Marina Cwietajewa
Z Wikipedii
Marina Iwanowna Cwietajewa, ros. Марина Ивановна Цветаева (ur. 8 października 1892, Moskwa, zm. 31 sierpnia 1941, Jełabuga) – rosyjska poetka.
Urodziła się w moskiewskiej rodzinie profesora Iwana W. Cwietajewa oraz Marii A. Mejn – pianistki. W 1902 r. matka zachorowała na gruźlicę, w związku z czym Marina podróżowała po wielu krajach Europy: Włoszech, Szwajcarii i Niemczech. Częściowo też odbywała nauki za granicą, w tym na pensjach w Lozannie i Freiburgu. W 1909 r. uczestniczyła w kursie literatury francuskiej na Sorbonie. Od 6 roku życia pisała wiersze (także w języku francuskim i niemieckim), od 16. roku życia była publikowana. Jej wiersze zostały dostrzeżone przez krytyków i poetów rosyjskiego "Srebrnego wieku", m.in. Walerego Briusowa, Wołoszyna i Nikołaja Gumilowa. W 1912 roku wyszła za mąż za oficera Siergieja Efrona.
Rewolucję październikową przyjęła z wrogością, widząc w niej powstanie "sił szatańskich". Jednocześnie czas ten był okresem powstania znakomitych wierszy, opublikowanych w tomiku Wiorsty (1921). W 1922 r. bolszewicy pozwolili jej na emigrację i połączenie z walczącym po stronie "Białych" mężem. Powstały poematy manifestujące namiętny stosunek do życia, o kunsztownej retoryce. Na emigracji (Praga, Francja) tworzyła także eseje oraz wspomnienia. Jednak jej nonkonformizm powodował odrzucenie przez emigracyjnych literatów rosyjskich, co pogłębiła sprawa uwikłania męża Siergieja Efrona we współpracę z INO NKWD[1] (podobnie jak gen. Nikołaja Skoblina czy żony generała Nadieżdy Plewickiej).
W 1939 roku Marina Cwietajewa po zmuszeniu męża przez NKWD do przyjazdu do ZSRR również tam przyjechała. Było to jedno ze stalinowskich posunięć propagandowych w pokłosiu Wielkiej Czystki wobec rosyjskiej emigracji. W przeciwieństwie do triumfalnego powrotu Maksyma Gorkiego czy Ilji Erenburga została przez stalinowski reżim powitana chłodno i pozbawiona wszelkich możliwości zarobkowania i publikacji. Jeszcze przed jej powrotem aresztowana została jej siostra (została uwolniona dopiero w połowie lat 50. XX wieku). Po krótkiej adaptacji na stalinowskiej daczy w podmoskiewskim Bolszewie jej mąż został aresztowany (i rozstrzelany) jeszcze w 1939 r. Aresztowana została córka. Mariny Cwietajewej nie zabito – po prostu nie pozwolono jej żyć. Po wybuchu wojny Cwietajewa została deportowana do Jełabugi w Tatarstanie, gdzie samotność, poczucie bezsilności, bezrobocie, nędza oraz poniżenia sprawiły, że popełniła samobójstwo przez powieszenie. Miejsce jej pochówku jest nieznane.
Cwietajewa była jedną z najoryginalniejszych poetek rosyjskich XX wieku. Jej utwory były kontynuacją sprzeczności prądów akmeizmu i symbolizmu. Wśród poruszanych przez nią tematów była kobieca seksualność oraz namiętność. Jej spuścizna literacka zaczęła być doceniana dopiero w latach 60. XX wieku, a wiele utworów zaginęło.
Przypisy
- ↑ Siergiej Efron był podejrzewany o współudział w zabójstwie syna Lwa Trockiego Lwa Siedowa
