Anatol Fejgin

Z Wikipedii

Anatol Fejgin (urodzony 25 września 1909, zmarł 28 lipca 2002 w Warszawie) - polski działacz komunistyczny, wysoki funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL, zbrodniarz stalinowski.

Urodzony w Warszawie w inteligenckiej rodzinie żydowskiej, w 1927 rozpoczął studia medyczne, których nie ukończył. Od 1928 roku był członkiem Komunistycznej Partii Polski. W 1929 został skazany na karę 2 lat więzienia za działalność komunistyczną, a w 1932 ponownie na karę 4 lat więzienia. W późniejszym okresie był etatowym funkcjonariuszem KPP, do jej rozwiązania w 1938 r.. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 ewakuował się do Lwowa, a następnie pozostał w ZSRR, gdzie pracował jako ekonomista, m.in. w zakładach zbrojeniowych. W maju 1943 wstąpił do 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki nowo tworzonego Wojska Polskiego, gdzie został oficerem politycznym. Od lutego 1944 zajmował stanowisko szefa Wydziału Polityczno-Wychowawczego 3 Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta, a od stycznia 1945 - szefa Oddziału Personalnego w Głównym Zarządzie Polityczno-Wychowawczym WP. Od maja 1945 był członkiem komunistycznej Polskiej Partii Robotniczej.

We wrześniu 1945 został na własną prośbę przyjęty do Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego, w którym został zastępcą szefa Zarządu. Od października 1949 został przeniesiony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, karierę zakończył na stanowisku dyrektora X Departamentu MBP. Został zawieszony w funkcji 5 grudnia 1953 po ucieczce na Zachód pułkownika Światły, następnie zwolniony z MBP 10 lutego 1954, po czym przeniesiony do rezerwy i usunięty z partii. W 1955 został aresztowany i następnie w dniu 11 listopada 1957 skazany na karę 12 lat więzienia za stosowanie niedozwolonych metod przesłuchań i łamanie prawa w procedurze zatrzymań. Zarzuty obejmowały bezprawne pozbawienie wolności i spowodowanie szczególnego udręczenia co najmniej 28 osób, w okresie od 1950 do 1953 roku, w tym polecanie podległym funkcjonariuszom stosowania wobec niektórych z tych osób przymusu fizycznego i psychicznego. Został zwolniony z więzienia w 1964 na skutek ułaskawienia.

Przez ówczesne władze państwowe został odznaczony Krzyżem Grunwaldu III klasy, orderem Polonia Restituta V klasy i Virtuti Militari V klasy.

W 1985 został przyjęty do ZBoWiD i uzyskał uprawnienia kombatanckie z tytułu służby wojskowej, lecz w 1990 roku, po postępowaniu weryfikacyjnym, decyzje te uchylono i uprawnienia odebrano z powodu stosowania niedopuszczalnych metod śledztwa podczas pracy w MBP. W latach 90. był świadkiem na procesie Adama Humera. Na decyzję ZG ZBoWiD Anatol Fejgin złożył skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, wnosząc o jej uchylenie. Zarzucił on Zarządowi Głównemu naruszenie przepisów kpa dotyczących wznowienia postępowania, gdyż okoliczności sprawy opisane w tej decyzji musiały być znane już w dniu przyznania mu uprawnień kombatanckich, nawet gdyby były prawdziwe, czemu on zaprzeczał. NSA skargę oddalił.

NSA powołał się na wyrok Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z 11 listopada 1957 r., skazujący Anatola Fejgina na 12 lat więzienia za to, że od początku 1950 do końca 1953 r. w Miedzeszynie i Warszawie, jako kierownik grupy specjalnej, później dyrektor Biura Specjalnego, a następnie dyrektor Departamentu X MBP bezprawnie pozbawił wolności co najmniej 28 osób i spowodował szczególne ich udręczenie. Przetrzymywał on je bezpodstawnie w więzieniu od kilku miesięcy do 3 lat i polecił podległym funkcjonariuszom bezpieczeństwa stosować wobec niektórych z tych osób przymus fizyczny i psychiczny . Sąd Najwyższy nie uwzględnił rewizji oskarżonego i wyrok Sądu Wojewódzkiego utrzymał w mocy.

NSA podkreślił, że wyroki skazujące - wbrew temu, co twierdzi Anatol Fejgin - nie zawierają w odniesieniu do niego jakichkolwiek ocen pozytywnych. Zarówno z ustaleń Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy, jak i Sądu Najwyższego wynika w sposób jasny i oczywisty, że po zakończeniu II wojny światowej dopuścił się on czynów zasługujących na szczególne potępienie, o rzadko spotykanej w praktyce sądowej szkodliwości społecznej, wyrządzających wielką szkodę całemu społeczeństwu polskiemu i poszczególnym ludziom.

Dlatego sąd uznał, że przyznanie uprawnień kombatanckich Anatolowi Fejginowi było niedopuszczalne.''^[1]

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Z sentencji wyroku NSA za Wokanda Warszawa, 7 kwietnia 1991