Jabłonka (województwo podkarpackie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°41'37" N 22°06'53" E
| Jabłonka | |
| Województwo | podkarpackie |
| Powiat | brzozowski |
| Gmina | Dydnia |
| Sołtys | Stanisław Pałys |
| Położenie | 49° 41' 37'' N 22° 06' 53'' E |
| Liczba mieszkańców • liczba ludności |
1100 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
13 |
| Tablice rejestracyjne | RBR |
|
Położenie na mapie Polski
  Jabłonka
|
|
Jabłonka (słow. i węg. Jablonka) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Dydnia, położona nad potokiem Świnka.
Wieś do 1918 położona była w austriackiej prowincji Galicja.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Miejscowość była wzmiankowana po raz pierwszy w roku 1468, ziemia sanocka, województwo ruskie.
W latach 1430 – 1447 wieś była własnością Małgorzaty Dydyńskiej, wdowy po Mikołaju spokrewnionego z Balami [1]. Po niej wieś odziedziczyli synowie Paweł i Mikołaj którzy pieczętowali się herbem Gozdawa. Oprócz Temeszowa, byli oni jeszcze w posiadaniu takich wsi jak: Dydnia, Krzemienna i Falejówka. W roku 1489 trzej synowie Elżbiety, tj. Jan, Zygmunt i Stanisław Dydyńscy podzielili majątek pomiędzy siebie w taki sposób, że Janowi przypadły wsie: Falejówka, Jabłonka i połowa Wydrnnej, zaś Zygmunt i Stanisław stali się właścicielami Dydnii, połowy Wydrnej, Temeszowa, Krzemiennej oraz Jabłonicy Ruskiej. W 1775 ówczesna właścicielka Jabłonki, Magdalena z Uniatyckich Orzechowska, sprzedała wieś Michałowi Ostaszewskiemu. Ten ostatni odprzedał ją w 1794 r. Józefowi Lueger de Turnfeldowi (1747-1804), austriackiemu staroście w Sanoku.[2] W 1827 roku Jabłonka należała do Antoniego Jaruntowskiego. W drugiej połowie XIX w. właścicielem dóbr ziemskich w Jabłonce był Władysław Kraiński, prezes Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego we Lwowie, członek austriackiej Izby Panów w Wiedniu, a następnie jego syn Antoni (1883-1975) ożeniony z Zofią z Włodków.
We wsi stoi dwór - murowany z cegły budynek został wzniesiony pod koniec XVIII wieku, w następnym stuleciu stanowił własność Słoneckich, Jaruntowskich i Kraińskich.
We wsi znajduje się kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, wybudowany w latach 1936-1939 staraniem Antoniego Kraińskiego, właściciela ziemskiego w Jabłonce, według projektu Bogdana Tretera. Kościół reprezentuje tzw. styl narodowy w drewnianej architekturze okresu międzywojennego, wzorowany na kościołach podhalańskich.
[edytuj] Bibliografia
- Roman Aftanazy, "Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej — Województwo ruskie, Ziemia sanocka", Ossolineum, Wrocław 1995.
Przypisy
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
