Gamma-butyrolakton
Z Wikipedii
γ-butyrolakton | |||
|
|||
Ogólne informacje | |||
Inne nazwy | GBL | ||
Wzór sumaryczny | C4H6O2 | ||
SMILES | O=C1CCCO1 | ||
Masa molowa | 86,089 g/mol | ||
Wygląd | oleista bezbarwna ciecz | ||
Identyfikacja | |||
Numer CAS | 96-48-0 | ||
Właściwości | |||
Gęstość i stan skupienia | 1,12 g/cm3 ; ciecz | ||
Temperatura topnienia | -45 °C (228,15 K) | ||
Temperatura wrzenia | 204,5 °C (477,65 K; ±0,5°) | ||
Niebezpieczeństwa | |||
Klasyfikacja UE | Treść oznaczeń: Xn - szkodliwy |
||
Temperatura zapłonu | 98 °C (371,15 K) | ||
Temperatura samozapłonu | 455 °C (728,15 K) | ||
Zwroty ryzyka | R: 22-36 | ||
Zwroty bezpieczeństwa | S: 26-36 | ||
Numer RTECS | LU3500000 | ||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa) |
γ-butyrolakton (GBL) - organiczny związek chemiczny z grupy laktonów.
Oleista bezbarwna ciecz o ostrym zapachu i smaku. γ-butyrolakton używany jest jako rozpuszczalnik w preparatyce chemicznej, jako wywabiacz plam, jako prekursor do produkcji GHB i jego substytut, a także do syntezy polilaktydów. GBL naturalnie występuje w winach w stężeniu około 5 μg/ml.
Spis treści |
[edytuj] Efekty spożycia
GBL jest prolekiem GHB. Przemiana metaboliczna zachodzi w żołądku i krwi poprzez działanie enzymów o nazwie beta-laktamazy. GBL działa dłużej i gwałtowniej niż GHB, choć bardzo podobnie. W przeliczeniu na masę, jest bardziej aktywne i zakres jego dawkowania jest niższy niż GHB. Jeśli zażywane jest doustnie, bez uprzedniego rozcieńczenia może działać drażniąco na układ pokarmowy. Głównym efektem ubocznym używania GBL mogą być mdłości i uczucie obciążenia żołądka, wyraźniejsze niż w przypadku GHB. Zalicza się do depresantów. Średnia dawka GBL to ok 1-2 ml. Czas działania wynosi ok 2-3 godziny.
[edytuj] Właściwości chemiczne
γ-butyrolakton jest laktonem. Może być łatwo hydrolizowany przy użyciu roztworu wodorotlenku sodu do kwasu γ-hydroksymasłowego. W kwaśnym środowisku tworzy równomolową mieszaninę obu związków. GBL może być otrzymywane poprzez utlenienie THF (tetrahydrofuranu).