Sątoczno
Z Wikipedii
| Sątoczno | |
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Korsze |
| Położenie | 54° 14' N 21° 6' E |
| Liczba mieszkańców (2002) • liczba ludności |
67 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
| Kod pocztowy | 11-431 |
| Tablice rejestracyjne | NKE |
|
Położenie na mapie Polski
  Sątoczno
|
|
Sątoczno – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze.
Spis treści |
[edytuj] Historia wsi
Wieś położona jest przy ujściu rzeki Sajny do rzeki Guber. Sątoczno należy do najstarszych miejscowości w powiecie kętrzyńskim. W 1326 r. na terenie opuszczonej osady pruskiej na polu Lunen (pruskie "moczar") komtur z Bałgi Dietrich von Altenburg kazał pobudować strażnicę krzyżacką, a przy niej kościół. Przy zamku powstała osada targowa o ponadlokalnym zasięgu, która otrzymała prawa miejskie. W roku 1344 w Sątocznie podjęto próbę zorganizowania komturii. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W 1347 r. Sątoczno zostało spalone przez Litwinów. Później podlegało nowej komturii w Rynie, lub prokuratorii w Kętrzynie. W czasie wojny trzynastoletniej Sątoczno przystąpiło do Związku Pruskiego i przez kilka lat czynnie występowało przeciw Krzyżakom. W tym czasie opisywane jeszcze było jako miasto.
Po II pokoju toruńskim Sątoczno znalazło się na terenie Prus Zakonnych. W roku 1468 w zamian za zaległy żołd Krzyżacy przekazali Sątoczno rycerzowi ze Szwabii Albrechtowi von Vogt. Jego córka Anna wyszła później za Botha von Eulenburga z pobliskiej Prosny. Zamek w Sątocznie został rozebrany w 1628 r. Zamek położony był na północ od kościoła. Sątoczno w 1657 r. zniszczone zostało przez Tatarów. W 1709 r. epidemia dżumy dziesięciokrotnie zmniejszyła liczbę ludności w Sątocznie i okolicy. Sątoczno też znacznie ucierpiało w czasie wojen napoleońskich oraz I i II wojny światowej. W 1924 r. Sątoczno odwiedził Paul von Hindenburg. Wchodziło w skład dóbr hrabiów Eulenburg z pobliskiej Prosny do 1945 r. Po II wojnie światowej większość gruntów należących do wsi użytkowały PGR.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie olsztyńskim.
[edytuj] Kościół pw. Chrystusa Króla
Kościół Chrystysa Króla w Sątocznie swoją wielkością obecnie dominuje nad niewielką osadą. Kościół od strony zewnętrznej ma długość 45 m. Wymiary wewnętrzne ma następujące: nawa 21,6x9,2 m, chór (dwuprzęsłowy) 14,4x7,2 m. przykryty sklepieniem gwiaździstym. Na kościelnej wieży (wysokość 32 m) dzwony – najstarszy z 1597 r. Mury kościoła znacznie starsze: nawy i przyziemia wieży XIV w., z początków XV w. chór i położona od północy zakrystia oraz od południa kruchta i z XVIII w. kaplica grobowa Eulenburgów. Kościół przed reformacją należał do archiprezbiteratu w Sępopolu. Organy wykonane zostały przez Adama Caspari w 1745 r. z Królewca. Wyposażenie wnętrza kościoła pochodzi z pierwszej połowy XIX w. z warsztatu Biereichla w Reszelu. Pierwszym proboszczem ewangelickim w Sątocznie był Valentin Buge (lata 1525-1537), a ostatnim Karol Dettmar (lata 1932-1945). Polscy diakoni w Sątocznie występowali do roku 1697.
[edytuj] Ciekawostki
Za Garncami – autorami monografii o zamkach krzyżackich: „Właścicielem pola na którym niegdyś stał zamek jest dziś pan Stefan Lelonek. W 2000 roku na kartoflisku znalazł on – niesłychanie rzadki i cenny - ozdobny relikwiarz w formie krzyża (tak zwany enkolpion), w którym rycerze nosili na szyi relikwie, lub wersety z Pisma Świętego. Znalezisko wykonane było ze złota i mosiądzu. Enkolpion z Sątoczna datowany jest na XII-XIII wiek.”
[edytuj] Bibliografia
- Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976.
- "Kętrzyn z dziejów miasta i okolic", "Pojezierze", Olsztyn, 1978.
- Max Toeppen, Historia Mazur, Wspólnota Kulturowa Borussia, Olsztyn, 1995, ISBN 83-900380-3-X
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach. Powiśle, Warmia, Mazury, Studio ARTA, Olsztyn, 2006, ISBN 83-912840-4-2.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
