Nieistniejące zabytki Torunia
Z Wikipedii
Jakość tego artykułu jest obniżona przez użyte w nim próżne wyrażenia. Możesz pomóc, usuwając je z tekstu tego artykułu. |
Spis treści |
[edytuj] Zabytki nieistniejące
Miastu Toruń, mimo wielu burz dziejowych, udało się ocalić większość cennej spuścizny kulturowej. To dzięki temu w 1997 wpisano zespół Starego i Nowego Miasta oraz ruiny zamku krzyżackiego na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO, a w 2004 wybrano Toruń na ogólnopolską siedzibę Ligi Polskich Miast i Miejsc UNESCO. Jednak istnieją także zabytki, które nie przetrwały do naszych czasów. Mimo niejednokrotnie ważnej funkcji, okazały się przeszkodą dla najeźdźców, okupantów, obcych wojsk.
[edytuj] Przyczyny zniszczeń
Największe zniszczenia zabytków Torunia spowodowane zostały następującymi czynnikami:
- wojny, najazdy, bombardowania
- okupacje i blokady gospodarcze
- budowa Twierdzy Toruń przez władze pruskie w XIX wieku
- silna rozbudowa miasta
[edytuj] Historia zniszczeń
Najsłynniejsze, potwierdzone w historii wypadki zniszczeń:
- XVII wieczne wojny ze Szwedami, zniszczenie i złupienie miasta
- 24 września-9 października 1703 - katastrofalne w skutkach bombardowanie miasta przez wojska szwedzkie dowodzone przez Karola XII, spłonął Ratusz Staromiejski i dziesiątki kamienic
- 1703 - zburzenie Zamku Dybowskiego podczas oblężenia Torunia przez Szwedów
- 1813 - przebudowa przez Napoleona Zamku Dybowskiego na twierdzę, rozebranie okolicznych warowni, kościołów (na budulec), spalenie przedmieść dla lepszej widoczności okolicy
- lata 1870-1900 - rozebranie przez władze pruskie północnych i zachodnich części fortyfikacji średniowiecznych oraz bram między Starym Miastem a Nowym Miastem (np. w 1880 rozebrano Bramę Mostową). Wiązało się to z brakiem miejsca pod rozbudowę dla mocno rozrastającego się miasta oraz z budową nowoczesnej Twierdzy Toruń. Z czasem na terenach fortyfikacji wokół miasta powstały Planty.
- około 1900-1910 - rozebranie zniszczonego mostu drewnianego z powodu oddania nowego mostu kolejowo-drogowego
- II wojna światowa - celowa polityka III Rzeszy, polegająca na unicestwieniu kultury polskiej, a zwłaszcza żydowskiej
- październik 1939 - rozebranie przez hitlerowców Wielkiej Synagogi w Toruniu, pochodzącej z 1847
[edytuj] Najcenniejsze obiekty uległe zniszczeniu
- Most drewniany w Toruniu z 1500 roku
- średniowieczny Kościół św. Mikołaja z klasztorem dominikanów
- średniowieczny kościół św. Jerzego
- średniowieczny kościół św. Wawrzyńca
- średniowieczny kościół Ducha Świętego (benedyktynek)
- średniowieczny klasztor franciszkanów przy kościele Wniebowzięcia NMP
- Wielka Synagoga
- Toruński Cmentarz Żydowski
- pierwotny Dwór Artusa
- Ratusz Nowomiejski w Toruniu
- Bramy miejskie, m.in Paulińska, Kotlarska, Chełmińska, Starotoruńska
- Arsenał miejski
[edytuj] Zobacz też
- Most drewniany w Toruniu z 1500 roku
- konsulaty w Toruniu
- Dwór Artusa w Toruniu
- Wielka Synagoga w Toruniu
- Zamek Dybowski
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Szczegółowy opis "Toruń nieistniejący" w Toruńskim Serwisie Turystycznym
- Steiner Georg Friedrich, Das Merkwürdigste in, bey und um Thorn : 50 Zeichnungen, Berlin 1925 [1]