Osiedle Leśne (Bydgoszcz)

Z Wikipedii

Osiedle Leśne – bydgoskie osiedle położone na skraju miasta obok Zawiszy, Bielawek, tuż obok Myślęcinka.

[edytuj] Historia

Pomysł budowy nowoczesnego osiedla, poza strefą zwartej zabudowy miejskiej, powstał już na początku lat dwudziestych, kiedy, wraz z włączeniem w obszar miasta w kwietniu 1920 roku 18 podmiejskich gmin i powiększeniem jego obszaru z 845 ha do 6532 ha. Pojawiła się wówczas potrzeba określenia właściwej dla rozbudowującego się miasta polityki terenowej - 6 grudnia 1922 powołany został Komitet Rozbudowy Miasta, na czele którego stanął prezydent miasta.

Komitet ten 9 lutego następnego roku uchwalił między innymi rozszerzenie granic miasta w kierunku północnym i rozbudowę miasta aż poza stację wodociągów w Lesie Gdańskim.

Rok później Komitet przyznał kredyty budowlane Banku Gospodarstwa Krajowego dwóm spółkom budowlanym, a w 1925 wystąpił z wnioskiem o przekazanie miastu terenów pod budowę nowego szpitala miejskiego i osiedli mieszkaniowych. W tym czasie powstał, opracowany przez inż. Bohdana Raczkowskiego, radcę budownictwa miejskiego, program rozbudowy mieszkaniowej Bydgoszczy.

Ponieważ rozwoju przestrzennego miasta nie można było realizować w oparciu o zdezaktualizowane i fragmentaryczne plany poniemieckie, Magistrat przystąpił w 1927 do opracowania planu rozbudowy, zlecając przygotowanie planu urbanistycznego warszawskiemu inż. arch. Stanisławowi Filipkowskiemu. Powołano też do życia miejską pracownie urbanistyczną. W oparciu o zatwierdzony w lipcu 1931 plan i uchwałę Rady Miejskiej przystąpiono do realizacji osiedla willowego w Lesie Gdańskim, którego obszar o powierzchni 105 ha włączono do Bydgoszczy w roku 1933.

Najstarsza część tego osiedla, z fragmentem blokowej zabudowy przy ówczesnej szosie gdańskiej, terenie zaopatrzonym w drogi o twardej nawierzchni i sieć kanalizacyjno-wodociągową, powstała na podstawie uchwały Rady Miasta z 24 września 1936 i planu przygotowanego przez szefa Oddziału Urbanistyki i Komitetu Rozbudowy Miasta, inż. Stefana Pietrzaka.

Do wybuchu II wojny światowej zbudowano kilka domów wyodrębnionej równolegle do szosy gdańskiej, ale oddzielonej od niej pasem zieleni ul. Gdańskiej. Na wschód od niej wytyczono ulice Sosnową, Modrzewiową, Jodłową, Świerkową i Bukową przy których stanęły pierwsze wille. W znacznym stopniu zabudowano wówczas ul. Jodłową i fragmentarycznie ul. Świerkową o których tak pisał w Przechadzkach po Bydgoszczy w 1938 pisał Wojciech Rzeźniacki - ...do atrakcji pierwszej kategorii należy miedzy innymi wzorowe osiedle przy ulicy Gdańskiej, gdzie na terenach finansowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego, powstaje w szybkim tempie piękna i wyposażona we wszelkie nowoczesne urządzenia dzielnica willowa wśród wysokopiennego lasu sosnowego.

Dla ułatwienia mieszkańcom osiedla BGK, jak zaczęto je nazywać, dogodnej komunikacji z centrum miasta 10 października 1936 uruchomiono pierwszą linię autobusową nr 1 obsługiwaną przez autokary marki Fiat.

Po wojnie, w latach 1950-56, w kwadracie ulic Świerkowa - Modrzewiowa - gen. Józefa Sułkowskiego - gen. Józefa Dwernickiego - Żołnierska, powstała zachodnia część osiedla.

Zasadniczym elementem zabudowy tego fragmentu miasta stały się wzniesione w tradycyjnym systemie cztero kondygnacyjne domy, wyższe przy głównych arteriach, niższe wewnątrz osiedla.

Architektura osiedla charakteryzuje się szeregiem interesujących wnętrz i zespołów zieleni. W celu zaopatrzenia osiedla w energię cieplną wyposażono je w lokalne ciepłownie przy ulicach Jaworowej, Sosnowej (obecnie: Czerkaskiej) i Modrzewiowej.

Na potrzeby osiedla ułożono też magistralę gazową z starej gazowni przy ul. Jagiellońskiej oraz zbudowano od podstaw dwujezdniową al. 22 Lipca (obecnie: 11 Listopada) i odcinek ul. Sułkowskiego do torów dawnej linii kolejowej Bydgoszcz-Toruń przy ul. Modrzewiowej.

W 1954 wzniesiono pierwszą na osiedlu Szkołę Podstawową nr 15 przy ul. Czerkaskiej 8, a w 1957 gmach IV Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Kaliskiej 10. Wybudowano też pierwsze żłobki i przedszkola, zorganizowano filię Biblioteki Miejskiej, zaś w lipcu 1955 osiedle połączono, wydzieloną z ciągu drogowego ul. Gdańskiej linią tramwajową nr 10.

Na początku lat sześćdziesiątych uruchomiono linie autobusowe łączące osiedle Leśne z Błoniem (nr 52), Fordonem (nr 65), Glinkami (nr 68) i Myślęcinkiem (nr 75). W latach dziewięćdziesiątych doszła linia łącząca osiedle Zawisza oraz osiedle Leśne z lotniskiem, oraz kilka prywatnych linii mikrobusowych i autobusowych. Zmieniono również bieg linii tramwajowych. Linię nr 10 skierowano na ul. Chodkiewicza, zaś z ul. Gdańską od stadionu im. Z. Krzyszkowiaka uruchomiono linię tramwajową do stacji kolejowej Bydgoszcz Wschód (nr 1) oraz na Wzgórze Wolności (nr 2).

W styczniu 1972 oddano do użytku zaprojektowany przez inż. Zdzisława Kozłowskiego pierwszy na osiedlu jedenastokondygnacyjny wieżowiec w którym mieścił się Hotel Garnizonowy i Klub Pomorskiego Okręgu Wojskowego. W latach 1959-75, we wschodniej części osiedla, pomiędzy ulicami Sułkowskiego i Grabową zrealizowano budowę wielokondygnacyjnych budynków, w tym pięciu jedenastopiętrowych, zaprojektowanych przez projektantkę arch. Krystynę Jureko.

Wzniesiono kolejne szkoły podstawowe - w 1960 42. przy ówczesnej al. 22 Lipca (po 1970 w gmachu tym mieściło się VII LO o profilu sportowym), oraz trzydziestkę i, w roku szkolnym 1967/68, 20-dziestkę, obie przy ul. Grabowej. W dawnej Szkole Podstawowej nr 30, od 1980 mieści się od 1980 Wydział Humanistyczny Akademii Bydgoskiej.

W końcówce lat sześćdziesiątych oddano do użytku pierwszy odcinek nitki ujęcia wody z Czyżkówka, doprowadzono też gaz z nowej gazowni przy ul. Witebskiej.

11 września 1964 otwarto obwodnicę linii kolejowej Bydgoszcz-Toruń, która uwieńczyła wieloletnie starania o likwidację utrudniających szybka komunikacje z osiedlem przejazdów na ulicach Gdańskiej i Sułkowskiego, w latach 1968/69 wybudowano przystanek kolejowy Bydgoszcz Leśna.

W latach 1980-83 wzniesiono ostatnie wielokondygnacyjne bloki u zbiegu ulic Stanisława Małachowskiego i Kasztanowej. Na południowym skraju osiedla usytuowane są od 1912 obiekty Pomorskich Zakładów Budowy Maszyn Zremb-Makrum, powstałych w 1868 jako przedsiębiorstwo handlu maszynami rolniczymi. Od początku XX wieku produkowano tu maszyny parowe, lokomobile, później kompletne wyposażenie cukrowni, młynów, cegielni i cementowni. W okresie międzywojennym Towarzystwo Akcyjne Bydgoskich Zakładów Mechanicznych Hermana Löhnerta stanowiło jedną z pierwszych w kraju spółkę akcyjną.

W północno-wschodniej części osiedla, na terenie podmiejskiego lasu sosnowego, na powierzchni 16 ha, położony jest zorganizowany w 1965 park im. Zbigniewa Załuskiego, ponadto na całym osiedlu pielęgnowana jest tzw. zieleń osiedlowa, zwłaszcza w okolicach ul. 11 Listopada i we fragmencie wzdłuż zachodniej granicy osiedla, gdzie u zbiegu ulic Gdańskiej i Czerkaskiej w 1973 otwarto Muzeum Tradycji POW.

[edytuj] Komunikacja miejska

Przez Osiedle Leśne kursują następujące linie MZK:

• 52 (Osiedle Błonie - Osiedle Leśne),
• 65 (Fordon Rynek - Osiedle Leśne)
• 68 (Glinki - Osiedle Leśne)
• 75 (Myślęcinek - Osiedle Leśne)

[edytuj] Zobacz też

• Bydgoszcz Leśna - stacja kolejowa PKP
• Stadion im. Zdzisława Krzyszkowiaka