Lady Jane Grey

Z Wikipedii

Joanna Grey Z bożej łaski królowa Anglii, Francji i Irlandii, Obrończyni Wiary, a także Kościoła Anglii jak również Irlandii pod Jezusem Chrystusem najwyższy zwierzchnik na Ziemi

Królowa Anglii
Okres urzędowania	od 10 lipca 1553 do 19 lipca 1553
Poprzednik	Edward VI Tudor
Następca	Maria I Tudor
Dane biograficzne
Dynastia	Tudorowie
Urodzona	październik 1537 Bradgate Park
Zmarła	12 lutego 1554 Tower of London
Ojciec	Henry Grey, 1. książę Suffolk
Matka	Frances Brandon
Mąż	Guildford Dudley

Paul Delaroche Egzekucja Lady Jane Grey (1883), National Gallery

Lady Jane Grey (ur. prawdopodobnie 12 października 1537, stracona 12 lutego 1554) – Królowa Anglii zwana "dziewięciodniową królową" lub "królową dziewięciu dni".

[edytuj] Wczesne lata życia

Lady Jane urodziła się w Bradgate Park koło Leicester, jako najstarsza córka Henryka Greya, 3. markiza Dorset (później 1. księcia Suffolk), i jego żony lady Frances Brandon, córki Charlesa Brandona, 1. księcia Suffolk, i Marii Tudor, córki króla Henryka VII. Jane miała dwie młodsze siostry: Catherine i Mary. Jane, podobnie jak jej kuzynki Elżbieta i Maria, była bardzo dobrze wykształconą damą. Znała łacinę, grekę i hebrajski, jak również kilka języków nowożytnych. W wieku trzynastu lat w grece czytała Nowy Testament i korespondowała z zwinglinistami.

Dzieciństwo Jane było trudne. Jej matka była porywczą i dominującą osobą, która uważała swoją najstarszą córkę za osobę zbyt słabą i zbyt delikatną. W 1546 r. została wysłana na dwór szóstej żony Henryka VIII, Katarzyny Parr. Po jej śmierci opiekę nad Jane roztoczył Thomas Seymour, 1. baron Seymour of Sudeley, drugi mąż Katarzyny Parr, który chciał wydać Jane za swojego siostrzeńca, króla Edwarda VI. Z jego planów nic nie wyszło, gdyż popadł w konflikt z własnym bratem, Lordem Protektorem księciem Somerset, i został ścięty. Wkrótce również nastąpił upadek Somerseta i ster regencji przejął John Dudley, 1. książę Northumberland. Miał on wobec Jane swoje własne plany.

[edytuj] Sukcesja

W 1544 Henryk VIII podpisał nowy akt sukcesji tronu. Na mocy tego aktu, pierwszeństwo do tronu przypadło męskim potomkom, a więc księciu Edwardowi przed siostrami – Marią i Elżbietą. Po nich w kolejności do tronu byli potomkowie młodszej siostry króla – Marii. Z sukcesji Henryk wyłączył potomków swojej starszej siostry Małgorzaty (linia szkocka, wnukami jej była królowa Szkocji Maria I Stuart oraz jej drugi mąż - Henryk Stuart, lord Darnley).

Northumberland, obawiając się powrotu katolików i związanej z tym w perspektywie utraty władzy i potęgi, postanowił o zmianie sukcesji. Zimą 1552 na 1553 r. Edward ciężko zapadł na zdrowiu i jego śmierć była kwestią miesięcy. Northumberland postanowił odsunąć od dziedziczenie siostry Edwarda i przekazać koronę lady Jane, która miała poślubić syna Northumberlanda, Guildforda (1536 - 12 lutego 1554). Ślub odbył się 15 maja 1553 r. Nie wszystko jednak poszło po myśli ambitnego regenta. Edward wprawdzie odsunął od dziedziczenia swoje siostry, ale koronę przekazał męskim potomkom lady Jane. Northumberland zainterweniował i na kilka dni przed śmiercią przekazał koronę swojej kuzynce (niektórzy twierdzili, że Northumberland sfałszował podpis króla przy dokumencie).

[edytuj] Królowa Jane

Edward VI zmarł 6 lipca 1553 r. 10 lipca Jane została proklamowana królową. 11 lipca uznała to Rada Królewska. 12 lipca dostarczono Jane insygnia koronacyjne, ale do ceremonii nie doszło. Guildford zażądał aby ukoronować go na króla. Jane odmówiła, ale obiecała mianować go księciem Clarence. Nie doszło jednak do tego. Niedługo po śmierci Edwarda jego najstarsza siostra Maria udała się do katolickiego Norfolk, gdzie 9 lipca została uznana królową. Następnie ruszyła na Londyn zyskując coraz większe poparcie. 19 lipca książę Suffolk zmuszony był zakomunikować swojej córce, że przestała być królową.

[edytuj] Egzekucja

Królowa Maria chciała darować jej życie – posłała Johna de Feckenhama, aby nawrócił Jane na katolicyzm. Jednak Jane była wierną protestantką i nie dała się namówić na zmianę wiary.

Maria obawiając się, że znowu ktoś się posłuży jej kuzynką (w początkach 1554 doszło do protestanckiej rebelii Sir Thomasa Wyatta, do której przyłączył się książę Suffollk), w celu pozbawienia jej tronu, skazała Jane – choć niechętnie – na śmierć. Do stracenia Jane przyczyniły się także naciski ze strony przyszłego męża Marii – katolika Filipa II.

12 lutego 1554 w londyńskiej Tower – w Tower Hill, w czasie publicznej egzekucji ścięto Guilforda.

Jane została ścięta w Tower Green na odosobnionej egzekucji, zarezerwowanej dla członków rodziny królewskiej. Do końca przy Jane został John de Feckenham. Jane pragnęła godnie zakończyć życie, jednak wpadła w panikę kiedy z zasłoniętymi oczami nie mogła znaleźć pieńka. Szczątki Jane, królowej Anglii i jej męża zostały pochowane w Chapel of St. Peter ad Vincula w północnej części Tower Green.

23 lutego za udział w rebelii mającej przywrócić na tron Anglii uzurpatorkę Jane ścięto jej ojca - księcia Suffolk.

[edytuj] Ciekawostki

Była pierwszą kobietą, która rządziła samodzielnie Anglią (oprócz królowej Matyldy, która robiła to wbrew woli Anglików).
Jest jedyną królową Anglii (samodzielną), która nosi imię Joanna.

[edytuj] Lady Jane w sztuce

Obrazy

Scenę poprzedzającą egzekucję Lady Jane namalował w 1833 r. Paul Delaroche - Egzekucja Lady Jane Grey
Wizerunki Jane Grey, patrz: [1]
16 stycznia 2006 ogłoszono odnalezienie w Londynie pochodzącego z XVI w. obrazu. Według ekspertów obraz ten może przedstawiać prawdziwą Lady Jane, więcej patrz: [2] (do tej pory za portret Lady Jane uważano inny obraz - sporny, który najprawdopodobniej ukazuje Catherine Parr, patrz: [3])