Królik Polski

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°30'56" N 21°49'15" E49.5155556 21.8208333 (Królik Polski)


Królik Polski
Województwo	podkarpackie
Powiat	krośnieński
Gmina	Rymanów
Sołtys	Wieslaw Poznar
Położenie	49° 30' 56'' N 21° 49' 15'' E
Liczba mieszkańców • liczba ludności	ok. 770
Strefa numeracyjna (do 2005)	13
Kod pocztowy	38-481
Tablice rejestracyjne	RKR
Położenie na mapie Polski Królik Polski
Panorama wsi
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Królik Polski – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Rymanów.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

[edytuj] Historia

Wieś lokowana przez księcia Władysława Opolczyka pod nazwą Johane, Hanzloni dicto Ion.., que debet nuncupari Johane (1389). Crolicow 1426, Krolika 1599, Krolik 1635. Nazywała się też Królikowa. Dopiero w XVII w. przybrała obecne brzmienie. Być może nazwa pochodzi od staropolskiego krolik, mały król namiestnik królewski zarządzający pewnym terytorium, lub od niem nazwiska Kroll.

W 1386 roku wieś wraz z całym tzw. kluczem jaśliskim (Jaśliska, Zyndranowa, Jasionka, Lubatowa) stał się własnością Zyndrama z Maszkowic w wyniku darowizny królewskiej Władysława Jagiełły.

W 1434 roku właściciel Andrzej z Łubna (puszkarz królewski – wójt Jaślisk) na polecenie Władysława Jagiełły sprzedał wieś biskupowi przemyskiemu Januszowi z Lubienia, który wykupił wójtostwo w Brzozowie.

Parafia powstała tu w 1460 roku dzięki biskupowi przemyskiemu Mikołajowi z Błażejowa.

W 1624 roku najazd tatarski zniszczył miejscowość. W 1647 r. wybudowano tu kościół i zakrystię a po spaleniu w połowie XVIII w. wybudowano nową drewnianą świątynię

W 1847 roku panowała tu epidemia cholery.

W roku 1898 wieś liczyła 715 osób oraz 124 domy, powierzchnia wsi wynosiła 11,40 km².

Do 1914 roku wieś należy do starostwa sanockiego, w powiecie sądowym Rymanów.

W czasie I wojny światowej doszło tu do zaciętej bitwy między Rosjanami a Austriakami.

Działały tu Drużyny Bartoszowe przyczyniające się do odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku. We wsi mieszka ludność w przewadze polska.

W czasie II wojny światowej:

9 września 1939 r. wkraczający Wehrmacht rozstrzelał tu 4 mężczyzn. W listopadzie 1942 r. policję niemiecką i SS rozstrzelała 3 Polaków i 6 Ukraińców podejrzanych o działalność w ruchu oporu.

12 grudnia 1942 roku w czasie pacyfikacji wsi Niemcy zamordowali 9 mieszkańców wioski a wielu aresztowanoiwywieziono do obozów. U podnóża kościoła znajduje się pomnik ku czci pomordowanych.

Tu także rozstrzelano 12 partyzantów, których w miejscowej szkole hitlerowcy skatowali, a później zamordowali.

W lesie w zbiorowej mogile leży około 100 pomordowanych.

W czasie walk w II wojnie światowej częściowo został zniszczony kościół.

[edytuj] Zabytki

Kościół parafialny pw. Narodzenia NMP i św. Wacława – wybudowany w 1754 roku, z fundacji Wacława Hieronima Sierakowskiego, biskupa przemyskiego, na miejscu wcześniejszego w parafii powstałej w 1460 roku. W okresie reformacji starosta sanocki Zbigniew Sienieński, zamienił kościół w zbór helwecki następnie ariański, za co został wyklęty przez bp. przemyskiego. Pozostawiono zachowaną, murowaną zakrystię z XVII wieku i wykorzystano zapewne część budulca starej świątyni. Uszkodzony w trakcie działań wojennych w 1944 roku, restaurowany w 1950 roku i w latach 60. XX wieku. Znajduje się w nim barokowy ołtarz z 1771 roku a na nim cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, namalowany przez Piotra Burntowicza z Brzozowa z umieszczoną datą 1636.
Pozostałości fortyfikacji z XVII wieku w okolicach kościoła.
Pomnik ku czci zamordowanych przez Niemców 7 mieszkańców.
Kapliczka z 1794 roku z okresu powstania kościuszkowskiego, w którym walczyli okoliczni chłopi pod Racławicami.
Kapliczka z 1894 roku.
Kapliczka z przełomu XIX i XX wieku – schronienie dla podróżnych.