Spodek (hala widowiskowa)
Z Wikipedii
Spodek – największa w Polsce hala widowiskowo-sportowa, znajdująca się w Katowicach przy Alei Korfantego 35. Hala ta jest zarządzana przez Przedsiębiorstwo Widowiskowo-Sportowe "Spodek" i należy do miasta Katowic. Pierwotnie hala została wybudowana pod nazwą Wojewódzka Hala Widowiskowo-Sportowa w Katowicach, pod którą jest znana w literaturze architektonicznej, i pod którą to nazwą działała do 1997.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Idea utworzenia hali widowiskowo-sportowej na terenie Katowic, ówcześnie zwanych Stalinogrodem, zaistniała już w 1955. Początkowo obiekt miał znajdować się na obrzeżach miasta, na terenie Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku.
W 1959 Stowarzyszenie Architektów Polskich ogłosiło konkurs na wykonanie projektu wspomnianej hali. Zwycięzcą konkursu został zespół projektantów z Biura Studiów i Projektów Typowych Budownictwa Przemysłowego z Warszawy, reprezentowany przez architektów Macieja Gintowta i Macieja Krasińskiego. Wykonawcą konstrukcji był Andrzej Żórawski, wg projektu podobnie zawieszonego dachu warszawskiego Supersamu projektu Wacława Zalewskiego zrealizowanego w 1962.
Po prezentacji projektu, decyzją ówczesnego wojewody, za wstawiennictwem Jerzego Ziętka została wyznaczona nowa lokalizacja w pobliżu ścisłego centrum, na miejscu dawnej hałdy hutniczej, na terenach klasyfikowanych ze względu na szkody górnicze w kategorii A2.
Pierwsze prace konstrukcyjne rozpoczęły się w 1964. Wkrótce pracę nad konstrukcją przerwano na 18 miesięcy z powodu podejrzeń o błędy konstrukcyjne. Podejrzenia nie sprawdziły się.
W 1969 był oddany pierwszy budynek – przylegające do Spodka lodowisko. Ostatecznie halę ukończono w 1971.
Na halę przeznaczono 200 milionów złotych, jednak ostatecznie jej koszt wyniósł około 800 milionów złotych. Brakujące środki zostały zdobyte dzięki kruczkom prawnym z funduszu odbudowy stolicy[potrzebne źródło].
[edytuj] Konstrukcja
Jest to jeden z pierwszych w skali światowej obiektów z dachem zrealizowanych jako kopuła prętowo-linowa. Ważąca 300 ton stalowa konstrukcja kopuły połączona jest z zewnętrznym stalowym pierścieniem za pomocą 120 lin nośnych w formie prętowo-cięgnowych kratownic, na których osadzone jest pokrycie dachowe.
Hala główna z zewnątrz kształtem przypomina nieco latający spodek (tzw. UFO), co wynikło z połączenia dwóch podstawowych funkcji planowanych dla tego obiektu: hali sportowej i hali widowiskowej. Schematy widowni w obu przypadkach znacznie się od siebie różni: pierwszy preferuje układ centralny areny, drugi układ kierunkowy. Bezpośrednio do hali przylega lodowisko, sala gimnastyczna i hotel, które są połączone w jedną całość tzw. antresolą. W Spodku są organizowane mecze siatkówki, koszykówki, hokeja na lodzie, koncerty muzyczne, imprezy okolicznościowe, konferencje naukowe, przedstawienia cyrkowe, rewie na lodzie, rewie cyrkowe i imprezy targowe.
- Kubatura całego obiektu wynosi 338 732 m³;
- Powierzchnia użytkowa całego obiektu 29 473 m².
[edytuj] Hala główna
- kubatura hali głównej 246 624 m³;
- całkowita powierzchnia użytkowa hali to 15 386 m²;
- wysokość maksymalna: 32 m;
- wymiary płyty głównej: 45 x 60 m;
- maksymalna odległość od środka: 72 m.
Wyposażenie dodatkowe
- rozbieralna scena o wymiarach 21 m x 15 m x 1,2 m
- montowany parkiet
- montowane lodowisko o wymiarach 30 m x 60 m
- internet bezprzewodowy
- sprzęt do symultanicznych tłumaczeń językowych
- sprzęt do nagłośnienia
- zabudowa targowa wraz z wyposażeniem stoisk
- plenerowy zestaw estradowy (scena wymiarach 10 m x 10 m x 1 m do 1,3 m, podesty pod nagłośnienie, zadaszenie
- sceny, wieża dla realizatorów światła i dźwięku)
Widownia
- 35 sektorów, w tym specjalny sektor VIP;
- stałych miejsc siedzących: 7 776;
- liczba miejsc siedzących na sektorach wysuwanych: 1 560;
- liczba miejsc siedzących dostawnych: 1 700;
- bezpieczna (zalecana) liczba widzów: 8 000;
- Maksymalna wielkość widowni: 11 500.
[edytuj] Korytarze
- hol główny, poziom górny – powierzchnia 4 200 m²;
- hol szatnia, poziom dolny – powierzchnia 1 370 m².
[edytuj] Lodowisko
- wysokość – 11 m
- wymiary tafli – 30 m x 60 m;
- maksymalna pojemność widowni 1 500 osób.
[edytuj] Sala gimnastyczna
- kubatura 11 631 m³
- powierzchnia użytkowa – 1490 m²;
- wysokość maksymalna – 12 m
- wymiary płyty – 30 x 30 m.
- pojemność widowni – 362
[edytuj] Wydarzenia
Ze względu na rozmiary i warunki techniczne w hali organizowane są największe imprezy kulturalne, sportowe i muzyczne.
W Spodku występowali między innymi: Anna German, Anathema, Apocalyptica, Avril Lavigne, Behemoth, Black Sabbath, Bloodhound Gang, Boney M., Cannibal Corpse, Celtic Frost, Coma, The Cure, Death, Deep Purple, Depeche Mode, Dimmu Borgir, Dream Theater, Dżem, Elton John, Eric Clapton, Gary Moore, Genesis, Green Day, Helloween, Hey, Iron Maiden, Jean-Michel Jarre, Jethro Tull, Jimmy Page, Judas Priest, Kaliber 44, Katatonia, KoRn, Kult, Lacuna Coil, Mark Knopfler, Metallica, Morbid Angel, My Dying Bride, Mike Oldfield, Myslovitz, Napalm Death, Opeth, Ozzy Osbourne, Paktofonika, Paradise Lost, Pearl Jam, The Prodigy, Rammstein, Riverside, Robbie Williams, Robert Plant, SBB, Slayer, Slipknot, Smashing Pumpkins, Sting, System of a Down, Tadeusz Nalepa, Testament, The Offspring, Therion, Tiamat, Tina Turner, Tool, Vader i WestBam
[edytuj] periodyczne – muzyczne
- 15 i 16 czerwca 2000 grupa Pearl Jam zarejestrowała w Spodku dwa albumy koncertowe.
- Po koncercie w Spodku, grupa Smashing Pumpkins wykonała zdjęcie wewnętrzne do okładki albumu Adore
- W 1994 grupa Hey nagrała album Live!, dając pierwszy w historii polski koncert z udziałem MTV; koncert został uznany za wydarzenie roku 1994
[edytuj] periodyczne – sportowe
- Halowe Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce 1975
- Mistrzostwa Świata grupy A w Hokeju na Lodzie 1976
- Finał Ligi Światowej w Siatkówce Mężczyzn 2001,2007
[edytuj] cykliczne
- Międzynarodowa wystawa psów rasowych
- Festiwal Piosenki Szantowej TRATWA
- Finał Ligi Światowej w siatkówce mężczyzn
- Mayday Festiwal (2000-2007)
- Metalmania
- Metal Hammer Festival
- Mystic Festival
- Festiwal Odjazdy (1989-2000)
- Rawa Blues Festiwal (1980-2006)
- Międzynarodowy Turniej Bokserski Czarne Diamenty
