Język egipski
Z Wikipedii
Język egipski – język z grupy języków afroazjatyckich używany przez starożytnych Egipcjan. Najstarsze przykłady pisanego języka egipskiego pochodzą z 3250 r. p.n.e. [1] Język ten skończył swój żywot wraz z cywilizacją egipską i został zastąpiony w Egipcie językiem arabskim.
Spis treści |
[edytuj] Fazy rozwoju
W języku egipskim wyróżnia się 5 faz historycznych:
-
- język staroegipski (datowany na lata 3180-2240 p.n.e.[2]) - niekiedy osobno ujmuje się język Tekstów Piramid
- język średnioegipski lub egipski klasyczny (2240-1990 p.n.e. do czasów XVIII dynastii[2])
- język nowoegipski (1573-715 p.n.e.[2])
- język demotyczny (od XXVI dynastii)
- język koptyjski (od Okresu Rzymskiego)
Niekiedy wyróżnia się jeszcze jedną fazę:
-
- archaiczny język egipski (Okres Wczesnodynastyczny)
[edytuj] Pismo
Na przestrzeni wieków język egipski był zapisywany w swych różnych fazach pismem: hieroglificznym, hieratycznym i demotycznym oraz zmodyfikowanym alfabetem greckim.
W piśmie hieroglificznym występowały piktogramy, które odpowiadały konkretnym znaczeniom i determinatywy - odpowiedzialne za uściślanie znaczeń. Niektóre z hieroglifów miały ponadto wartość fonetyczną (jeden znak odpowiadał jednej, dwóm lub trzem spółgłoskom). Całe pismo składało się z ok. 7000 hieroglifów. Pismo rysunkowe (hieroglificzne) było przez Egipcjan używane w celach religijnych, by oddawać cześć bogom (świadczy o tym np. egipska nazwa pisma hieroglificznego: sš n mdw ntr - pismo mowy boskiej).
[edytuj] Niektóre właściwości klasycznego języka egipskiego
- występowanie trzech liczb: pojedynczej, podwójnej i mnogiej np. ir "oko" ir.ty "2 oczu"
- trzy zestawy zaimków: niezależne (podmiot zdania z orzeczeniem nominalnym), zależne (dopełnienie) i sufigowane (podmiot zdania z orzeczeniem czasownikowym)
- składnia VSO np. rdi.n.i gb hr rdwy.i "umieściłem Geba pod mymi stopami"
- liczne złożone formy odmiany sufiksalnej
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- McDermott, Bridget Odczytywanie hieroglifów egipskich, Muza, Warszawa 2002 r., s. 6-7, 13 ISBN 83-7319-206-9
- W.V. Davies w przekładzie Macieja G. Witkowskiego, Egipskie hieroglify, Wydawnictwo RTW , 1998 r., s. 6-10, ISBN 83-86822-89-9
[edytuj] Przypisy
Narody w Egipcie:
Egipcjanie • Nubijczycy • Izraelici • Persowie • Grecy • Rzymianie † • Koptowie • Bizantyjczycy † • Arabowie • Fellahowie • Turcy • Brytyjczycy
Religie w Egipcie:
Religia starożytnego Egiptu † • Judaizm • Zaratusztrianizm • Religia starożytnych Greków † • Katolicyzm • Prawosławie • Kościół koptyjski • Islam • Anglikanizm
Języki w Egipcie:
egipski † • nubijski • hebrajski • perski • grecki • łacina • koptyjski • arabski • turecki • angielski
Państwa w Egipcie:
Dolny Egipt † • Górny Egipt † • Górny i Dolny Egipt † • Imperium Perskie (obecnie Iran) • Rzym † • Bizancjum † • Kalifat Fatymidów w Kairze †
• Kalifat Abbasydów w Kairze † • Egipt Mameluków † • Imperium Osmańskie (obecnie Turcja) • Egipt Mameluków † • Wicekrólestwo Egiptu †
• Sułtanat Egiptu † • Królestwo Egiptu † • Republika Egiptu • Zjednoczona Republika Arabska (obecnie Egipt i Syria) • Arabska Republika Egiptu