Kwasica ketonowa
Z Wikipedii
Kwasica ketonowa – stan organizmu, w którym, w celu produkcji energii, dochodzi do spalania tłuszczów zamiast glukozy. Sytuacja taka ma miejsce przy znacznym niedoborze lub braku insuliny(cukier krąży we krwi, lecz nie może być przejęty przez komórki). Prowadzi to do produkcji ketonów (ciała ketonowe) wywołujących kwasicę metaboliczną (nieoddechową). Nieleczona kwasica ketonowa może doprowadzić do śpiączki i jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Niekiedy pod wpływem glukagonu rozpad tłuszczów następuje przy hipoglikemii (gdzie cukru jest za mało), co powoduje tzw. aceton głodowy, który nie jest zwykle niebezpieczny (niebezpieczna jest za to hipoglikemia).
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
- może wystąpić w przebiegu cukrzycy każdego typu, ale najczęściej jest pierwszym objawem cukrzycy typu I
- chorują głównie ludzie młodzi, ale umierają z jej powodu ludzie w wieku podeszłym
- śmiertelność wynosi 5-10%
[edytuj] Etiopatogeneza
Stany prowadzące do kwasicy ketonowej
- cukrzyca
- szeroko pojęty głód - wskutek niedożywienia, biegunki, wymiotów
- alkohol
Czynniki wywołujące
- zakażenia bakteryjne - dróg moczowych, osteomyelitis, dróg oddechowych
- zakażenia wirusowe
- ostre choroby sercowo-naczyniowe - zawał serca, udar mózgu
- ciąża - nagły wzrost zapotrzebowania na insulinę, insulinooporność
- zapalenie trzustki
- leki osłabiające śladowe wydzielanie insuliny - tiazydy, sulfonamidy, steroidy, acetazolamid
- błędy w insulinoterapii i w leczeniu doustnymi środkami przeciwcukrzycowymi
- ostre schorzenia niezakaźne
- nadmiar hormonów osłabiających wpływ insuliny: glukagonu, katecholamin, kortyzolu i hormonów tarczycy
[edytuj] Objawy
- utrata łaknienia, nudności, wymioty, bóle brzucha
- zapach acetonu z ust (zapach owoców/jabłek)
- oddech Kussmaula
- odwodnienie (suchość błon śluzowych i języka, utrata napięcia skóry) - poliuria i polidypsja
- osłabienie, senność, utrata przytomności
- zaburzenia świadomości
- zaczerwienienie policzków - "rumieniec" kwasiczy
- wysypka na ciele - "rush" kwasiczy
- ból w klatce piersiowej
Badania laboratoryjne
- proste badanie moczu - przebarwienie odczynnika w ciągu 15 sekund (skala od - do ++++)
- hiperglikemia >400 mg/dl
- glikozuria i ketonuria
- kwasica metaboliczna - pH krwi tętniczej <7,25
- luka anionowa od 10 do >12 mEq/l
- zaburzenia elektrolitowe: hipokaliemia, hiponatremia, hipofosfatemia,
- zwiększenie hematokrytu
[edytuj] Leczenie
- Insulinoterapia - tylko insulinami krótko działającymi
- dożylny ciągły wlew insuliny za pomocą pompy infuzyjnej lub strzykawki automatycznej
- bezpieczna szybkość obniżania glikemii została określona na 50 mg% na godzinę
- początkowe wstrzyknięcie 0,1 j./kg mc./h
- Wyrównanie zaburzeń kwasowo-zasadowych
- podawanie dożylne 8,4% roztworu dwuwęglanu sodu rozcieńczonego płynami hipotonicznymi
- podawać tylko przy pH <7,0 i przerwać, gdy osiągnie pH = 7,2
- Wyrównanie niedoborów wodno-elektrolitowych
- przetoczenie 5,5-6,5 l płynów i.v. - pod kontrolą OCŻ
- przy obniżonym stężeniu potasu (<5,5 mmol/l i wydolnych nerkach) wlew KCl i.v.
- Leczenie przyczyny wywołującej
- Leczenie powikłań: wstrząsu, niewydolności nerek, DIC
[edytuj] Bibliografia
- Andrzej Szczeklik (red.) Choroby wewnętrzne. Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, ISBN 83-7430-031-0.
- prof. dr hab. Andrzej Milewicz (red.) Endokrynologia na co dzień., Wrocław 2003, ISBN 83-7055-373-7.
- wypowiedzi dr Beaty Mianowskskiej na forum Diabetica