Józef Korczak
Z Wikipedii
| Józef Korczak | |
|---|---|
| Piotr | |
 |
|
| Życie |  Porucznik |
| Data urodzenia | 9 stycznia 1891 Dębówka, Imperium Rosyjskie |
| Data śmierci | 18 października 1920 Wilno, Polska |
| Kariera | |
| W służbie od | 1915 (regularne oddziały) |
| Pełniona funkcja | |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka |
| Odznaczenia | |
 Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami |
|
Józef Korczak - (ur. 9 stycznia 1891 zm. 18 października 1920).
Urodzony we wsi Dąbrówka w powiecie janowskim ziemi lubelskiej, w niezamożnej rodzinie chłopskiej, syn Jana i Rozalii ( odznaczonej Krzyżem Niepodległości z Mieczami za działalność w POW). W roku 1910 wstąpił do wpływowej w tym czasie Organizacji Młodzieży Narodowej, a w 1913 do Związku Strzeleckiego. W momencie wybuchu wojny był uczniem klasy maturalnej gimnazjum im. Staszica w Lublinie.
Spis treści |
[edytuj] Lotny Oddział Wojsk Polskich
W listopadzie 1914 zaproponowano mu wstąpienie do tworzonego detaszowego oddziału I Brygady Legionów Polskich, który rozpoczynał akcje dywersyjne i terrorystyczne na tyłach armii rosyjskiej, występując pod nazwą Lotnego Oddziału Wojsk Polskich. Komendantem oddziału został Jan Bielawski "Mikita", jego zastępcą Józef Kobiałko "Walek". Pierwszymi członkami oddziału oprócz najmłodszego Korczak byli: Kazimierz Bagiński "Florek", Stanisław Jarecki "Jarosław", Tadeusz Szturm de Sztrem "Mały", Tadeusz Herfurt "Armak", a nieco później Adam Landy "Niedzielski" - wszyscy członkowie PPS. Już po pierwszych akcjach (8 grudnia 1914 w Bełżycach - konfiskata na poczcie i urzędzie gminy ponad 2 tysięcy rubli i zniszczenie list poborowych, koniec grudnia pod Tłuszczem - wysadzenie torów kolejowych, luty 1915 w Łęcznej) Korczak stał się niebawem jednym z najczynniejszych jego żołnierzy, ujawniając odwagę osobistą i determinację. Zyskał tak duży autorytet, że na akcję przeprowadzoną w maju 1915 roku w fortach Brześcia pod jego dowództwem poszli m. in. Tadeusz Żuliński "Roman" (komendant naczelny POW) i Józef Kobiałko (komendant Centralnego Oddziału Lotnego POW). W wielu akcjach brał także udział młodszy brat Józefa Stanisław Korczak.
Po rozwiązaniu oddziału Korczak objął w kwietniu 1915 r. okręg siedlecki Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), w którym po wycofaniu się armii rosyjskiej zmobilizował dwa plutony podkomendnych i wraz z nimi zameldował się w dowództwie walczącej na froncie I Brygady. Po jesiennej kampanii wołyńskiej, którą odbył w szeregach VI Baonu, na skutek choroby przebywała w szpitalu. Po powrocie do baonu został skierowany do służby w okręgu płockim POW, gdzie pełnił obowiązki komendanta okręgu, a potem został zastępcą komendanta okręgu.
[edytuj] Pogotowie Bojowe PPS
W czasie służby w Oddziale Lotnym i w I Brygadzie zetknął się ze środowiskiem członków byłej Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) z lat rewolucji 1905-1907 i pod ich wpływem wstąpił do PPS. W kwietniu 1917 r. kierownictwo organizującego się Pogotowia Bojowego PPS wyreklamowało Korczaka z POW i powołało go do składu Wydziału Pogotowia. W pogotowiu Korczak działał jako organizator i kierownik ważniejszych akcji bojowych w latach 1917-1918.
[edytuj] Wojna polsko-bolszewicka
W połowie 1920 r. zgłosił się do służby w 201 p. piechoty, w którym objął dowództwo plutonu. Wraz z pułkiem brał udział w zajęciu przez oddział generała Lucjana Żeligowskiego Wilna, a potem jako dowódca kompanii, w walkach na froncie litewsko-polskim. Dnia 18 X 1920 r. poległ pod Michniszkami w pobliżu Nowych Trok w ziemi wileńskiej. Był odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militari V kl. i Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Ciało Józefa Korczak zostało przetransportowane do Warszawy i złożone najpierw na Cmentarzu wojskowym na Powązkach, a 29 października 1920 roku przeniesione na Cmentarz cywilny na Powązkach.
Józef Korczak był towarzyszem i przyjacielem m. in. Tadeusza Hołówki, Andrzeja Struga, Adama Koca, Tadeusza Szturm de Sztrema .
[edytuj] Twórczość
- 1921 Wskazania przyszłości Wydawnictwo Spółdzielni Wydawniczej "Związku Strzeleckiego",Bibljoteka Strzelca L. 2, Warszawa 1921
- 1922 Przed świtem - zbiór pośmiertnie wydanej poezji.
[edytuj] Literatura i źródła
- Szturm de Sztrem Tadeusz w "Polski Słownik Biograficzny", Tom XIV, Zeszyt 60, Kraków 1969.
- Brzozowski Władysław, "Niepodległość" Tom 19: 1939, 3 " Oddział Lotny Wojsk Polskich".
- Grychowski August, "Lublin w życiu i twórczości pisarzy polskich", Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1965 [1].
- Przegląd Lubelsko-Kresowy R. 1924, nr 1 [2]
- Leinwand Artur "Pogotowie Bojowe i Milicja Ludowa w Polsce 1917-1919", Książka i Wiedza, Warszawa 1972.
- Arciszewski Tomasz "Pogotowie Bojowe PPS 1917-1918" w Kronika Ruchu Rewolucyjnego w Polsce 1938 nr 4.
