Jan Zygmunt Skrzynecki

Z Wikipedii

Jan Zygmunt Skrzynecki

Bończa
Data urodzenia	8 lutego 1787
Miejsce urodzenia	Żebrak
Data śmierci	12 stycznia 1860
Miejsce śmierci	Kraków

Rodzina	Skrzyneccy

Jan Zygmunt Skrzynecki herbu Bończa (ur. 8 lutego 1787 w Żebraku k. Siedlec, zm. 12 stycznia 1860 w Krakowie) - polski generał.

Kształcił się we Lwowie, gdzie ukończył uniwersytet. W roku 1807 wstąpił do armii Księstwa Warszawskiego. Szybko awansuje po zasługach w boju:

po bitwie pod Raszynem zostaje mianowany podporucznikiem
w czasie wojny polsko-austriackiej, po szturmie na Sandomierz (1809) - mianowany został kapitanem i odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari.
w roku 1813 w bitwie pod Arcis-sur-Aube uratował Napoleona od śmierci lub niewoli. W 1814 został kawalerem Legii Honorowej.

Po kongresie wiedeńskim został w wojsku Królestwa Polskiego, od 1818 w randze pułkownika 8 Pułku Piechoty Liniowej. W roku 1828 był członkiem sądu, który zajmował się sprawą Towarzystwa Patriotycznego; pod naciskiem księcia Konstantego złamał się i przychylił się do wyroku.

3 lutego 1831 zostaje mianowany generałem brygady i obejmuje dowództwo 3 Dywizji Piechoty. W czasie powstania listopadowego odznaczył się w bitwie pod Zakrzewem, bitwie pod Dobrem i bitwie pod Grochowem. Bezpośrednio po tej bitwie 26 lutego 1831 Rząd Narodowy mianował go naczelnym wodzem, w miejsce Michała Radziwiłła.

Pozbawiony szerszej wizji strategicznej, zaniechał nadarzającej się okazji rozbicia korpusu gwardii cesarskiej i stracił w ten sposób inicjatywę zaczepną. Wydał wreszcie Rosjanom decydującą bitwę pod Ostrołęką (26 maja 1831), która zakończyła się jednak klęską Polaków.

Zatarg z sejmem o reformę rządu zwrócił przeciw niemu opinię publiczną. Zmuszony został do złożenia dowództwa pod Bolimowem (10 sierpnia) i wycofania się z armii (17 sierpnia).

Udał się na emigrację do Brukseli, gdzie w latach 1832–1839 pełnił wysokie stanowiska w armii belgijskiej. W roku 1839 powrócił do Krakowa, gdzie zmarł. Pochowano go początkowo na Cmentarzu Rakowickim, a w 1865 przeniesiono jego szczątki do kaplicy Jezusa Ukrzyżowanego w kościele dominikanów w Krakowie, gdzie postawiono pomnik nagrobny.