Maria Nikołajewna Romanowa
Z Wikipedii
Maria Mikołajewna Romanowa (Великая Княжна Мария Николаевна Poманoвa, ur. 14 czerwca/26 czerwca 1899 w Peterhofie, w Sankt Petersburgu; zm. 4 lipca/17 lipca 1918? w Jekaterynburgu) - wielka księżna rosyjska, kanonizowana w Kościele prawosławnym
Trzecia córka cara Mikołaja II i carycy Aleksandry Fiodorownej, ostatnich autokratycznych władców Rosji.
Młodsza siostra Wielkiej Księżnej Olgi i Tatiany. Starsza siostra sławnej Wielkiej Księżnej Anastazji i ostatniego następcy tronu rosyjskiego, carewicza Aleksego.
Wnuczka cara Aleksandra III. Prawnuczka królowej Wiktorii "babki Europy". Spokrewniona z brytyjskim domem królewskim, niemieckim domem cesarskim, a także z domami królewskimi w Rumunii, Szwecji, Grecji, Jugosławii, Norwegii, Belgii, Danii i Hiszpanii.
Spis treści |
[edytuj] Tytulatura
- 1899-1917 Jej Cesarska Wysokość Wielka Księżna Rosji Maria Nikołajewna
- 1917-1918 Maria Nikołajewna Romanowa*
Adnotacja: formalnie Maria utraciła tytuł "Wielkiej Księżnej" wraz z godnością "Jej Cesarskiej Wysokości", gdy jej ojciec oficjalnie zrzekł się (w imieniu swoim i swego syna Aleksego) tronu cesarskiego na rzecz młodszego brata Michała. Chociaż w czasie wygnania 1917-1918 żołnierze nazywali ją "Wielką Księżniczką",najprawdopodobniej było to jednak jedynie aktem złośliwości i pokpiwania z utraconej przez Romanowów pozycji. Dowodem na poparcie tej tezy jest fakt, że Mikołaj nazywany był "Mikołaj Romanow", a Aleksandra "eks-carycą" (w ten sposób chciano podkreślić dumne i aroganckie zachowanie cesarzowej względem prostego, nieprzychylnego jej ludu).
[edytuj] Charakter i obycie
Marię nazywano Masha, Mashka, a także francuską odmianą jej imienia - Marie. Generalnie jednak i oficjalnie rodzina i przyjaciele nazywali ją jej imieniem i patronimem - Maria Nikołajewna.
Maria uchodziła za piękną i lubiącą flirtować dziewczynę. Miała brązowe, długie włosy. Jej niebieskie oczy były tak duże, że rodzina nazywała je "spodkami". Marię często określano Aniołek Botticellego. Wielki Książę Rosji Władimir Aleksandrowicz nazwał ją przyjaznym dzieckiem ze względu na jej łagodną naturę. Pierre Gilliard, nauczyciel francuskiego Marii oraz jej rodzeństwa określał swoją uczennicę tak: "Miłe dziewczę, wysoka jak na swój wiek, jej obraz to samo zdrowie". Ogromną miłością Maria darzyła ojca, cara Mikołaja II, którego nazywała "Papa" (choć podczas oficjalnych wystąpień i parad zwracała się, podobnie jak rodzeństwo, do niego per "carze"). Gdy car był chory na tyfus, Maria co noc całowała miniaturkę zdjęcia swego ojca na znak oddania i miłości do niego, ale także aby szybciej powrócił do zdrowia.
Maria i jej młodsza siostra Anastazja nazywane były Małą parą (ang. Little Pair - co mogło oznaczać także Młodsza Para), ponieważ były młodszymi siostrami. Starsze od nich: Olga i Tatiana tworzyły Dużą Parę (ang. Big Pair).
Maria była bardzo związana z Anastazją, ale ich osobowości były skrajnie odmienne. Maria zawsze grzeczna, Anastazja - wręcz przeciwnie. Maria: poważna, wyglądała na więcej lat niż rzeczywiście miała; Nastka wyglądała na mniej, co carycę Aleksandrę niezbyt zadowalało. Jednak obydwie - co łączyło zarówno je jak i inne dziewczynki - uwielbiały okazje, przy których mogłyby się pięknie wystroić - jak przystało na księżniczki.
Maszka uznawana była za najładniejszą spośród sióstr, choć każda wyróżniała się urodziwością: każda siostra, o skrajnie innym wyglądzie i charakterze. Maszka uwielbiała rozmawiać o małżeństwie i dzieciach - ktoś kiedyś powiedział, że byłaby wzorem na cudowną żonę. Rzeczywiście, sama Maria stwierdziła w rozmowie z rodziną, że chciałaby mieć męża żołnierza i dwadzieścioro dzieci! Lubiła malować, ale nie znosiła malować siebie (robić sobie makijażu). Maria zawsze zachowywała się grzecznie, toteż jej ojciec żartował, że pewnego dnia wyrosną jej "anielskie skrzydła".
[edytuj] Relacje z Rasputinem
Maria i jej rodzina Aleksego nazywali "Baby". Gdy carewicz dostał ataku hemofilii, caryca Aleksandra zwróciła się o pomoc do Grigorija Rasputina. Ku uciesze rodziny cesarskiej, rzekomy mnich uratował życie choremu Aleksemu, czym zapewnił sobie sympatię cara i jego rodziny. "Święty pan", jak carskie dzieci nazywały Rasputina, wykorzystywał każdą okazję do spotkania z Aleksym, ale innym powodem dla jego wizyt była chęć posiadania wpływów i nieoficjalnej władzy w Imperium Rosyjskim. Rasputin był też nazywany przez Marię i jej rodzeństwo "Nasz Przyjaciel", co doskonale obrazowało pozycję faworyta na dworze carskim.
Rasputin, aby pozyskać przychylność pary cesarskiej, zaprzyjaźnił się z królewskimi dziećmi (oprócz Aleksego): Olgą, Tatianą, Marią i Anastazją. Pierwszy telegram, jaki napisał w 1908 roku do 9-letniej Marii, bmrział: "Przypuszczam, Wasz prosty mnich, że My będziemy się widzeć wkrótce! Wielki pocałunek!". Drugi telegram, jaki Rasputin napisał do Marii, brzmiał: "Moja mała M! Moja mała przyjaciółko! Może inni pomogą Wam nieść Wasz Krzyż i radość w Chrystusowym Świecie. Patrzę, już wieczór. Tak więc żegnam się dziś z kłopotami tego świata".
[edytuj] Śmierć i kanonizacja
Została zamordowana przez bolszewików w Jekaterynburgu w nocy z 16 na 17 lipca 1918 roku.
W 2000 została kanonizowana przez cerkiew prawosławną.
[edytuj] "Jestem... Byłam Wielką Księżną"
Wśród odnalezionych kości. Jekaterynburga szczątków carskiej rodziny brakuje jednej z córek cara (Marii lub Anastazji) oraz carewicza Aleksego.
Na początku 2002 roku do National Geographic zgłosili się bliźniacy, którzy poprosili o zbadanie przeszłości swej babki Marie, zmarłej w latach 80. Kobieta nigdy nie mówiła ani o swoim pochodzeniu ani o rodzinie. Jednak na krótko przed śmiercią powiedziała "Jestem... Byłam Wielka Księżną". Przeprowadzono badania, na podstawie których stwierdzono, iż może być spokrewniona z ostatnimi Romanowami. Ustalono jednak (dzięki kształcie czaszki), że nie była ona słynną z powodu swego rzekomego ocalenia Anastazją i badania ustały. Kiedy później okazało się, że wśród szczątek brakuje być może kości Marii, ponowiono je. Kształt czaszki się zgadzał, wzrost także, ale badania DNA nie były możliwe. "Marie" mieszkała w Johannesburgu w Południowej Afryce i tam też została pochowana. Wilgotna ziemia, w której spoczęła, zmieszała się z prawdziwym DNA kobiety. Maria zabrała swoją tajemnicę do grobu.
Faktem jest, że Carewna Maria powiedziała kiedyś: "Gdybym nie była Wielką Księżną, zamieszkałabym w Afryce". Poza tym domniemana Mashka nigdy nie ogłosiła publicznie, że jest córką cara. Być może się bała.
[edytuj] Maria w filmie
- W filmie Nicholas and Alexandra (pol. Mikołaj i Aleksandra) z 1971 roku Carewnę Marię zagrała Candace Glendenning.
[edytuj] Literatura
- Łarysa Jermiłowa, Ostatni car, Wyd. Muza, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7495-223-1.
- Janusz Kutta, Pamiętnik Mikołaja II, 2006, ISBN 83-89667-55-X.
- Robert K. Massie, Romanowowie: ostatni rozdział, Wyd. Amber, 2007, ISBN 978-83-241-2890-7.
- Shay McNeal, Ocalić cara Mikołaja II, 2004, ISBN 83-7311-895-0.
