Polska Piastów

Z Wikipedii

Historia Polski
Monografie

Państwo polskie:

Państwo pierwszych Piastów

Rozbicie dzielnicowe

Zjednoczone Królestwo

Polska Jagiellonów

Rzeczpospolita Obojga Narodów

Polska pod zaborami

II Rzeczpospolita

Polska podczas II wojny światowej

Polska Rzeczpospolita Ludowa

III Rzeczpospolita

Pozostałe:

→Władcy Polski
→Historia kultury

Portal: Historia

Polska Piastów - okres kształtowania się państwa Polskiego od ok. X wieku do ok. XII wieku n.e.

Legendarnym przodkiem dynastii Piastów miał być Piast - według relacji Galla Anonima ubogi oracz (przez Wincentego Kadłubka przekształcony w kołodzieja). Wedle „gallowego” przekazu Piast miał być ojcem Siemowita, który odebrał władzę Popielidom. Jeszcze przed II wojną światową sformułowano hipotezę, według której imię Piast wywodzi się od funkcji piastuna, którą to miał pełnić przodek Siemowita w państwie Popiela. Wedle innej koncepcji Piastowie władając ośrodkiem gnieźnieńskim wyrwali go spod zależności Kruszwicy - centrum władzy Goplan.

Podczas gdy Piasta uważa się powszechnie za postać legendarną, to już kolejni władcy gnieźnieńscy wymienieni przez Galla - Siemowit, Lestek (Lestko) i Siemomysł w wielu opracowaniach uchodzą za postacie autentyczne. Miałoby za tym przemawiać m.in. powszechne w czasach późniejszych nadawanie członkom rodu tychże imion, które przeciwnicy rzeczonej hipotezy uważają za efekt słowotwórstwa, mającego na celu nadać Piastom w tradycji dynastycznej pewne dodatnie cechy, którymi powinni się wyróżniać książęta z rodu. Imiona przodków Mieszka zwykle tłumaczy się następująco: Siemowit - „Pan wspólnoty” (w podaniu Galla występuje jako budowniczy państwa), Leszek - „Podstępny” (według Galla poszerzył państwo Polan dzięki sukcesom wojennym. W kronice Kadłubka Leszek zwycięża Juliusza Cezara dzięki wrodzonemu sprytowi), Siemomysł - „Myślący o rodzie” (miał umocnić państwo i zapewnić dobrobyt jego mieszkańcom). Przeciwnicy tezy o autentyczności tych książąt przywołują jeszcze jeden fakt - na podstawie danych archeologicznych początki ekspansji Polan datuje się na lata dwudzieste X wieku. Jeśli uznać za właściwe wiązanie tego „przyspieszenia” z objęciem władzy przez dynastię Piastów to panowanie wymienionych trzech władców nie zmieściłoby się w tak krótkim odcinku czasu.

Pierwszym księciem z dynastii Piastów, o którego panowaniu poświadcza wiele źródeł historycznych, polskich i obcych, był Mieszko I (-992). Najdonioślejszym posunięciem politycznym Mieszka było przyjęcie chrześcijaństwa, co nastąpiło w roku 966 za pośrednictwem Czech. Wydarzenie to bezpośrednio związane było z sojuszem polsko-czeskim, którego pierwszym przejawem był ślub Mieszka z Dobrawą w roku 965. Wejście księcia Polan w poczet władców chrześcijańskich postawiło jego państwo w całkiem nowej sytuacji politycznej. Pozwoliło na tymczasowe zbliżenie z Cesarstwem i Czechami i miało decydujące znaczenie w zwycięskich zmaganiach z zagrażającymi Polanom Słowianami Połabskimi, decydowało o opiece świata chrześcijańskiego nad rozwijającym się państwem i wzmacniało je niepomiernie na przyszłość zaszczepiając na ziemiach polskich znacznie bardziej zaawansowaną cywilizację, niosącą nowe rozwiązania społeczne i nową kulturę. Posunięcie to wzmacniało także pozycję księcia wobec własnych poddanych.

Książęta i królowie wczesnopiastowscy: