Nachtigall
Z Wikipedii
Nachtigall (niem. Słowiki) – batalion ukraiński pod dowództwem niemieckim por. Albrechta Herznera, któremu przydzielono jako oficera łącznikowego por. Theodora Oberländera przedstawiciela Abwehry oraz ukraińskim Romana Szuchewycza, z oficerami będącymi w bliskich kontaktach ze Stepanem Banderą - ks. Iwanem Hryniochem i Jurijem Łopatynśkym, a także grupą cywilów z kierownictwa radykalnego skrzydła OUN: Jarosławem Stećko (desygnowanym przez Banderę na szefa rządu wyzwolonej Ukrainy), Lwem Rebetem, Jarosławem Staruchem, Iwanem Rawłykiem, Stepanem Pawłykiem, Stepanem Łemkowśkym, Dmytro Jaciwem. Batalion brał udział m.in. w kaźni profesorów lwowskich w 1941 r.
Spis treści |
[edytuj] Utworzenie batalionu
Inicjatywa powstania zbrojnego oddziału wywodzi się z II walnego kongresu OUN-R, który uchwalił, że "[...] dla wykonania swych planów OUN organizuje i szkoli własną wojskową jednostkę".
Na utworzenie jednostki 25 lutego 1941 wyraził zgodę admirał Wilhelm Canaris, na początku marca zgodę wydało dowództwo Wehrmachtu.
Nabór do jednostki prowadziły lokalne komórki organizacyjne, kandydatów wysyłały do Krakowa, gdzie przechodzili przez kontrolę specjalnej komisji OUN oraz badania lekarskie. Kandydaci, którzy pozytywnie przeszli weryfikację wysłani zostali w dwóch grupach na przeszkolenie m. in. do Krynicy i Barwinka. Po 4 – 5 tygodniach wstępnego szkolenia rekrutów przewieziono do Neuhammer (Świętoszów koło Wrocławia), gdzie odbywało się przeszkolenie wojskowe z bronią. Tam też żołnierze batalionu złożyli przysięgę "na wierność Ukrainie, OUN i jej dowództwu".
W sumie batalion liczył 350 żołnierzy, z czego 150 przeszło szkolenie w batalionie Brandenburg, 100 w Krynicy, a reszta w Dukli, Barwinku i Komańczy.
Nachtigall jako zbyt mała jednostka (liczył około 330 żołnierzy) wszedł w skład batalionu dywersyjnego Brandenburg 800, który podlegał Abwehrze. Żołnierze nosili umundurowanie Wehrmachtu, na którym mogli, na naramiennikach naszywać niebiesko – żółtą wstążkę.
[edytuj] Walki
24 czerwca 1941 wziął udział w walkach o przełamanie obrony radzieckiej, 29 czerwca wkroczył do Lwowa, następnie został skierowany w kierunku Kijowa przez Złoczów, Tarnopol, Satanów, Płoskirów i Winnicę.
Część batalionu stanowiła ochronę lwowskiej radiostacji podczas ogłaszania Aktu odnowienia Państwa Ukraińskiego, dlatego też dowództwo niemieckie utraciło zaufanie do żołnierzy batalionu.
W październiku 1941 r.został rozbrojony i odtransportowany do Frankfurtu, gdzie w wyniku reorganizacji połączono go z drugim batalionem ukraińskim Roland. Oba bataliony zostały zlikwidowane, część żołnierzy podjęła funkcje policyjne, część zdezerterowała wobec zmiany polityki Niemiec w kwestii Ukrainy .
[edytuj] Ciekawostka
Nazwa pochodzi od chóru składającego się z żołnierzy batalionu, założonego przez Jewhena Bilińskiego w Neuhammer.
[edytuj] Bibliografia - podstawowe pozycje
- Ryszard Torzecki, Polacy i Ukraińcy: Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej Warszawa PWN, 1993
- Ryszard Torzecki, Kwestia ukraińska w polityce III Rzeszy, 1933-1945, Warszawa, KiW 1972
- T. Jurga, Plany wojenne i strategiczne rozwinięcie sił zbrojnych Niemiec i Polski, Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej. Wojna obronna Polski 1939, praca zbiorowa, Warszawa 1979.
- M. Kalba, "Nachtigal" ukraiński batalion 1941 r. (W imię czego), Detroit – Lwów 1995, s. 23.
- Czesław Madajczyk, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, Warszawa 1970, T. 1.
- K. Radziwończyk, Niemieckie siły zbrojne w okupowanej Polsce 22.06.1941 – wiosna 1944 r., "Wojskowy Przegląd Historyczny", z. 4, 1962.
- Pawło Szandruk, Historyczna prawda o Ukraińskiej Armii Narodowej, "Kultura”, nr 6, 1965.
[edytuj] Zobacz też
- Mord profesorów lwowskich
- Kolaboracja pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej
- Centralny Ukraiński Komitet Narodowy
- Legion Ukraiński
- Batalion "Roland"
- 14 Dywizja Grenadierów SS (1 ukraińska)
- Ukraińska Armia Narodowa