Franciszek Młokosiewicz
Z Wikipedii
Franciszek Młokosiewicz herbu Fuengirola (ur. 5 maja 1769 w Koźminku w Kaliskiem, zm. 23 marca 1845 w Warszawie), polski oficer z czasów Stanisława Augusta, wojen napoleońskich i Królestwa Polskiego, obok ks. Józefa Poniatowskiego najbardziej znany w Europie polski wojskowy tych czasów, jedyny polski oficer 1. poł. XIX wieku, który od szeregowca dosłużył się stopnia generała, pochodząc przy tym z niższych warstw społecznych i nie należąc do szlachty, nawet zagrodowej.
Urodził się w małym podkaliskim miasteczku Koźminek jako syn rzemieślnika Feliksa i Agnieszki z Szymańskich. Pierwsze nauki pobierał w rodzinnym miasteczku i w Kaliszu. W wieku lat 20 wstąpił jako szeregowiec do 7. pułku piechoty, już rok później uzyskał stopień sierżanta. Brał udział w przegranej przez Polskę wojnie 1792 roku i , jako podporucznik, w insurekcji kościuszkowskiej. W grudniu roku 1806 wstąpił jako porucznik do 4 pułku piechoty Księstwa Warszawskiego i już rok później awansował na kapitana. Po kampanii r. 1807 otrzymał Order Virtuti Militari. W roku 1808 został wraz ze swym pułkiem przerzucony do Hiszpanii. W roku 1810 powierzonu mu i 150 żołnierzom polskim obronę zajętej przez Francuzów twierdzy Fuengirola koło Malagi, która broniła dostępu do miasta od strony Gibraltaru. Gubernator Gibraltaru postanowił zdobyć Fuengirolę od strony morza siłami korpusu ekspedycyjnego pod wodzą lorda Blayneya. 14 października 1810 r. Anglicy dokonali szturmu na twierdzę. Młokosiewicz odparł atak, a następnego dnia, otrzymawszy posiłki polskie i francuskie, zdobył angielskie baterie i wziął do niewoli lorda Blayneya, 8 oficerów i 177 żołnierza, za co parę dni później otrzymał order Legii Honorowej. Obrona Fuengiroli przyniosła mu europejską sławę w kołach wojskowych.
Wróciwszy do Polski z początkiem roku 1812 Młokosiewicz brał udział jako dowódca batalionu w kampanii rosyjskiej Napoleona, m.in. w bitwie nad Berezyną, a później w roku 1813 w bitwie pod Lipskiem, podczas której został ciężko ranny. Po roku 1815 służył jako major w Korpusie Inwalidów armii Królestwa Kongresowego, w r. 1817 poprosił o abszyt i zajął się rolnictwem w majątku żony Omęcinie koło Radomia.
W czasie powstania listopadowego powrócił do służby czynnej i uzyskał w r. 1831 stopień pułkownika, zaś po brawurowym ataku na tylną flankę rosyjską w bitwie pod Kałuszynem został 26 lipca tegoż roku mianowany generałem brygady. W czasie szturmu Paskiewicza na Warszawę Młokosiewicz był dowódcą brygady i walczył na Woli. Po upadku Warszawy, widząc zbliżającą się klęskę powstania, poprosił o dymisję i złożył przysięgę wierności carowi Mikołajowi I, po czym powrócił do swych dóbr w Omęcinie.
W roku 1842 car Mikołaj nadał mu szlachectwo Królestwa Polskiego z herbem o nazwie Fuengirola (wg. Szenica: w polu czerwonym kamienna baszta sześcioboczna z blankami, w bramie baszty złoty lew w prawo spięty, miecz w prawej łapie do cięcia trzymający, w szczycie hełmu pół lwa jak w tarczy, w prawo paszczą w tył obrócony).
Franciszek Młokosiewicz był dwukrotnie żonaty: 1:o voto z Anną Sokołowską na Omęcinie, z którą miał syna, 2:o voto z Anną Janikowską, z którą miał trzech synów i dwie córki. Spośród synów dużą sławę osiągnął urodzony w 1831 Ludwik Aleksander, botanik i zoolog.
Generała Młokosiewicza pochowano na Powązkach. Okazały nagrobek z lanego żelaza istnieje do dziś dnia. Napis głosi: Franciszek Młokosiewicz, dawny wojskowy polski, urodził się dnia 5 maja 1769 r., umarł w Warszawie 23 marca 1845 r. Usługom własnego kraju swe życie poświęcił, żył bez bojaźni wyrzutu. Cześć jego pamięci! Wieczne odpocznienie.
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Szenic, Cmentarz Powązkowski 1790-1850, Warszawa 1979
