Oddział Teodora Cieszkowskiego
Z Wikipedii
Oddział Teodora Cieszkowskiego - partia powstańcza kosynierów, a następnie jazdy okresu powstania styczniowego.
Oddział został sformowany na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Jego dowódcą był Teodor Cieszkowski, natomiast kapelanem - zakonnik Bonawentura Mańkowski.
5 lutego 1863 Apolinary Kurowski na czele swojego oddziału, liczącego wówczas 150 osób, wraz z 50-osobowym oddziałem kosynierów Teodora Cieszkowskiego, wyruszył ze Sławkowa do Maczek. Rosyjska załoga dworca w Maczkach, jak tylko dowiedziała się o wymarszu powstańców, uciekła już dzień wcześniej.
Zdobycznym pociągiem składającym się z 2 lokomotyw i 10 wagonów, powstańcy przejechali przez Ząbkowice i Dąbrowę do Sosnowic.
Rosjanie zabarykadowali się w budynku dworca kolejowego, lecz zostali otoczeni przez oddziały powstańczej piechoty.
Po długim ostrzale do ataku przystąpili kosynierzy, wskutek czego dworzec został zdobyty. W walkach tych Teodor Cieszkowski został ranny w rękę. Powstańcy zabrali duże ilości składowanych tam tytoniu i ołowiu, a także znaczną kwotę rubli w srebrze.
Teodor Cieszkowski za udział w walce został mianowany pułkownikiem. Pozostał w Dąbrowie z powodu poniesionych ran, pełniąc funkcję komendanta tego obszaru. Zorganizował nowy oddział złożony z 200 ochotników.
22 marca 1863 w bitwie pod Łazami zginął kapelan oddziału Cieszkowskiego Bonawentura Mańkowski. W kwietniu 1863 płk Teodor Cieszkowski dysponujący 28-osobowym oddziałem konnym walczył z przeważającymi siłami rosyjskimi pod Borzęcinem.
W Leśniakach Borzęckich dostał się do niewoli, po czym zginął w nieludzkich męczarniach dobity przez oficera rosyjskiego z garnizonu wieluńskiego kpt. Rafałowicza.
[edytuj] Bibliografia
- Stefan Kieniewicz, Powstanie styczniowe, Warszawa 1972; ISBN 83-01-03652-4.
- Tadeusz Manteuffel (red.), Historia Polski, t.II, cz.III, Warszawa 1959 r.
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Zobacz też
Korpusy: I Lubelski * II Krakowski * III Augustowski (planowany) * IV Mazowiecki (planowany) * V Litewski (planowany)
Dywizje: Kaliska * Krakowska * Sandomierska
Pułki: Kielecki * Miechowski * Olkuski * Opatowski * Opoczyński * Radomski * Sandomierski * Stopnicki
Partie powstańcze: Borelowskiego "Lelewela" * Brzóski * Cichorskiego "Zameczka" * K. Cieszkowskiego "Ćwieka" * T. Cieszkowskiego * Czachowskiego * Czarnieckiego "Bończy" * Czechowskiego * Dawidowicza * Dąbrowskiego * Dolickiego * Emianowicza * Figiettiego * Fryczego * Grekowicza * Grylińskiego * Heydenreicha "Kruka" * Jeziorańskiego * Kality "Rębajło" * Klimaszewskiego * Kononowicza * Kopernickiego * Kozłowskiego * Krasowskiego * Krysińskiego * Kurowskiego * Langiewicza * Lütticha * Łopackiego * Markowskiego * Mossakowskiego * Mystkowskiego "Ojca" * Oxińskiego * Padlewskiego * Rembowskiego * Ruckiego * Rudzkiego * Sierakowskiego * Słupskiego * Stamirowskiego * Szaniawskiego * Szemiota * Taczanowskiego * Urbanowskiego * Wagnera * Wilkoszewskiego "Wirona" * Wysockiego
Garibaldczycy * Kodeksy Karne Wojskowe * Komitety Niewiast * Manifest 22 stycznia * Partia powstańcza * Sztyletnicy * Żuawi śmierci