Ornak

Z Wikipedii

Ornak – grzbiet górski rozdzielający Dolinę Starorobociańską od Doliny Pyszniańskiej w Tatrach Zachodnich. Jest to boczne odgałęzienie grani głównej Tatr odbiegające od niej pomiędzy szczytami Starorobociańskiego Wierchu i Błyszcza w niewybitnym szczycie zwornikowym – Siwym Zworniku. Długi, masywny grzbiet biegnie w kierunku północnym do Iwaniackiej Przełęczy i posiada kilka kulminacji: Suchy Wierch Ornaczański (1832 m n.p.m.), Ornak (1854 m n.p.m.), Zadni Ornak (1867 m n.p.m.), Kotłowa Czuba 1840 m n.p.m.). Przedzielone one są niewielkimi przełęczami: Wyżnią Ornaczańską Przełęczą, Ornaczańską Przełęczą i Kotłowym Siodłem.

Ornak wznosi się ponad otaczającymi go dolinami na wysokość względną 500-700 m. Na wschodnich zboczach znajduje się dawniej wypasana Hala Ornak. Do Doliny Starorobociańskiej opada kilka żlebów: Banisty Żleb, Pośredni Żleb, Graniczniak, Żleb na Przełęcz, Żleb pod Pyszną, do doliny Pyszniańskiej Żleb Piszczałki, Ornaczański Żleb i najbardziej znany Żleb pod Banie. Żlebami tymi w zimie często schodzą lawiny. Grzbiet Ornaku jest na znacznej długości odsłonięty, roztaczają się z niego rozległe widoki, szczególnie na pobliski Kominiarski Wierch i rejon Doliny Tomanowej i Pyszniańskiej z wznoszącymi się nad nimi szczytami Ciemniaka, Tomanowego i Smreczyńskiego Wierchu, Kamienistej, oraz na Błyszcza i Starorobociański Wierch, które prezentują się stąd bardzo okazale. W czasie burzy grzbiet jest niebezpieczny.

Zbudowany jest ze skał metamorficznych z dodatkiem granitów, wierzchołek zaś i część masywu od strony północnej z kwarcytowych piaskowców. W jego masywie już od XV w istniały kopalnie, w których wydobywano rudy metali kolorowych, a od XVII w również żelaza. Góra penetrowana była od dawna przez pasterzy i górników, pierwsze odnotowane wejścia zimowe miały miejsce w 1910 r. Nieznane jest pochodzenie nazwy góry – w dokumentach górniczych z XVI w. ma ona nazwę Hornok. Na porośniętym murawą grzbiecie dominuje granitolubna roślinność; obok boimki dwurzędowej i situ skuciny liczne porosty i karłowaty widłak wroniec, wiosną zakwita obficie dzwonek alpejski, sasanka alpejska i inne tatrzańskie rośliny.

[edytuj] Szlaki turystyczne

– zielony od Iwaniackiej Przełęczy przez cały grzbiet Ornaku, Siwą Przełęcz i Siwe Turnie do Gaborowej Przełęczy

– na Ornak można również wejść czarnym szlakim z Doliny Chochołowskiej przez Dolinę Starorobociańską i Siwą Przełęcz.

Wygodnym punktem wypadowym na Ornak jest schronisko PTTK na Hali Ornak w górnej części Doliny Kościeliskiej.

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Zdjęcia oraz relacja z zimowej wyprawy na Ornak