Klimontów (powiat sandomierski)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°39'23" N 21°27'10" E
Klimontów | |||
|
|||
Województwo | świętokrzyskie | ||
Powiat | sandomierski | ||
Gmina | Klimontów | ||
Położenie | 50° 39' 23'' N 21° 27' 10'' E |
||
Liczba mieszkańców • liczba ludności |
2000 |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
15 | ||
Kod pocztowy | 27-640 | ||
Tablice rejestracyjne | TSA | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
Kolegiata św. Józefa |
|||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Klimontów (jid. קלעמענטאָוו) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, na Wyżynie Sandomierskiej, około 30 km na zachód od Sandomierza. Siedziba gminy Klimontów. W latach 1604-1870 miasto.
Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 9 z Radomia do Rzeszowa.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W połowie XIII w. powstała wieś Klimontów. Znajdowała się ona na terenie współczesnej miejscowości Górki. Obok niej, na gruntach wsi Ramuntowice (lub Ramułtowice) powstało miasto. Założył je na mocy królewskiego przywileju Jan Zbigniew Ossoliński 2 stycznia 1604 roku. Jednocześnie, przestała istnieć wieś Klimontów.
W 1611 r. miasto otrzymało przywilej na 3 jarmarki w roku oraz 2 targi w tygodniu. W 1613, w Klimontowie wzniesiono klasztor dominikanów, a w latach 1643-1646 kolegiatę z fundacji Jerzego Ossolińskiego. Miasto było ośrodkiem dóbr złożonych z 9 folwarków.
W 1663 r. Klimontów miał 24 domy i 530 mieszkańców (w tym 129 Żydów). W 1827 r. było tu 118 domów i 1314 mieszkańców. Miejscowa ludność poza rolnictwem zajmowała się wyrobem sukna. W drugiej połowie XVIII w. powstała tu manufaktura sukiennicza. Klimontów utracił prawa miejskie w 1870 roku.
W 1901 urodził się tu poeta Bruno Jasieński.
W czasie I wojny światowej, w latach 1914-1915 w okolicy Klimontowa toczyły sie krwawe walki pomiędzy wojskami austriackimi (m.in. cieszyński pułk landswery) a rosyjskimi. Kwatera poległych żołnierzy austriackich zachowała się do dziś na cmentarzu parafialnym.
W 1921 osada miała około 6000 mieszkańców, a w 1939 - 4500. Po zagładzie ludności żydowskiej, w 1946 liczba ta zmniejszyła się do 2200.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.
[edytuj] Zabytki
- Barokowa kolegiata św. Józefa (1643-1772), fundacji Jerzego Ossolińskiego, zaprojektowana przez Wawrzyńca Senesa, o dwuwieżowej fasadzie, z nawą na planie elipsy nakrytą kopułą (jedna z wybitniejszych XVII-wiecznych budowli w Polsce)
- Kościół św. Jacka (1617-1620) i klasztor dominikanów 1620-1623 fundacji Zbigniewa Ossolińskiego, późniejsze przebudowy barokowe
- Neoklasycystyczna synagoga z 1851 r.
[edytuj] Turystyka
Przez wieś przechodzi zielony szlak turystyczny z Chańczy do Pielaszowa, czerwony szlak turystyczny z Gołoszyc do Piotrowic oraz zielony szlak rowerowy z Sandomierza do Ujazdu.
[edytuj] Bibliografia
- Miasta polskie w Tysiącleciu, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław - Warszawa - Kraków, 1965-1967
- W dobrach Ossolińskich - Klimontów i okolice, Eugeniusz Niebelski
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona internetowa gminy Klimontów
- Strona internetowa rodziny Ossolińskich
- Strona internetowa Towarzystwa Przyjaciół Klimontowa
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Wsie: Adamczowice • Beradz • Borek Klimontowski • Byszów • Byszówka • Dziewków • Goźlice • Grabina • Górki • Góry Pęchowskie • Jantoniów • Kępie • Klimontów • Konary • Konary-Kolonia • Krobielice • Kroblice Pęchowskie • Nasławice • Nawodzice • Nowa Wieś • Olbierzowice • Ossolin • Pęchowiec • Pęchów • Płaczkowice • Pokrzywianka • Przybysławice • Rogacz • Rybnica • Szymanowice Dolne • Szymanowice Górne • Śniekozy • Ułanowice • Wilkowice • Węgrce Szlacheckie • Zakrzów
Siedziba gminy: Klimontów