Hermann von Oppeln-Bronikowski
Z Wikipedii
Hermann von Oppeln-Bronikowski herbu własnego (ur. 2 stycznia 1899, Berlin, zm. 18 września 1966, Gaissbach, Bawaria) - złoty medalista olimpijski (Berlin 1936), generał-major Wehrmachtu.
Bronikowski pochodził ze starej polsko-niemieckiej, bardzo rozgałęzionej rodziny szlacheckiej, której wielu potomków służyło od XVIII wieku w armiach szwedzkiej, polskiej, pruskiej i niemieckiej. Ojciec Hermanna Friedrich był zawodowym oficerem, w chwili wybuchu I wojny światowej był w randze pułkownika komendantem 4. Pułku Gwardii, później, w szeregach Reichswehry, dosłużył się rangi generała piechoty.
W wieku lat 17 Hermann Bronikowski wstąpił jako ochotnik (chorąży) do 10. Pułku Ułanów. W roku 1917 był wraz ze swym pułkiem stacjonowany w Warszawie w oddziałach armii okupacyjnej, potem walczył w nim na froncie wschodnim, pod koniec wojny w Szampanii i otrzymał parę odznaczeń, m.in. Żelazny Krzyż 1. klasy. Po zakończeniu wojny pozostał jako porucznik w szeregach zredukowanej teraz do 100 000 żołnierzy armii niemieckiej i zajmował się szkoleniem kawalerii. W roku 1936 jako rotmistrz zdobył ze swą drużyną na olimpiadzie tego roku złoty medal w dyscyplinie jeździectwa tresurowego.
Po wybuchu II wojny światowej Bronikowski działał początkowo nadal w kawalerii (w czasie inwazji na Polskę w 1939 dowodził jako major konnymi oddziałami zwiadowczymi 24. dywizji piechoty). W roku 1940 przeniesiono go w stopniu podpułkownika do Głównej Komendy Wehrmachtu, gdzie otrzymał zadanie kierowania przeszkoleniem kawalerii na żołnierzy wojsk pancernych.
W październiku roku 1941 Bronikowski został przeniesiony do sztabu 4. dywizji pancernej, walczącej na froncie wschodnim. W roku 1942 otrzymał w randze pułkownika dowództwo 35. pułku pancernego tej dywizji i brał udział w walkach pod Briańskiem. W lutym roku 1942 został dowódcą 204. pułku pancernego i brał m.in. udział w walkach pod Stalingradem. W roku 1943, odznaczony 1 stycznia Krzyżem Rycerskim Żelaznego Krzyża, odniósł poważne rany, gdy jego pułk został poprzez pomyłkę poddany atakowi samolotów Luftwaffe. Przeniesiony wkrótce potem na front zachodni, brał udział po D-Day w walkach w Normandii i otrzymał w lipcu 1944 Liście Dębowe do Krzyża Rycerskiego jako jeden z tylko 536 oficerów Wehrmachtu. Mianowany 30 stycznia 1945 generałem-majorem, Bronikowski dowodził 20. dywizją pancerną, która walczyła na Węgrzech, Górnym i Dolnym Śląsku i na Łużycach, gdzie brała udział w bitwie pod Budziszynem i rozbiła 16 Brygadę Pancerną 2. Armii Wojska Polskiego. Na parę tygodni przed upadkiem III Rzeszy otrzymał w kwietniu 1945 Miecze do Krzyża Rycerskiego Żelaznego Krzyża jako jeden ze 142 tak odznaczonych.
Po 8 maja 1945 Oppeln-Bronikowski dostał się do niewoli amerykańskiej. Przekazany Brytyjczykom, został postawiony przed sądem jako zbrodniarz wojenny. Uniewinniony i zwolniony w r. 1947, pracował po wojnie jako nauczyciel jazdy konnej i trener drużyny jazdy konnej z Kanady przed olimpiadą w Tokio (1964). Pełnił także funkcję doradcy przy organizowaniu Bundeswehry.
Żonaty od 1931 z Edelgard von Kleist (ur. 1911) ze znanej rodziny arystokracji pruskiej, miał z nią troje dzieci.
[edytuj] Bibliografia
- Florian Berger, Mit Eichenlaub und Schwertern, Berlin 1999
- Genealogisches Handbuch des deutschen Adels, Adelige Häuser A Band XXVI. Limburg/Lahn 2002
