Joachim Pastorius

Z Wikipedii

Joachim Pastorius de Hirtenberg (ur. 20 września 1611 w Głogowie, zm. 26 grudnia 1681) – polski nadworny historyk królów Polski Władysława IV i Jana Kazimierza, pisarz, lekarz, duchowny katolicki, kanonik warmiński, sekretarz królewski i protonotariusz apostolski.

Był synem pastora. Początkowo zajmował się wychowaniem synów polskiej szlachty wyznania kalwińskiego i ariańskiego. Studiował w Lejdzie, Paryżu, Orleanie, Londynie i Oksfordzie. W 1641 wydał w Lejdzie Florus Polonicus seu Polonicae Historiae epitomae, podręcznik do historii Polski, zalecany jeszcze przez Stanisława Konarskiego w szkołach pijarskich w XVIII wieku. Po powrocie do kraju osiadł na Wołyniu. Był nadwornym historiografem na dworze Jana Kazimierza, który uczynił go także sekretarzem królewskim i nadał mu polski indygenat. Brał udział w wielu misjach dyplomatycznych, nobilitowany za zasługi przez cesarza Ferdynanda III. Po wybuchu powstania Chmielnickiego wyjechał do Gdańska. W 1651 został profesorem historii w gimnazjum w Elblągu, wkrótce też rada miejska mianowała go lekarzem tego miasta. W 1655 został profesorem w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku. Początkowo był ewangelikiem, potem socynianinem, powrócił na pewien czas do wyznania luterańskiego, wreszcie w 1658, po śmierci żony przeszedł na katolicyzm i w 1675 przyjął święcenia kapłańskie. W 1678 został oficjałem i wikariuszem generalnym na Pomorze Gdańskie. Wkrótce otrzymał godność protonotariusza apostolskiego. Pochowany w katedrze we Fromborku.

[edytuj] Dzieła

Oprócz wspomnianego podręcznika pozostawił przeszło 250 publikacji. Najważniejsze pośród nich to:

• Bellum Scythico-Cosacicum (1652) - historia powstania Chmielnickiego
• Palaestra Nobilium (1654)
• Historiae Polonae pars prior de Vladislai IV Regis extremis, secutoq; inde interregno, et Joannis Casimiri Electione ac Coronatione (1680)
• Aegis Palladia

Więcej informacji o tej postaci w: Kubik Kazimierz, Joachim Pastorius, gdański pedagog XVII wieku, Gdańsk 1970.