice; zajmował się nim ojciec, oficer rewolucyjnej armii francuskiej - Eugeniusz mieszkał u niego na kwaterze w Wissembourgu i uczęszczał do szkoły w Strasburgu.
W roku 1795 Józefina oddała oboje dzieci do szkoły w Saint-Germain-en-Laye. Po jej ślubie z Napoleonem generał wziął chłopca do siebie jako swego adiutanta. Eugeniusz brał udział w kampanii egipskiej (1799) i odznaczył się w bitwie pod Abukirem i później w bitwie pod Marengo.
Po proklamacji cesarskiej Napoleona (1804) Eugeniusz otrzymał godność księcia francuskiego (Prince français) z tytułem "Cesarskiej Wysokości", krzyż Wielkiego Oficera Legii Honorowej i stopień generała brygady. Nie był uprawniony do dziedziczenia tronu francuskiego, ale Napoleon przewidywał dla niego sukcesję w Królestwie Italii.
Dalsze godności posypały się w szybkim tempie: 1805 Eugeniusz został wicekrólem Italii, 1806 otrzymał tytuł księcia Wenecji. Po narodzinach późniejszego Napoleona II, którego tytułowano Królem Rzymu, Eugeniusz, odwołany ze stanowiska wicekróla, otrzymał godność Wielkiego Księcia Frankfurtu, ale władzy tam nigdy nie objął, gdyż aktualny władca, były Elektor Moguncji, Karl Teodor von Dalberg, przekazał mu tron dopiero w r. 1813, gdy zbliżał się już upadek Napoleona.
W czasie dalszych wojen napoleońskich Beauharnais dowodził IV Armią Włoską i walczył w bitwach pod Aspern, Borodino i w 1813 pod Lipskiem.
W roku 1806 Eugeniusz poślubił Augustę Amalię (1788–1851), córkę króla Bawarii Maksymiliana I Wittelsbacha i Augusty Wilhelminy von Hessen-Darmstadt. Miał z Augusta Amelią siedmioro dzieci - pięć córek i dwóch synów:
- córka Józefina została królową Szwecji jako żona Oskara I,
- córka Amelia Augusta cesarzową Brazylii, poślubiwszy cesarza Pedra I,
- syn Karol August był o krok od założenia dynastii Beuharnais w Portugalii, gdy ożenił się z królową Marią II da Gloria, ale niestety zmarł nagle w dwa miesiące po przybyciu do jej kraju;
- syn Maksymilian osiadł w Rosji i ożenił się z wielką księżną Marią Nikołajewną, córką cara Mikołaja I, otrzymując od teścia tytuł "książę Romanowski, Cesarska Wysokość" i zakładając dynastię, która odegrała w dziejach Rosji ważną rolę do chwili upadku caratu w roku 1917.
Sam Eugeniusz otrzymał od teścia tytuł księcia (Herzog) Leuchtenbergu i Eichstätt. Po roku 1815 nie zajmował się — na żądanie teścia — sprawami francuskimi i poświęcił się życiu rodzinnemu i administracji swych dóbr. Z jego potomków linia nosząca tytuł książę Romanowski wygasła po mieczu w latach 50. XX wieku ze śmiercią kniaziów Aleksandra i Sergiusza Romanowskich, którzy zmarli bezdzietnie na wygnaniu we Francji. Inni potomkowie wrócili pod koniec XIX wieku do nazwiska Beauharnais i Leuchtenberg: Mikołaj Maksymilianowicz Romanowski, wnuk Eugeniusza, (1843–1891) miał dwóch naturalnych synów z mężatką, Nadieżdą Akintow z domu Annenkow. Po uzyskaniu przez nią rozwodu poślubił ją 1879, po czym car Aleksander III nadał jej oraz synom: Mikołajowi (1868–1928) i Jerzemu (1872–1920) rosyjski tytuł hrabiów Beauharnais. Car Mikołaj II podniósł ich 1890 do rangi książąt Imperium Rosyjskiego z nazwiskiem Leuchtenberg i tytulaturą "Jaśnie Oświeconych". Ta linia kwitnie do dziś dnia.
Eugeniusz de Beauharnais zmarł nagle na apopleksję w 43 roku życia i został pochowany w kościele św. Michała w Monachium. Wzniesiono mu tam pomnik dłuta Thorvaldsena.
[edytuj] Bibliografia
- Almanach de Gotha, Gotha 1931
