Popowcy
Z Wikipedii
Popowcy, biegłopopowcy, lipowanie - odłam staroobrzędowców, który zachował kapłaństwo oraz od XIX wieku posiada własną hierarchię duchowną i sukcesję apostolską.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Ruch popowców powstał w łonie starowierców po 1656 roku, gdy część staroobrzędowców pozbawionych duchownych uznała ważność święceń kapłańskich udzielanych w Rosyjskim Kościele Prawosławnym po reformie patriarchy Nikona. W wyniku tej aprobaty w XVII wieku monastery popowców nad Irgizem zaczęły przyjmować do siebie suspendowanych kapłanów prawosławnych, którzy po ponownym obrzędzie bierzmowania stawali się duchownymi staroobrzędowców (biegłopopowcami). Praktyka ta rozwijała się i była stosowana do XIX wieku, do czasu, gdy do popowców zaczęli przyłączać się również biskupi.
Pierwsze takie zdarzenie miało miejsce w 1846 roku, gdy do grupy popowców na Bukowinie dołączył emerytowany prawosławny arcybiskup Bośni i Sarajewa Ambroży Popowicz. Wyświęcił on dla staroobrzędowców dwóch biskupów. W wyniku tego aktu powstała tzw. Cerkiew białokrynicka (nazwa od miejscowości Biała Krynica na Ukrainie). Biegłopopowcy rosyjscy nie uznali jednak tej chirotonii i ich mnisi oraz kapłani nie weszli w skład nowo utworzonego kościoła. Dopiero po I wojnie światowej w 1923 roku pozyskali dla siebie byłego prawosławnego arcybiskupa Saratowa, Mikołaja Pozdiejewa, który wyświęcił dla nich pierwszych biskupów. W wyniku tego powstała tzw. Cerkiew nowozbykowska (nazwa od miejscowości Nowozbykowo w Rosji).
W 1971 roku Patriarchat Moskiewski zdjął klątwę rzuconą na starowierców przez patriarchę Nikona, do dziś jednak nie doszło do głębszego zbliżenia między kanoniczną Cerkwią i staroobrzędowcami popowcami. Nieliczne próby unii podejmowane od XVIII wieku nazywane są jedinowierczestwem.
Na ziemiach polskich próby stworzenia kościoła popowców po II wojnie światowej podejmował się wielokrotnie biskup Ignacy Jan Wysoczański z Polskiego Kościoła Starokatolickiego, który prowadził misję wśród mazurskich staroobrzędowców. Założona przez niego wspólnota nie uzyskała jednak nigdy akceptacji i rejestracji ze strony władz PRL.
[edytuj] Cerkwie staroobrzędowców popowców
- Cerkiew białokrynicka (rus. Русская Православная Старообрядческая Церковь)
Cerkiew powstała w 1846 roku. Zwierzchnikiem Rosyjskiej Prawosławnej Cerkwi Staroobrzędowej jest Metropolita Moskwy i całej Rosji Kornilij (od 2005). Cerkiew ta podzielona jest na 14 diecezji i jedną metropolię w Moskwie. Istnieje 120 parafii (stan 1998) i seminarium w Moskwie.
- Cerkiew nowozybkowska (rus. Русская Древлеправославная Церковь)
Cerkiew powstała w 1923 roku. Zwierzchnikiem Rosyjskiej Cerkwi Staroprawosławnej jest patriarcha Nowozybkowa, Moskwy i całej Rosji Aleksander (od 2000). Cerkiew ta ma 6 diecezji w Rosji, ok. 60 parafii w krajach WNP i 4 parafie w Rumunii.
Poza tym poza Rosją są jeszcze cztery diecezje staroobrzędowców popowców. Jedna na Ukrainie, jedna w USA, jedna w Australii, jedna w Rumunii (Kościół Prawosławny Starego Obrządku w Rumunii z siedzibą w Braiła) oraz kilka parafii w Kanadzie i Bułgarii.
[edytuj] Zwierzchnicy Cerkwi Staroobrzędowej
[edytuj] Cerkiew białokrynicka
Metropolici Węgier i Rumunii
- Ambrosios (1846-1848)
- Cyryl (1849-1873)
- Afanazi (1874-1905)
- Makary (1906-?)
- Silojan (1936-1941)
- Innocenty (1942)
- Tichon (1943-1968)
- Józef (1972-1982)
- Timon (1985-1996)
- Leonty (od 1996)
Metropolici Rosji
- Sofrony (1849-1853)
- Antoni (1853-1881)
- Sawat (1882-1898)
- Joan (1898-1915)
- Melety (1915-1934)
- locum tenens Wincenty (1934-1938)
- Sawa (1938-1943)
- Irinarch (1940-1952)
- Flawian (1952-1960)
- Józef (1961-1970)
- Nikodem (1971-1986)
- locum tenens Anstazy (1986)
- locum tenens Alimpi (1986)
- Alimpi (1986-2003)
- Andrian (2004-2005)
- locum tenens Joan (2005)
- Korniliti (od 2005)
[edytuj] Cerkiew nowozbykowska
Patriarchowie Moskwy i Wszechrusi
- Nikola (1923-1934)
- Stefan (1935-1937)
- Michaił (1938-1944)
- Joan (1944-1955)
- Epifanij (1955–1963)
- Jeremiasz (1963-1969)
- Paweł (1969-1977)
- Warsonofij (1977-1979)
- Gienadij (1979-1996)
- Aristarch (1996-2000)
- Aleksander (od 2000)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Philipponia
- Cerkiew białokrynicka (rus)
- Cerkiew nowozbykowska (rus)
- Kościół Prawosławny Starego Obrządku w Rumunii (en)