Samochód pancerny wz. 28

Z Wikipedii

Samochód pancerny wz. 28
Dane podstawowe
Państwo	Polska
Trakcja	półgąsienicowa
Typ	samochód pancerny
Załoga	2 osoby (dowódca-strzelec i kierowca)
Historia
Prototyp	1925
Lata produkcji	1927 – 1930
Wycofanie ze służby	1939
Wyprodukowano	90
Dane techniczne
Silnik	1 silnik gaźnikowy 4-cylindrowy Citroën B-14
Moc	20 KM przy 2100 obr./min.
Transmisja	mechaniczna
Wymiary
Długość maks.	3,50 m
Szerokość	1,40 m
Wysokość	2,10 m
Prześwit	0,28 m
Masa
Masa bojowa	około 2 300 kg
Poj. zb. paliwa	59 l
Opancerzenie
Grubość pancerza	3 – 8 mm
Osiągi
Prędkości maksymalne
Na drodze	22 – 25 km/h
Zdolność pokonywania przeszkód
Brody bez przygotowania	0,50 m
Stoki o nachyleniu do	35%
Zasięg	275 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
Artyleryjskie	1 działko Puteaux wz. 18 kal. 37 mm lub 1 karabin maszynowy Hotchkiss wz. 25 kal. 7,92 mm
Użytkownicy
Polska

Samochód pancerny wz. 28 - półgąsienicowy samochód pancerny konstrukcji polskiej z okresu międzywojennego.

[edytuj] Historia

W połowie lat 20. XX wieku Wojsko Polskie uzbrojone było w dalszym ciągu w przestarzałe już samochody pancerne pochodzące z czasów I wojny światowej. Ich stan techniczny był wręcz opłakany. Dysponowano tylko 43 egzemplarzami, różnych marek i typów. Częściowo stanowiły one zdobycz wojenną (Austin i Garford). Częściowo zostały opancerzone w kraju, (Ford FT-B). Niewielką liczbę samochodów pancernych Peugeot zakupiono we Francji.

W tej sytuacji, na wiadomość o rewelacyjnych francuskich samochodach półgąsienicowych, powołano komisję techniczną, która w 1924 roku zakupiła we Francji ponad 135 półgąsienicowych podwozi samochodów Citroën-Kegresse B2 10CV. Postanowiono, że część z nich otrzyma nadwozia ciężarowe, zaś 90 sztuk zostanie przebudowane na samochody pancerne własnej konstrukcji. Zaproponowane komisji samochody francuskie budziły zbyt wiele zastrzeżeń.

Pancerne nadwozie dla nich zostało opracowane w Polsce, jego kształt był podobny do ówczesnych francuskich projektów półgąsienicowych samochodów pancernych, budowanych w małej serii. Projekt opancerzenia opracowali: inż. R. Gabaud z Biura Konstrukcyjnego Wojskowego Biura Badań Inżynierii i inż. J. Chaciński z Centralnych Warsztatów Samochodowych w Warszawie. Samochody montowane były w Centralnych Warsztatach Samochodowych (CWS) w Warszawie. Komplet blach pancernych wykonywała Huta "Baildon" w Katowicach. Dwa pierwsze prototypy zostały zbudowane w 1925 roku. Pierwsza seria samochodów została oddana wojsku już w 1927. Nowe pojazdy zostały przyjęte do uzbrojenia Wojska Polskiego w 1928 roku, pod oznaczeniem: samochód pancerny wzór 28 (wz. 28). Do 1930 roku zbudowano wszystkie zamówione 90 pojazdów.

Poszczególne serie wozów różniły się między sobą szczegółami budowy, przede wszystkim miały dwa warianty pancernego nadwozia, wcześniejszy i późniejszy. Miały one również jeden z dwóch wariantów uzbrojenia - około jedna trzecia samochodów była uzbrojona w krótkolufowe działko kaliber 37 mm Puteaux wz.18, a reszta uzbrojona była w jeden karabin maszynowy 7,92 mm Hotchkiss wz.25.

[edytuj] Służba

Od razu nowe samochody pancerne zaczęły wchodzić na uzbrojenie samodzielnych szwadronów samochodów pancernych istniejących przy poszczególnych dywizjach kawalerii. Początkowo zostały przyjęte z uznaniem. Potem zaczęły wychodzić na jaw niedostatki konstrukcji. Okazało się, że podwozie półgąsienicowe nie spełniało wszystkich oczekiwań: prędkość maksymalna była niska, mechanizm gąsienicowy wymagał bardziej skomplikowanej obsługi, a własności w jeździe terenowej wcale nie były najlepsze. Również szybko zużywały się gumowe gąsienice.

Z tych powodów w 1933 roku podjęto decyzję o przebudowie posiadanych samochodów pancernych wz. 28 na pojazdy całkowicie kołowe, w drodze zamiany tylnego mechanizmu gąsienicowego przez most napędowy z kołami bliźniaczymi. W wyniku tej przebudowy powstał samochód pancerny wz. 34, będący podstawowym samochodem pancernym Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej 1939.

Na samochody pancerne wz. 34 przebudowano najprawdopodobniej 87 samochodów wz. 28, a pozostałe kilka sztuk używane były w dalszym ciągu do szkolenia. W kampanii wrześniowej 1939 utworzono z nich improwizowany pluton pod dowództwem por. Feliksa Uścińskiego.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Polski samochód pancerny wz. 28