Stanisław Lubieniecki

Z Wikipedii

Stanisław Lubieniecki
Stanisław Lubieniecki
Rola
Data urodzenia	23 sierpnia 1623
Miejsce urodzenia	Raków
Data śmierci	18 maja 1675
Miejsce śmierci	Hamburg

Rodzina	Lubienieccy

Stanisław Lubieniecki herbu Rola (ur. 23 sierpnia 1623 w Rakowie, zm. 18 maja 1675 w Hamburgu), polski astronom, historyk i pisarz. Jego nazwisko w pismach anglojęzycznych zapisywane jest również jako Lubiniezky lub Lubyenyetsky.

Studiował na Akademii Rakowskiej, po jej likwidacji w 1638 naukę kontynuował w Kisielinie na Wołyniu. W 1644 wyjechał do Torunia, gdzie pobierał nauki prywatne. Korzystając ze stypendium zborowego, kontynuował naukę we Francji oraz Niderlandach w latach 1646-1650. W 1646 zapisał się na uniwersytet w Orleanie, po roku przeniósł się do kalwińskiej uczelni w Saumur, potem zapisał się na katolicki uniwersytet w Angers. W Paryżu pozostawał pod wpływem środowiska socynian, które to wyznanie wkrótce przyjął. W 1649 zapisał się na uniwersytet w Lejdzie, gdzie odbył rozmowę z Kartezjuszem na temat ruchu Ziemi. Wkrótce też powrócił do Polski. W 1654 został ministrem zboru ariańskiego w Czarkowach. W czasie potopu szwedzkiego 25 października 1655 stanął na czele delegacji braci polskich, która udała się do króla Szwecji Karola X Gustawa by zabiegać o przywrócenie arianom ich swobód wyznaniowych. Schronił się w Krakowie pod opieką garnizonu szwedzkiego. Po kapitulacji miasta 1 września 1657 udał się na Pomorze Szwedzkie. Zajął się pisaniem rozpraw teologicznych, które spotkały się z ostrym atakiem luteran. W 1658 jako arianin został formalnie skazany na banicję mocą decyzji sejmu. Nowego protektora uzyskał w osobie króla Danii Fryderyka III. Zamieszkał w Hamburgu, gdzie nieustannie był atakowany przez kler luterański. Stanisław Lubieniecki wraz z dwiema córkami został otruty na skutek nieostrożności służącej, która prawdopodobnie ugotowała im potrawę w naczyniu używanym wcześniej do wytapiania rtęci. Zwłoki jego spoczęły na cmentarzu przy katedrze w Altonie koło Hamburga.

Jego praca z lat 1666-1668 pt. Theatrum Cometicum jest ilustrowaną antologią 415 komet, które pojawiły się aż do 1655. Jeden z kraterów Księżyca został nazwany na cześć astronoma jego nazwiskiem.