Ewerolimus

Z Wikipedii

Budowa cząsteczki ewerolimusu.

Ewerolimus (Everolimus, RAD-001, ATC L04AA) - pochodna rapamycyny (sirolimusu) o podobnym działaniu, opierającym się na inhibicji kinazy mTOR. Ewerolimus znajduje zastosowanie w transplantologii jako lek immunosupresyjny stosowany w zapobieganiu odrzucania przeszczepu. Prowadzone są również badania nad zastosowaniem ewerolimusu w onkologii.

[edytuj] Mechanizm działania

Ewerolimus jest inhibitorem sygnału proliferacji, co oznacza, że prowadzi do zatrzymania komórek w fazie G₁ cyklu komórkowego. Działając na limfocyty prowadzi do zahamowania ich proliferacji i ekspansji klonalnej. Na poziomie komórki mechanizm działania opiera się na inhibicji białka kinazy mTOR (FRAP), mającego wpływ na procesy wzrostu i proliferacji komórek. Ewerolimus, podobnie jak sirolimus, wiąże się z białkiem FRAP-12 tworząc kompleks hamujący kinazę mTOR. Ewerolimus działa na proliferację komórek stymulowaną czynnikami wzrostu, w tym miocytów gładkich ściany naczyń krwionośnych.

[edytuj] Farmakokinetyka

Po podaniu doustnym T_max wynosi 1-2 godziny, a dostępność biologiczna oceniana jest na około 90% ^[1]. Pokarm wpływa na wchłanianie leku. Ewerolimus jest metabolizowany na drodze monohydroksylacji i O-dealkilacji, a powstałe metabolity przypuszczalnie nie posiadają aktywności biologicznej^[1]. Metabolity wydalane są głównie z kałem i, w mniejszym stopniu, z moczem.

[edytuj] Wskazania

Badania wykazały skuteczność leku w zapobieganiu przewlekłej waskulopatii po przeszczepie serca ^[2]. Stosowany jest również w stentach naczyniowych. Ewerolimus w porównaniu z sirolimusem ma większą biodostępność i krótszy okres półtrwania; działa synergistycznie z cyklosporyną A, co pozwala na zmniejszenie dawki CsA przy zachowanej skuteczności w zapobieganiu ostremu odrzucaniu przeszczepu nerki ^[3].

[edytuj] Interakcje z innymi lekami i pokarmami

Proces wchłaniania i wydalania ewerolimusu może ulec zaburzeniu przez leki wpływajace na CYP3A4 lub glikoproteinę P. Nie należy równolegle podawać silnie działajacych inhibitorów lub induktorów CYP3A4. Cyklosporyna zwiększa istotnie dostępność biologiczną leku, dlatego zmiany dawkowania cyklosporyny wymagają korekty dawkowania ewerolimusu. Ryfampicyna przyspiesza wydalanie leku i nie zaleca sie jej jednoczesnego stosowania z ewerolimusem. Nie stwierdzono interakcji z atorwastatyną i prawastatyną^[4]. Ponieważ grejpfruty i sok grejpfrutowy wpływają na aktywność CYP3A4, nie należy ich spożywać w trakcie stosowania leku.

[edytuj] Działania niepożądane

Bardzo częstymi działaniami niepożądanymi są:

Częstymi działaniami niepożądanymi są:

zakażenia wirusowe
zakażenia bakteryjne
zakażenia grzybicze
posocznica
małopłytkowość
niedokrwistość
koagulopatia
zespół hemolityczno-mocznicowy
hipertriglicerydemia
nadciśnienie tętnicze
torbiel limfatyczna u chorych po przeszczepieniu nerki
zakrzepy żylne z zatorami
zapalenie płuc
ból brzucha
biegunka
nudności
wymioty
trądzik
powikłania ran chirurgicznych
zakażenia układu moczowego
obrzęk
ból ^[1].

Przypisy

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006 Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006, ISBN 83-7430-060-4.
↑ Eisen, HJ, Tuzcu, EM, Dorent, R, Kobashigawa, J, Mancini, D, Valantine-von Kaeppler, HA, Starling, RC, Sørensen, K, Hummel, M, Lind, JM, Abeywickrama, KH, Bernhardt, P: RAD B253 Study Group. Everolimus for the Prevention of Allograft Rejection and Vasculopathy in Cardiac-Transplant Recipients. New England Journal of Medicine, 349, 847-858. 2003. PMID 12944570.
↑ Vitko, S, Tedesco, H, Eris, J, Pascual, J, Whelchel, J, Magee, JC, Campbell, S, Civati, G, Bourbigot, B, Alves Filho, G, Leone, J, Garcia, VD, Rigotti, P, Esmeraldo, R, Cambi, V, Haas, T, Jappe, A, Bernhardt, P, Geissler, J, Cretin, N. Everolimus with optimized cyclosporine dosing in renal transplant recipients; 6-month safety and efficacy results of two randomized studies. Am J Transplant, 4, 626-635. 2004. PMID 15023156.
↑ Kovarik JM, Hartmann S, Hubert M, Berthier S, Schneider W, Rosenkranz B, Rordorf C. Pharmacokinetic and pharmacodynamic assessments of HMG-CoA reductase inhibitors when coadministered with everolimus. J Clin Pharmacol. 42, 2, 222-228. 2002. PMID 11831546.