Kościół św. Piotra i św. Pawła w Tyńcu

Z Wikipedii

Widok na wzgórze tynieckie od strony Wisły

Fasada kościoła św. Piotra i św. Pawła

Widok na prezbiterium z nawy głównej

Kościół św. Piotra i św. Pawła - opactwo benedyktynów w Tyńcu, usytuowane na wapiennym wzgórzu nad Wisłą. W latach 1821-1826 katedra diecezji tynieckiej.

[edytuj] Historia

Opactwo ufundował najprawdopodobniej Kazimierz I Odnowiciel w 1044 r. Pierwszym opatem został Aaron. W II poł. XI w. powstał zespół romańskich budowli - trójnawowa bazylika oraz zabudowania klasztorne. W XIV wieku opactwo uległo znacznemu zniszczeniu w wyniku ataku Czechów oraz Tatarów. W kolejnych wiekach następowały kilkakrotne przebudowy całego kompleksu, najpierw na styl gotycki w XV w. a następnie na barok i rokoko. Opactwo zostało zniszczone przez wojny w XVII, lecz wkrótce znowu odbudowane i powiększone (m.in. o bibliotekę). Kolejne zniszczenie dotknęło zabudowania klasztorne w związku z zamienieniem ich na twierdzę konfederatów barskich. Odbudowy dokonał opat Amand Janowski. W 1816 r. opactwo zostało zlikwidowane. W latach 1821-1826 kościół stanowił siedzibę biskupstwa tynieckiego z biskupem Tomaszem Zieglerem na czele. Mnisi powrócili do Tyńca w 1939 r. i odbudowywali podniszczony kompleks do 1947 r. W 1968 r. kościół św. Piotra i Pawła znowu stał się opactwem.

[edytuj] Współczesność

Obecnie trójnawowa świątynia posiada gotyckie prezbiterium i barokową nawę główną. Autorem wielu ołtarzy m.in. rokokowego ołtarza głównego z czarnego marmuru, przedstawiającego Świętą Trójcę i apostołów św. Piotra i Pawła był Francesco Placidi. W kościele znajduje się późnobarokowa ambona w kształcie łodzi, utrzymana w czarno złotej tonacji, autorstwa najprawdopodobniej Franciszka Józefa Mangoldta. W długim prezbiterium stanowiącym chór zakonny znajdują się stalle z XVII wieku, ozdobione motywami z życia świętych, w tym św. Benedykta. Godne zauważenia są również m.in. krużganki klasztorne oraz pozostałości dawnych zabudowań wzgórza.