Haldan Keffer Hartline
Z Wikipedii
Haldan Keffer Hartline (ur. 22 grudnia 1903, zm. 17 marca 1983), amerykański fizjolog, laureat Nagrody Nobla w roku 1967 w dziedzinie fizjologii i medycyny.
Haldan Keffer Hartline urodził sie w Bloomsburg, w Pensylwanii. Jego rodzice byli nauczycielami w stanowej Szkole średniej (obecnie Stanowy College w Bloomsburg). Tam też, Hartline uzyskał wczesna edukację. Jego ojciec, Daniel S. Hartline, był profesorem biologii, oraz zajmował się astronomią i geologią. Dzięki niemu syn odziedziczył zainteresowanie do nauk naturalnych.
Keffer Hartline pobierał nauki w Lafayette College w Easton, w Pensylwanii. Studia ukończył w 1923 roku. Jego nauczyciel biologii w college'u, Beverly W. Kunkel, zachęcił go, by rozpoczął prace badawcze. Jego pierwsza naukowa praca dotyczyła wizualnemu przedstawieniu ziemskich isopodów (skorupiaków). Lato spędził w Laboratorium Biologicznym Marynarki w Woods Hole, gdzie szkolił się w zakresie biologii. Tam też na jego badania mieli wpływ inni naukowcy Jacques Loeb, Selig Hecht i Merkel H. Jacobs.
Jesienią 1923 rozpoczął pracę w Szkole Johna Hopkinsa (Johns Hopkins School), gdzie kontynuował badania na wydziale Fizjologii pod okiem E. K. Marshalla i C. D. Snydera. Prowadził badania nad działaniem siatkówki, używając do tego zwierząt laboratoryjnych – żab, kotów i królików. W roku 1927 uzyskał nagrodę Johna Hopkinsa National Research Council Fellowship (Medical Sciences), co umożliwiło mu studiowanie matematykę i fizykę. Spędził dwa lata w wydziale fizyki Johna Hopkinsa biorąc kursy i pracując jako student w laboratorium A. H. Pfunda. W 1929 otrzymał stypendium od Uniwersytetu Pensylwanii, gdzie kontynuował swoje badania w fizyce. Przez jeden semestr wraz z Wernerem Heisenberg (późniejszym laureatem Nagrody Nobla) uczestniczył w seminariach na Uniwersytecie w Lipsku i dwa semestry brał udział w wykładach A. Somerfeld na Uniwersytecie w Monachium.
Wiosną 1931 Hartline wrócił do Stanów Zjednoczonych i objął stanowisko pracownika naukowego na Uniwersytecie Pensylwanii, w wydziale medycyny fizycznej pod kierownictwem Detlev W. Bronka.
W Fundacji Johnsona Hartline rozpoczął badania nad działalnością pojedynczych optycznych włókien nerwu w oku kraba Limulus. W połowie 1930 roku przedsięwziął pojedynczą analizę włókna optycznych u kręgowców siatkówki oka, głównie w oku żaby. Na początku lat 1940 Hartline pracował nad problemami nocnych wizji u ludzi. W 1940-1941, był profesorem nadzwyczajnym fizjologii w Cornell, medycznym College'u w Nowym Jorku, z skąd powrócił do Fudnacji Johnson, i pracował tam do 1949.
W 1949 Hartline przyjął posadę na Uniwersytecie Johnie Hopkinsa w Baltimore jako profesor biofizyki i przewodniczącego działu Biofizyki. Tam, kontynuował badania rozpoczęte jeszcze w collegu nad receptorami oka Limulus oraz prowadził badania elektrofizjologiczne oka zwierząt (procesy pobudzania i hamowania w siatkówce oka, regulowanie ostrości obrazu). W roku 1963 za odkrycie chemicznych i fizjologicznych procesów zachodzących w oku i mózgu podczas widzenia, wraz z George'em Waldem i Regnarem Granitem otrzymał Nagrodę Nobla. W 1963 przyjął posadę jako profesor w Uniwersytecie Rockefellera (wówczas Instytut Rockefellera) i pracował tam do roku 1974.
[edytuj] Zycie prywatne
W 1936 Haldan Keffer Hartline poślubił Elizabeth Kraus, córkę chemika C. A. Krausa. Miał trzech synów, Daniela Keffer, Peter Haldan i Frederick Flandria. Daniel Keffer i Peter Haldan pracują na neuropsychologii w Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego.
[edytuj] Nagrody
Haldan Keffer Hartline otrzymał:
- nagrodę Williama H. Howella (Fizjologię) w 1927;
- nagrodę – medal Howard Crosby Warren Medal (Society of Experimental Psychologists) w 1948;
- nagrodę Sc. D. (hon.) od Lafayette College 1959;
- nagrodę Alberta A. Michelson (Case Institute of Technology) w 1964; * stopień LL. D. od Uniwersytetu Johna Hopkinsa w 1969;
- tytuł honoris causa Uniwersytetu Pensylwanii w 1971;
- nagroda Lighthouse w 1969;
- tytuł honoris causa Uniwersytetu w M.D. Albert-Ludwigs, im Freiburg Breisgau, 1971.
[edytuj] Tytuły
Profesor Hartline jest członkiem Narodowej Akademii Nauk; Członek Honorowym Towarzystwa Królewskiego w Londynie, członek amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk, członek Amerykańskiego Towarzystwa Filozoficznego, Amerykańskiego Towarzystwa Fizjologicznego, Amerykańskiego Towarzystwa Optycznego i innych.
1901: Behring • 1902: Ross • 1903: Finsen • 1904: Pawłow • 1905: Koch • 1906: Golgi, Ramón y Cajal • 1907: Laveran • 1908: Miecznikow, Ehrlich • 1909: Kocher • 1910: Kossel • 1911: Gullstrand • 1912: Carrel • 1913: Bárány • 1919: Bordet • 1920: Krogh • 1922: Hill, Meyerhof • 1923: Banting, Macleod • 1924: Einthoven • 1926: Fibiger • 1927: Wagner-Jauregg • 1928: Nicolle • 1929: Eijkman, Hopkins • 1930: Landsteiner • 1931: Warburg • 1932: Sherrington, Adrian • 1933: Morgan • 1934: Whipple, Minot, Murphy • 1935: Spemann • 1936: Dale, Loewi • 1937: Szent-Györgyi • 1938: Heymans • 1939: Domagk • 1943: Dam, Doisy • 1944: Erlanger, Gasser • 1945: Fleming, Chain, Florey • 1946: Muller • 1947: C.Cori, G.Cori, Houssay • 1948: Müller • 1949: Hess, Moniz • 1950: Kendall, Reichstein, Hench • 1951: Theiler • 1952: Waksman • 1953: Krebs, Lipmann • 1954: Enders, Weller, Robbins • 1955: Theorell • 1956: Cournand, Forssmann, Richards • 1957: Bovet • 1958: Beadle, Tatum, Lederberg • 1959: Ochoa, Kornberg • 1960: Burnet, Medawar • 1961: Békésy • 1962: Crick, Watson, Wilkins • 1963: Eccles, Hodgkin, Huxley • 1964: Bloch, Lynen • 1965: Jacob, Lwoff, Monod • 1966: Rous, Huggins • 1967: Granit, Hartline, Wald • 1968: Holley, Khorana, Nirenberg • 1969: Delbrück, Hershey, Luria • 1970: Katz, Euler, Axelrod • 1971: Sutherland • 1972: Edelman, Porter • 1973: Frisch, Lorenz, Tinbergen • 1974: Claude, Duve, Palade • 1975: Baltimore, Dulbecco, Temin • 1976: Blumberg, Gajdusek • 1977: Guillemin, Schally, Yalow • 1978: Arber, Nathans, Smith • 1979: Cormack, Hounsfield • 1980: Benacerraf, Dausset, Snell • 1981: Sperry, Hubel, Wiesel • 1982: Bergström, Samuelsson, Vane • 1983: McClintock • 1984: Jerne, Köhler, Milstein • 1985: Brown, Goldstein • 1986: Cohen, Levi-Montalcini • 1987: Tonegawa • 1988: Black, Elion, Hitchings • 1989: Bishop, Varmus • 1990: Murray, Thomas • 1991: Neher, Sakmann • 1992: Fischer, Krebs • 1993: Roberts, Sharp • 1994: Gilman, Rodbell • 1995: Lewis, Nüsslein-Volhard, Wieschaus • 1996: Doherty, Zinkernagel • 1997: Prusiner • 1998: Furchgott, Ignarro, Murad • 1999: Blobel • 2000: Carlsson, Greengard, Kandel • 2001: Hartwell, Hunt, Nurse • 2002: Brenner, Horvitz, Sulston • 2003: Lauterbur, Mansfield • 2004: Axel, Buck • 2005: Marshall, Warren • 2006: Fire, Mello • 2007: Evans, Capecchi, Smithies