Historia Republiki Południowej Afryki

Z Wikipedii

Spis treści 1 Czasy starożytne 2 Kolonizacja Holenderska 3 Dominacja Brytyjska 4 Wielki Trek 4.1 Wojny burskie 5 Historia najnowsza 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Czasy starożytne

Republika Południowej Afryki to państwo, gdzie archeolodzy odkryli jedne z najstarszych śladów człowieka. Pozostałości datowane na około 3,3 miliony lat po Australopithecus africanus znaleziono w jaskiniach Sterkfontein, Kromdraai i Makapansgat. Dodatkowo odkryto różnorodne przedmioty należące do przedstawicieli gatunków "" homo"", takich jak homo habilis, homo erectus i wreszcie, homo sapiens. Między IV a V wiekiem. p.n.e. przemieszczające się po terenie całego kontynentu afrykańskiego ludy Bantu, dotarły na tereny dzisiejszej RPA. Zajmowały się one hodowlą bydła, polowaniem i uprawą roli. Dotarły m.in. do Fish River, (dziś w Prowincji Przylądkowej Wschodniej}, gdzie wygnali zamieszkujących tu Hotentotów

[edytuj] Kolonizacja Holenderska

Początkiem europejskiej eksploracji w Południowej Afryce był dzień 6 kwietnia 1652, w którym Holender Jan van Riebeeck na zlecenie Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej wzniósł na Przylądku Dobrej Nadziei stację zaopatrzeniową. Strategicznie położona, była bazą dla europejskich statków handlowych, płynących do Azji.

Rozwój osad holenderskich w Południowej Afryce w XVIII wieku był powolny, ale stały. Osadnicy skupiali się najpierw w okolicach Przylądka Dobrej Nadziei, gdzie spowodowali opuszczenie tym ziem przez Hotentotów.

W 1770 roku Holendrzy dotarli dalej na wschód kraju, gdzie prowadzili szereg wojen z ludem Xhosa. Biali sprowadzali licznych niewolników z Indonezji, Madagaskaru i Indii do kraju. Na początku 1743 roku liczba niewolników w Kolonii Przylądkowej była wyraźnie większa od białych kolonistów. Nierzadko zdarzały się śluby pomiędzy potomkami niewolników a białymi kolonistami, Klasyfikowani byli jako ludność kolorowa, która dziś stanowi ponad 50% mieszkańców Prowincji Przylądkowej Zachodniej.

[edytuj] Dominacja Brytyjska

W XIX wieku Holenderska Kompania Wschodnioindyjska była bliska stanu, a wpływ handlarzy holenderskich zmalał. W roku 1797 oddziały brytyjskie zaatakowały region Przylądka Dobrej Nadziei. Holandia była wówczas zajęta przez rewolucyjne wojska francuskie a nowo założona marionetkowa Republika Batawska nie była w stanie przeciwstawić się Brytyjczykom. Wielka Brytania nie chciała dopuścić, aby tak ważny strategicznie punkt przeszedł pod wpływy Francuzów.

Po pokoju w Amiens w 1802 roku Brytyjczycy oddali z powrotem tereny Kolonii Przylądkowej Holandii. W 1806 roku ponownie jednak zaatakowali te tereny, by utworzyć tu swoją stałą kolonię. Tymczasem wojny z plemieniem Xhosa wciąż trwały powiększyły obszar wpływów brytyjskich coraz dalej ku brzegowi wschodniemu Fish River. Granice nowej kolonii zostały ustalone i wkrótce zaczęły napływać całe rodziny z brytyjskiej ojczyzny. Brytyjski zarząd kolonialny przeprowadzał rozległe reformy prawne i polityczne. Holenderscy i niemieccy koloniści stanowili jeszcze w 1820 90% białych mieszkańców w Kolonii Przylądkowej, Wprowadzono angielskie prawo i język Kolonii Przylądkowej prosperował wprawdzie pod brytyjskim panowaniem, jednak rosło niezadowolenie Burów przeciw nowym panom. W 1843 roku do Kolonii Przylądkowej włączono prowincję Natal. Zamieszkujący ją biali farmerzy narzekali na brak taniej siły roboczej i od 1859 roku zaczęli sprowadzać indyjskich robotników.

[edytuj] Wielki Trek

W roku 1833 Parlament Brytyjskie pozbawił Burów praw obywatelskich i poprzez szereg przepisów starał się im uniemożliwiać jakąkolwiek działalność polityczną. Utworzyła się więc grupa afrykanerskich uchodźców zwanych Voortrekker zainteresowanych opuszczeniem terenu zajętego przez okupantów. Przenosili się oni w głąb kraju w sporych grupach. Do 1835 roku wyemigrowało około 14.000 Burów, kolonizując głównie tereny nad rzeką Oranje. Pomiędzy 1836 do 1840 rokiem koloniści skierowali się bardziej na północny zachód, gdzie utworzyli kilka Republik burskich. Nieczęsto popadali w konflikty z tubylczymi ludami Basoto, Griqua.

[edytuj] Wojny burskie

Odkrycia na zamieszkanym przez Burów terenie Witwatersrand diamentów w 1867 i złota w 1886 roku przyczyniło się do silnego wzrostu gospodarczego oraz przywędrowania wielu Europejczyków. Z tychże powodów wzrosło też zainteresowanie Wielkiej Brytanii tym obszarem. Niedługo później rozpoczęły się regularne walki brytyjskich oddziałów z Burami co było początkiem Pierwszej Wojny Burskiej toczącej się pomiędzy (1880-1881) rokiem. Choć Burowie byli mniej liczni od brytyjskich wojsk, ich opór i determinacja oraz lepsze zorganizowanie przyczyniły się do wygranej. Należy tutaj zaznaczyć że Burscy partyzanci nosili mundury w kolorze khaki, przez co lepiej zamaskowani, podczas gdy Brytyjczycy ubrani byli w tradycyjne czerwone mundury, które były łatwo zauważalne dla burskich snajperów.

Pomiędzy 1899-1902 Brytyjczycy powrócili ponownie do walk, tym jednak razem bez swych tradycyjnych czerwonych mundurów oraz ze znacznie liczniejszymi oddziałami. Po ciężkich walkach i bohaterskim oporze podczas Drugiej Wojny Burskiej, afrykanerzy ponieśli porażkę.

Stało się to pomimo sprzymierzającej postawy i dostawy zaopatrzenia z Niemieckiej Afryki Południowo-Zachodniej. Po Traktacie z Vereeniging Transwal i Orania – obydwie Republiki Burskie zostały włączone do Brytyjskiego Imperium, Zaznaczono tu jednak że w obydwu republikach, język niderlandzki pozostanie jako język urzędowy. Brytyjczycy nadal jednak traktowali Burów jako nieprzyjaciół i wprowadzili szereg dyskryminujących uregulowań.

Po czterech latach negocjacji Natal, Transwal, Orania i Kolonia Przylądkowa utworzyły Związek Południowej Afryki założony 31 maja 1910, dokładnie osiem lat od końca Drugiej Wojny Burskiej.

[edytuj] Historia najnowsza

do napisania

[edytuj] Linki zewnętrzne

• South Africa Yearbook - Oficjalne rządowe źródło informacji z zakresu historii RPA