Niżnia Polana Tomanowa
Z Wikipedii
Niżnia Polana Tomanowa – polana na Dolinie Tomanowej, będącej górnym, wschodnim odgałęzieniem Doliny Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich. Niewielka śródleśna polana położona jest na wysokości 1260-1340 m n.p.m. Dawniej wchodziła w skład Hali Tomanowej i była koszona. Jak na polany tatrzańskie miała dużą wartość użytkową – trawa rośnie na niej dość obficie. Wypasano na obrzeżach polany, na otaczających ją zboczach gór i w lesie. Stanisław Barabasz opisuje przypadek, jaki zdarzył się na tej polanie w 1885 r. i którego był świadkiem.
„[Niedźwiedź] w biały dzień wpadł między pasące się bydło, skoczył na rosłą jałówkę i wbił jej pazury w boki. Juhasi z bacą [...] przybiegli z krzykiem, wywijając ciupagami i płonącymi sajtami, psy rzuciły się ujadając wściekle i wspólnymi siłami odbito szczęśliwie jałówkę.”
Prawo do wykarczowania lasu i wypasania na polanie otrzymali górale od króla Zygmunta III Wazy w 1615 r. Pod koniec XIX wieku polanę wykupił hrabia Władysław Zamoyski.
Od 1957 r. po utworzeniu ścisłego rezerwatu przyrody Tomanowa-Smreczyny zniesiono wypas na całej Dolinie Tomanowej. Obecnie w jej rejonie występują niedźwiedzie i jelenie, które jesienią urządzają rykowiska w pobliżu polany. Polana stopniowo zarasta lasem ze szkodą dla walorów widokowych, oraz przyrodniczych – roślinność polany, wśród której występują rzadkie gatunki górskie; tojad mocny, goździk okazały, omieg górski, ostrożeń lepki i inne wypierana jest przez las świerkowy.
[edytuj] Szlaki turystyczne
- – zielony do Doliny Kościeliskiej, łączący się z czarnym tuż poniżej schroniska PTTK na Hali Ornak - 1,8 km (30 min)
- – zielony przez Wyżnią Polanę Tomanową i Czerwone Żlebki do Chudej Przełączki – 2 h
[edytuj] Bibliografia
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” S.c., 2006. ISBN 83-89580-00-4.