Ludwik VII Młody
Z Wikipedii
Ludwik VII Młody Z bożej łaski król Francji |
|
Król Francji | |
Okres urzędowania | od 1 sierpnia 1137 do 18 września 1180 |
Poprzednik | Ludwik VI Gruby |
Następca | Filip II August |
Dane biograficzne | |
Dynastia | Kapetyngowie |
Urodzony | 1120 |
Zmarł | 18 września 1180 Saint-Pont |
Ojciec | Ludwik VI Gruby |
Matka | Adelajda z Maurienne |
Żona | Eleonora Akwitańska Konstancja Kastylijska Adela z Szampanii |
Dzieci | Maria z Szampanii Alicja Francuska Małgorzata Francuska Alicja Francuska Filip II August Agnieszka Francuska |
Ludwik VII Młody (franc. Louis VII le Jeune) (ur. 1120, zm. 18 września 1180 w Saint-Pont) - król Francji w latach 1137-1180. Syn Ludwika VI, króla Francji z dynastii Kapetyngów, i Adelajdy z Maurienne, córki Humberta II Grubego, hrabiego Sabaudii.
Spis treści |
[edytuj] Początek rządów
Jako młodszy syn królewski Ludwik był od swoich wczesnych lat przygotowywany do stanu duchownego. Po przypadkowej śmierci swojego starszego brata Filipa został niespodziewanie następcą tronu. Koronowany został w Reims 25 października 1131 r. przez papieża Innocentego II. Według przekazów mu współczesnych był oczytany i pobożny, charakteryzował się ascetycznością i prostodusznością, naturę miał melancholijną. Po śmierci swojego ojca, Ludwika VI zostaje ponownie koronowany w Bourges 25 grudnia 1137 r. i obejmuje samodzielną władzę.
22 lipca 1137 r. wziął ślub z Eleonorą Akwitańską. Małżeństwo to nie było zbyt udane na skutek różnicy usposobień i temperamentów małżonków. Eleonora miała kiedyś powiedzieć, że myślała, że wychodzi za króla, a okazało się, że wyszła za mnicha. Ludwik otrzymał w posagu księstwo Akwitanii, czyli prowincje Limousin, Angoumois, Périgord, Poitou, Saintonge i Gaskonię. W ten sposób obszar pozostający pod władzą królewską zwiększył się prawie trzykrotnie.
Bezpośrednio po objęciu tronu przez Ludwika nastąpiły bunty przeciwko władzy królewskiej w miastach Orlean i Poitiers. Młody król wszedł także w konflikt z papieżem Innocentym II wokół obsady arcybiskupstwa Bourges. Król mianował na stolicę biskupią jednego ze swych kanclerzy, Cadurca, natomiast papież nominował Pierre'a de la Charte. Ludwik zamknął przed Pierrem bramy miasta i poprzysiągł na relikwie, że prędzej zginie niż wpuści papieskiego nominata bo Bourges. Konflikt ten ściągnął na królestwo papieski interdykt.
Ludwik zaangażował się w konflikt zbrojny z Tybaldem II z Szampanii. Przyczyną konfliktu była królewska zgoda na oddalenie przez królewskiego seneszala, Raoula I z Vermandois swojej żony, siostrzenicy Tybalda i ponowny jego ślub z Petronelą Akwitańską, siostrą żony króla. Dodatkowym powodem było wzięcie przez Tybalda strony papiestwa w konflikcie o arcybiskupstwo Bourges. Działania zbrojne trwały od 1142 do 1144 r. i zakończyły się zajęciem hrabstwa przez siły królewskie. Ludwik osobiście dowodził szturmem i spaleniem miasta Vitry (ponad tysiąc mieszkańców zginęło w płomieniach).
W międzyczasie Godfryd V Plantagenet, hrabia Andegawenii, podbił Normandię, zagrażając bezpośrednio posiadłościom królewskim. Ludwik śmiałym manewrem przerzucił swoje wojska nad granicę Normandzką i zdobył strategicznie położone Gisors.
[edytuj] Udział w drugiej krucjacie
W święta Bożego Narodzenia 1145 r. król Ludwik, być może targany wyrzutami sumienia z powodu swojego udziału w wojnie w Szampanii, zadeklarował chęć wyruszenia na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. Planom królewskich sprzyjała sytuacja w Outremer, gdzie muzułmanie zajęli hrabstwo Edessy, co wywołało szok w Europie. Papież Eugeniusz III ogłosił wyprawę krzyżową, której wielkim propagatorem stał się Bernard z Clairvaux. Ostatecznie Ludwik, w towarzystwie żony i wielu swoich wasali, wyruszył w czerwcu 1147 r. z Metzu w Lotaryngii, drogą lądową w kierunku Ziemi Świętej. Ludwik o mały włos uniknął śmierci w krwawej bitwie, która wywiązała się, gdy w okolicach Latakii armia krzyżowców została zaskoczona w wąwozie przez wojska tureckie. Ostatecznie armia francuska dotarła do Antiochii w 1148 r. Książę Antiochii, Rajmund z Poitiers, wuj Eleonory, nalegał na Ludwika, aby ten wstrzymał swój marsz ku Jerozolimie i pomógł mu w zdobyciu Aleppo i Cezarei. Na tym tle doszło do konfliktu pomiędzy małżonkami. Król podejrzewał również kazirodczy romans swojej żony z Rajmundem. Ludwik VII pośpiesznie opuszcza Antiochię.
Razem z królem Niemiec Konradem III i królem Jerozolimy Baldwinem III rozpoczął nieskuteczne oblężenie Damaszku zakończone klęską i odwrotem krzyżowców. Ludwik, pomimo protestów swojej żony, zdecydował się (1149 r.) na powrót z armią do Francji.
[edytuj] Rozwód z Eleonorą i jego skutki
Jedynymi rezultatami wyprawy był deficyt w skarbcu królewskim, utrata znacznej części rycerstwa, a także kryzys małżeństwa Ludwika i Eleonory, który narastał mimo prób pogodzenia małżonków podejmowanych przez papieża Eugeniusza podczas ich wizyty w Rzymie. W marcu 1152 r., synod w Beaugency ogłosił anulowanie królewskiego małżeństwa pod pretekstem zbyt bliskiego pokrewieństwa między małżonkami. Nieoficjalną przyczyną było zachowanie się królowej podczas wyprawy krzyżowej, ciągłe kłótnie pomiędzy małżonkami, a także malejące szanse na spłodzenie męskiego potomka w tym związku. Wkrótce po anulowaniu małżeństwa, Eleonora wyszła za mąż za Henryka II, hrabiego Andegawenii (od 1154 r. również króla Anglii) i przekazała mu Akwitanię w charakterze posagu. Ludwik prowadził niezbyt skuteczną wojnę przeciw Henrykowi pod pretekstem zawarcia małżeństwa bez zgody suwerena. W 1154 r. zrezygnował z roszczeń do Akwitanii w zamian za odszkodowanie pieniężne.
[edytuj] Kolejne małżeństwa
W 1154 r.Ludwik ożenił się z Konstancją, córką króla Kastylii Alfonsa VII. Małżeństwo to także nie przyniosło królowi męskiego potomka. Konstancja umarła w połogu w 1160 r. Pięć tygodni później król ożeni się po raz trzeci, z Adelą z Szampanii.
[edytuj] Konflikt z Plantagenetami
Jako element procesu pokojowego z Henrykiem I, król Ludwik przyrzekł rękę swojej córki, Małgorzaty Francuskiej synowi Henryka II, Henrykowi Młodszemu ustanawiając posag w postaci normandzkich twierdz Vexin i Gisors. Bezpośrednio po trzecim ślubie Ludwika, Henryk II przeprowadził ślub swojego pięcioletniego syna z dwuletnią Małgorzatą: miało to na celu jak najszybsze przejęcie posagu. Ludwik zdawał sobie sprawę z konieczności przeciwstawienia się narastającej hegemonii Plantagenetów na kontynencie, ale poprzez brak zdecydowania, środków finansowych i militarnych nie był w stanie skutecznie wpływać na rozwój wydarzeń. Jednym z niewielu sukcesów militarnych była odsiecz udzielona Rajmundowi V, hrabiemu Tuluzy, zaatakowanemu przez Henryka II w 1159.
W trakcie sporu cesarstwa z papiestwem o inwestyturę Ludwik poparł papieża Aleksandra III w jego konflikcie z cesarzem Fryderykiem I Barbarossą. Nie bez wpływu na tą decyzję miały roszczenia Fryderyka do miasta Arles.
Ludwik przyjął i otoczył opieką Thomasa Becketa podczas jego kilkuletniego pobytu we Francji (1164-1170, początkowo w opactwie cysterskim w Pointigny, później w Sens). Król usiłował prowadzić mediację pomiędzy arcybiskupem a Henrykiem II, lecz wykorzystywał także pobyt Becketa do osłabienia pozycji politycznej swojego rywala. Ludwik wspierał również bunt synów Henryka II przeciwko ojcu w latach 1173-1174 ale konflikty pomiędzy braćmi i brak zdecydowania ze strony Ludwika spowodowały rozpad koalicji. Z inspiracji papieskiej Henryk II i Ludwik VII zawarli traktat w Vitry w 1177 r.
W 1179 r. Ludwik przeprowadził koronację swojego długo oczekiwanego syna i następcy, Filipa. Ludwik VII zmarł 18 września 1180 w opactwie Saint-Point, jego grób znajduje się bazylice Saint-Denis.
[edytuj] Bilans rządów
W polityce wewnętrznej Ludwikowi się przeprowadzić reformy administracyjne oraz sprzyjać rozwojowi nauki i oświaty, poprzez zakładanie sieci szkół przykościelnych i przyzakonnych. Znacznie przyrosła ludność królestwa, rozwinął się handel, rozbudowały się miasta i fortece. Przychylność, jaką darzył króla Kościół katolicki zaowocowała umocnieniem władzy królewskiej i sprawności administracyjnej państwa.
Rządy Ludwika VII z punktu widzenia polityki zewnętrznej określa się zwykle jako niefortunne. Biorąc pod uwagę jednak nierówność potencjałów politycznych i gospodarczych ówczesnej Francji i Anglii, a także przewagę Henryka II pod względem umiejętności i możliwości militarnych można uważać, że Ludwik VII ocalił dynastię Kapetyngów.
[edytuj] Rodzina
12 lipca 1137 r. w Bordeaux poślubił Eleonorę, księżną Akwitanii (1122 - 1 kwietnia 1204), córkę księcia akwitańskiego Wilhelma X Świętego i Eleonory de Châtellerault, córki Aimery'ego I, wicehrabiego de Châtellerault. Ludwik i Eleonora mieli razem dwie córki:
- Maria (1145 - 11 marca 1198), żona Henryka I, hrabiego Szampanii
- Alicja (lato 1151 - 1197/1198), żona Tybalda V, hrabiego Blois
W 1154 r. w Orleanie poślubił Konstancję (ok. 1136 - 4 października 1160), córkę króla Kastylii Alfonsa VII Imperatora i Berengarii, córki Rajmunda Berengara III, hrabiego Barcelony. Ludwik i Konstancja mieli razem dwie córki:
- Małgorzata (1158 - 1197), żona Henryka Młodego Króla i Béli III, króla Węgier
- Alicja (4 października 1160 - ok. 1220), hrabina de Vexin, zaręczona z Ryszardem Lwie Serce, poślubiła Wilhelma IV, hrabiego Ponthieu
13 listopada 1160 r. poślubił Adelę (ok. 1140 - 4 czerwca 1206), córkę Tybalda II, hrabiego Szampanii, i Matyldy, córki Engelberta II z Karyntii. Ludwik i Adela mieli razem syna i córkę:
- Filip II August (22 sierpnia 1165 - 14 lipca 1223), król Francji
- Agnieszka Francuska (1171 - po 1204), zaręczona z cesarzem Aleksym II Komnenem, poślubiła cesarza Andronika I Komnena i Teodora Branasa
Poprzednik Ludwik VI Gruby |
Król Francji 1137-1180 |
Następca Filip II August |
Poprzednik Wilhelm X Święty |
Książę Akwitanii 1137-1152 razem z Eleonorą |
Następca Eleonora i Henryk II Plantagenet |