Henryk Wendrowski
Z Wikipedii
Henryk Wendrowski (ur. 10 stycznia 1916, zm. 1997) – pułkownik, były członek AK, następnie funkcjonariusz organów bezpieczeństwa i wywiadu PRL (MBP, KdsBP, MSW), ambasador PRL w Kopenhadze 1968-1973.
Spis treści |
[edytuj] Początki w aparacie - przebieg służby
Karierę w organach bezpieczeństwa rozpoczął 25 września 1945, od stanowiska starszego referenta Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Olecku. Już w kwietniu 1946 został pełniącym obowiązki szefa PUBP w Olecku. 19 sierpnia 1946 ściągnięto go do centrali Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, gdzie pracował jako starszy referent Sekcji 2 Wydziału III Departamentu III MBP. W marcu 1947 stanął na czele Sekcji 2 (kierownik) Wydziału III Dep III. Od 15 sierpnia 1947 kierownik Sekcji 2 Wydziału II Departamentu III MBP. W tym czasie był bardzo aktywny i odnosił znaczne sukcesy w penetracji i niszczeniu organizacji antykomunistycznych i niepodległościowych, takich jak m.in. Narodowych Sił Zbrojnych - NSZ.
[edytuj] Śledztwo IPN
- Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej zbrodnię zabójstwa dokonanej jesienią 1946 roku w okolicach Łambinowic przez funkcjonariuszy b. Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na członkach Narodowych Sił Zbrojnych ze zgrupowania "Bartka" z rejonu Podbeskidzia (...)
W latach 1945 - 1947 na Podbeskidziu działało duże ugrupowanie Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem Henryka Flamego (Flame) ps. BARTEK. Szacunkowe ustalenia historyczne wskazują na liczebność ugrupowania dochodzącą do około 300 osób działających w różnych pododdziałach. W 1946 roku Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego podjęło działania mające na celu wprowadzenie do tego zgrupowania agentów oraz doprowadzenie do jego rozpracowania i likwidacji. Z ustaleń wynika, że osobą, która dokonała tych czynności był funkcjonariusz MBP - kierownik Sekcji w Wydziale II Departamentu III - Henryk Wendrowski (w ramach przeprowadzanej akcji występujący pod kryptonimem LAWINA)
- Podczas akcji w oddziale NSZ, funkcjonariusze MBP namówili członków oddziału na wyjazd na ziemie zachodnie, zorganizowany rzekomo przez dowództwo Okręgu NSZ. Faktycznie przez cały czas akcja była kierowana przez UB. Po przetransportowaniu członków oddziału (150-200 osób) do wcześniej przygotowanego miejsca, zostali oni odurzeni alkoholem i następnie rozstrzelani. W dalszej kolejności do dołów ze zwłokami zastrzelonych wrzucono tabliczki identyfikacyjne żołnierzy radzieckich i polskich w ilości odpowiadającej ilości ciał. Egzekucji mieli dokonywać Rosjanie, a będący na miejscu funkcjonariusze UB stanowili jedynie obstawę terenu. Ponadto z treści zeznań J. Zielińskiego wynika, iż z opowiadań kolegów dowiedział się, że następna grupa żołnierzy NSZ ze zgrupowania BARTKA została zamordowana w ten sposób, iż umieszczono ich w uprzednio zaminowanym baraku, który wysadzono w powietrze. Oddziałowa Komisja w Katowicach nadal poszukuje świadków posiadających informacje odnośnie tych wydarzeń, a także członków rodzin osób, które jako członkowie NSZ, zaginęły jesienią 1946-1947.
[edytuj] Dalsza służba
1 lutego 1950 Wendrowski został przeniesiony w stan nieczynny. W grudniu 1953 ponownie przywrócono go do pracy w MBP, tym razem na stanowisku naczelnika Wydziału III Departamentu III. W kwietniu 1955 sprawował to samo stanowisko w Komitecie ds. Bezpieczeństwa Publicznego. W grudniu 1955 został wicedyrektorem Departamentu III (walka z podziemiem reakcyjnym) KdsBP. Po likwidacji KdsBP w 1956 przeszedł do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W listopadzie 1956 objął stanowisko naczelnika Wydziału IX (analityczno-informacyjnego) Departamentu I MSW, następnie w maju 1961 został naczelnikiem Wydziału III (wywiad na terenie Republiki Federalnej Niemiec, Austrii oraz Berlina Zachodniego) Departamentu I MSW. Od maja 1962 w dyspozycji płk. Henryka Sokolaka, ówczesnego dyrektora Dep I; zwolniony z MSW w sierpniu 1968. Już we wrześniu 1968 został mianowany ambasadorem PRL w Kopenhadze, odwołany pięć lat później, we wrześniu 1973, powrócił do kraju. Zmarł w 1997.
[edytuj] Zobacz też
- Resort Bezpieczeństwa Publicznego
- Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
- Komitet Do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
- Departament I MSW
- Departament II MSW
- Jakub Berman
- Julia Brystygier
- Anatol Fejgin
- Grzegorz Korczyński
- Mieczysław Mietkowski
- Józef Różański
- Roman Romkowski
- Stanisław Radkiewicz
- Józef Światło
[edytuj] Bibliografia
- Leszek Pawlikowicz, Tajny front zimnej wojny. Uciekinierzy z polskich służb specjalnych 1956-1964, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2004, ISBN 83-7399-074-7.
