Rozmaryn lekarski

Z Wikipedii

Rozmaryn lekarski
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	rozmaryn
Gatunek	rozmaryn lekarski
Nazwa systematyczna
Rosmarinus officinalis L.
Sp.Pl.2,1753
Synonimy
R. perrietii Gandoger, R. rigidus, R. platyphyllus Gandoger Jordan & Fourr. R. serotinus Loscos, R. tenuifolius Jordan & Fourr
Galeria zdjęć i grafik

Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis ) - gatunek krzewu, należący do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae Lindl.). Występuje w stanie dzikim w rejonie Morza Śródziemnego. U nas jest uprawiana jako roślina doniczkowa.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Zastosowanie 3 Odmiany 4 Ciekawostki 5 Bibliografia

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój

Aromatyczny, wiecznie zielony krzew o wysokości do 2 m.

Łodyga

Czterokancista, drewniejąca w drugim roku.

Liście

Równowąskolancetowate, skórzaste, brzegiem podwinięte, na wierzchu ciemnozielone, spodem kutnerowate.

Kwiaty

Niebieskie lub różowe z odcieniami, o dwuwargowym, dzwonkowatym. 5-ząbkowym kielichu. Korona owłosiona z 2-łatkową wargą górną i 3-łatkową dolną; środkowa warga dolnej wargi jest odgięta i mocno wklęsła. Wśrodku 2 pręciki i 1 słupek. Roślina miododajna, owadopylna.

Owoc

Rozłupnia.

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina uprawna: obecnie do największych producentów należą Francja, Hiszpania, Włochy, Grecja i Meksyk.
  • Historia uprawy: rozmaryn uprawiano już w starożytnym Rzymie, Egipcie i Grecji.
• Roślina lecznicza: zawiera olejki - cyneol, pinen, cymen, borneol.
  • Działanie: odkażające, pobudzające, wzmacnia pamięć.
• Sztuka kulinarna: roślina przyprawowa, używana głównie w kuchni hiszpańskiej, bałkańskiej, meksykańskiej do mięs, wędlin i sosów. Kwiaty dodaje się do sałatek, a kandyzowanymi ozdabia się potrawy. Łodyga może być używana jako szpikulec do szaszłyków - nadaje im niepowtarzalny zapach i smak.
• Z liści otrzymuje się antyseptyczny środek do mycia przyborów w łazience, a dodane do kąpieli pobudzają krążenie krwi.
• Roślina ozdobna. U nas jest uprawiany w doniczkach jako roślina pokojowa. Jest to "staroświecka" roślina uprawna - jedna z najdawniej uprawianych u nas roślin doniczkowych. Przez lato można go przetrzymywać na werandach, balkonach, w ogródku.

[edytuj] Odmiany

Na świecie hoduje się mnóstwo odmian, m.in. płożących się, karłowatych, różnie ulistnionych czy różnie ubarwionych.

[edytuj] Ciekawostki

• Rozmaryn wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym i perfumeryjnym (patrz larendogra).

• Nazywano go świeżym powiewem morza. Był uważany za symbol wiernej miłości.

• Hiszpanie darzą go dużą czcią, gdyż według wierzeń dał schronienie Matce Boskiej w czasie ucieczki do Egiptu. Gdy powiesiła swój niebieski płaszcz na krzewie, białe dotychczas kwiaty zabarwiły się na niebiesko.

• Rzucano go na podłogę w salach sądowych jako ochronę przed gorączką więzienną. W niektórych wioskach płótno lniane suszono na krzakach rozmarynu.

• Naparem płucze się ciemne włosy.

• Gałązka rozmarynu rzucona w ogień odstrasza owady.

[edytuj] Bibliografia