Ogród Zoologiczny w Warszawie

Z Wikipedii

Plan ZOO

Słonica Kasia z dwuletnią Tuzinką schowaną za matką, 1938 rok

Szympans w warszawskim zoo

Lamy w warszawskim zoo

Antylopa

Koronnik szary

Stare klatki dla kotów, planowane do likwidacji w 2008 roku

Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie zlokalizowany jest w Warszawie w dzielnicy Praga Północ, przy ulicy Ratuszowej 1/3. Powierzchnia: 32 ha. Otwarte w 1928 na powierzchni 12 ha z początkowo ok. 500 okazami.

[edytuj] Historia

[edytuj] Warszawskie zwierzyńce

Warszawa długo nie miała ogrodu zoologicznego z prawdziwego zdarzenia. Wprawdzie już Jan III Sobieski miał zwierzyniec w Wilanowie, a i później powstawały niewielkie menażerie prywatne, pod tym względem jednak Warszawa późno dołączyła do miast, takich jak Paryż, Amsterdam czy Budapeszt, czy wreszcie Poznań, który miał swój ogród zoologiczny już w 1875 roku. Wreszcie staraniem M. Pągowskiego powstał niewielki zwierzyniec na ulicy Koszykowej w roku 1926. Zajmował powierzchnię zaledwie 0,75 ha, ale znalazły się w nim ciekawe okazy zwierząt: niedźwiedź brunatny, lemury, koczkodany, aligator, kangur, jeżozwierz, aguti i wiele egzotycznych ptaków. Równocześnie wspólnym wysiłkiem kilku nauczycieli zoologii utworzono niewielki zwierzyniec przy ulicy Bagatela. Oba ogrody cieszyły się wielką sympatią Warszawiaków. W rok później zoo Pągowskiego przeniosło się na 10 ha przy alei 3 Maja, jednakże koszty utrzymania były tak wysokie, że wkrótce ogród zaczął podupadać.

[edytuj] Powstanie Miejskiego Ogrodu Zoologicznego

Uchwałą magistratu z dnia 14 czerwca 1927 przyjęto decyzję o utworzeniu Miejskiego Ogrodu Zoologicznego na Pradze. Oficjalne otwarcie nastąpiło 11 marca 1928 roku. Prowadzenie ogrodu powierzono Wenantemu Burdzińskiemu - byłemu dyrektorowi i założycielowi ogrodu zoologicznego w Kijowie. Pierwszymi mieszkańcami ogrodu stały się zwierzęta z upadłego zwierzyńca Pągowskiego i innych, mniejszych menażerii.

Po śmierci Burdzińskiego dyrektorem ogrodu został Jan Żabiński, człowiek wielkiej wiedzy, ogromny miłośnik zwierząt i popularyzator przyrody. W ogrodzie działo się dobrze. W 1937 przyszło na przykład na świat słoniątko, co było osiągnięciem na skalę światową, bowiem azjatycka słonica Tuzinka, córka Kasi i Jasia, była jednym z nielicznych, a konkretnie dwunastym słoniem urodzonym w warunkach ogrodu zoologicznego. Słoniątko bardzo szybko stało się ulubienicą warszawiaków.

[edytuj] Wojna

Wybuch II wojny światowej przerwał okres prosperity warszawskiego zoo. Gdy zaczęły się bombardowania, personel ze względów bezpieczeństwa musiał wystrzelać zwierzęta drapieżne i słonia Jasia. Słonica Kasia zginęła wskutek wybuchu bomby. Dzieła zniszczenia dokonano, wywożąc do Niemiec najcenniejsze okazy, w tym ukochaną Tuzinkę warszawiaków; wywózkę zwierząt zarządził dawny znajomy Żabińskich, profesor Lutz Heck, dyrektor Berlińskiego Ogrodu Zoologicznego, od lat trzydziestych XX wieku pracujący nad "odtworzeniem" wymarłego w XVII wieku tura^[1]. Zabierając zwierzęta, obiecywał, że zostają tylko wypożyczone na czas prowadzenia działań wojennych. Heck zabrał też do Monachium żubry i tarpany. Te pierwsze miały posłużyć do odtworzenia tura, symbolu siły i potęgi, do którego chętnie odwoływali się naziści^[1]. Nie bacząc na sprzeciwy i prośby Antoniny Żabińskiej, Heck wysłał wówczas Tuzinkę do Królewca, wielbłądy i lamy do Hanoweru, hipopotamy do Norymbergi, konie Przewalskiego do Wiednia, a rysie i zebry do Schorfheide. Młoda słonica miała wówczas dwa lata; zdechła w 1944 roku, w Niemczech.

[edytuj] Okres powojenny

Decyzja o odbudowie zoo podjęta została w 1946 roku i od razu przystąpiono do odbudowy i remontu budynków oraz gromadzenia zwierząt. W lipcu 1948 zoo zostało ponownie otwarte ze 150 okazami, pochodzącymi głównie z darów od osób prywatnych. Po szybkim rozwoju nastąpiła stagnacja, wobec podjęcia decyzji o przeniesieniu zoo poza granice Warszawy, co zaowocowało długoletnim niedoinwestowaniem.

W 1978 zoo liczyło ok. 2000 okazów zwierząt reprezentujących 380 gatunków, a w latach 1970-1978 frekwencja wynosiła ok. 900 000 zwiedzających rocznie. W latach 80-tych XX wieku zoo znalazło się planie inwestycyjnym miasta i nastąpiła poprawa - powstały nowe budynki i poprawiły się warunki bytowe zwierząt.

Powstały takie nowoczesne obiekty jak herpetarium, ptaszarnia, dom dla nosorożca, słoniarnia i pawilon dla bezkręgowców. Wg stanu na dzień 1 stycznia 2007 w ZOO znajduje się 3646 zwierząt - przedstawicieli 489 gatunków, w tym:

ssaki - 77 gatunków, 366 szt.
ptaki - 209 gatunków, 1072 szt.
gady - 49 gatunków, 161 szt.
płazy - 12 gatunków, 79 szt.
ryby - 63 gatunki, 627 szt.
bezkręgowce - 79 gatunków,
pozostałe - zwierzęta laboratoryjne^[2].

Do roku 2010 planowane jest oddanie kolejnych budynków - hipopotamiarnia z akwarium dla rekinów, obiekt dla małp człekokształtnych (szympansów i goryli) oraz wybiegi dla średnich kotów.

Ogród Zoologiczny wpisany jest do rejestru zabytków KOBiDZ wraz z Parkiem Praskim nr rej.: 1434-A z dnia 3 lipca 1990 r.^[3]