Synagoga Tempel w Żywcu

Z Wikipedii

Synagoga Tempel w Żywcu
Data budowy	połowa XIX wieku
Data zburzenia	II wojna światowa
Tradycja	reformowana
Budulec	murowana
Obecnie	nie istnieje
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Synagoga Tempel w Żywcu - nieistniejąca synagoga znajdująca się w Żywcu, w dzielnicy Zabłocie, na rogu dzisiejszych ulic Dworcowej i Wesołej, w pobliżu dworca kolejowego.

Synagoga została zbudowana w połowie XIX wieku wraz ze stojącymi obok niej budynkami mykwy, Żydowskiego Domu Ludowego, Żydowskiej Szkoły Powszechnej oraz innych pomniejszych. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zburzyli synagogę i stojącę wokół niej zabudowania. Po zakończeniu wojny na ich miejscu zostały wzniesione budynki Zespołu Szkół Budowlano-Drzewnych im. Armii Krajowej.

7 lipca 2003 roku na placu gdzie stała synagoga odsłonięto pomnik autorstwa Mirosława Ciślaka, upamiętniający jej istnienie. Całość stanowi głaz piaskowca o wadze czterech ton, w który wkomponowano dwie tablice z brązowego granitu ze złotymi napisami w języku polskim i hebrajskim:

"W tym miejscu stała synagoga Tempel która została zburzona przez nazistowskiego okupanta w czasie II wojny światowej. Pamięci Żydów ziemi żywieckiej - mieszkańcy Żywca - lipiec 2003."

W 2001 roku Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej wystąpiła o ugodę do starostwa powiatowego w sprawie terenu, na którym stała synagoga i inne gminne zabudowania. W zamian za działkę powiat miałby wyremontować cmentarz żydowski w Żywcu, na którym prace wyceniono na około 150 tysięcy złotych. Wkrótce powiat wystąpił do wojewody śląskiego, a później do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o dotację na sfinansowanie przedsięwzięcia^[1].

W styczniu 2002 roku, choć resort wydał zgodę, Ministerstwo Finansów nie udzieliło kontrasygnaty i do wypłaty nie doszło. Na poczatku 2004 roku gmina żydowska przegrała postępowanie w sprawie terenu^[1]. Do dnia dzisiejszego zachowały się drzewa okalające dawniej synagogę.

Przypisy