Pauls Kalniņš
Z Wikipedii
Pauls Kalniņš (ur. 3 marca 1872 w Vilces w Kurlandii, zm. 26 sierpnia 1945 w Lustenau w Austrii) - łotewski lekarz i polityk socjaldemokratyczny, wieloletni poseł i marszałek saeimy (1925-28), współzałożyciel Centralnej Rady Łotwy w 1943 roku, prezydent Łotwy na emigracji (1944-45).
Pochodził z rodziny chłopskiej. W 1892 roku ukończył gimnazjum w Lipawie, później studiował medycynę w Dorpacie. Po ukończeniu studiów praktykował jako lekarz w kurlandzkim Tukums.
W 1900 roku wydalony z Kurlandii ze względu na działalność socjalistyczną, pracował w Žagare na Litwie. W 1901 roku powrócił na Łotwę, do Mitawy, gdzie poza pracą lekarza zaangażował się wprowadzenie lokalnej komórki lewicowej.
W 1905 roku uczestniczył w wydarzeniach rewolucyjnych na Łotwie, należał do SDPRŁ. Redagował prasę lewicową (gazetę "Cina" - pol. "walka"), kontynuując praktykę lekarską w Rydze.
W czasie I wojny światowej powołany do wojska rosyjskiego, służył tam jako lekarz.
W sierpniu 1917 roku wybrano go deputowanym do Dumy Miejskiej w Rydze. Rok później został członkiem "Padome". W marcu następnego roku był mianowany przez rząd specjalnym wysłannikiem w Niemczech (do sierpnia 1919).
Od 1920 do 1921 zastępował burmistrza Rygi. Wybrany do konstytuanty z 1920 roku, kandydował w kolejnych wyborach z 1922, 1925, 1928, 1931 i 1934 roku. W 1925 roku wybrano go na szefa saeimy.
Po przewrocie wojskowym Ulmanisa na krótko internowany, po wycofaniu się z aktywnej polityki pracował jako lekarz w Rydze.
Podczas II wojny światowej zaangażował się w tworzenie Centralnej Rady Łotwy, której wiceszefem został jego syn Bruno.
Od 1944 do 1945 roku pełnił obowiązki prezydenta Łotwy na emigracji.
[edytuj] Bibliografia
- Roszkowski W., Kofman J. (red.), Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, Warszawa 2005, ISBN 83-7399-084-4
Głowy państwa: Pauls Kalniņš • Jāzeps Rancāns
Ministrowie spraw zagranicznych: Kārlis Zariņš • Arnolds Spekke • Anatols Dinbergs