Tichon (patriarcha Moskwy)

Z Wikipedii

Św. Tichon (właśc. Wasilij Iwanowicz Bieławin, cyr. Василий Иванович Беллавин, często, głównie w publikacjach radzieckich, spotyka się pisownię - Белавин) - (ur. 19 stycznia 1865 w Klinie koło Pskowa, zm. 7 kwietnia 1925) - 11. patriarcha Moskwy i Wszechrusi w latach 1917-1925. Święty prawosławny.

Jego ojciec Joann Timofiejewicz Bieławin był dziedzicznym prawosławnym duchownym.

W latach 1878-1883 pobierał nauki w Pskowskim Seminarium Teologicznym. W 1888 jako laik ukończył studia w Petersburskiej Akademii Teologicznej. Powrócił do pskowskiego seminarium, gdzie wykładał teologię dogmatyczną i moralną. W 1891 przyjął święcenia mnisze i zakonne imię Tichon, na cześć świętego Tichona Zadońskiego. 19 października 1897 został mianowany biskupem Lublina, wikariuszem diecezji warszawskiej. Od 14 września 1898 biskup Wysp Aleuckich i Alaski. Zreorganizował strukturę kierowanej przez siebie diecezji, której nazwa została w 1900 zmieniona na diecezję Wysp Aleuckich i Północnej Ameryki. Kierując parafiami Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w Ameryce, arcybiskup Tichon otrzymał obywatelstwo Stanów Zjednoczonych. 22 maja 1901 roku położył kamień węgielny pod budowę katedry św. Mikołaja w Nowym Jorku (którą wyświęcił w listopadzie 1902), był również zaangażowany w budowę szeregu innych prawosławnych świątyń na terenie Ameryki. W czerwcu 1905 udzielił błogosławieństwa na rozpoczęcie budowy monasteru św. Tichona w Pensylwanii.

W 1907 Tichon powrócił do Rosji i został mianowany biskupem Jarosławia. 22 grudnia 1913 został przeniesiony na katedrę w Wilnie. Od 5 listopada 1917 objął funkcję patriarchy Moskwy i Wszechrusi. Toczona wówczas w Rosji wojna domowa przyniosła wielu członkom prawosławnego duchowieństwa uwięzienie i śmierć z rąk nowego reżimu. W jej trakcie patriarcha Tichon przejawiał jednakże niewzruszoną postawę antybolszewicką. W 1918 otwarcie potępił zabójstwo rodziny carskiej i ostro protestował przeciwko przemocy bolszewickiej skierowanej w cerkiew.

Po utworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich patriarcha został oskarżony przez nowe władze o sabotaż. Wśród zarzucanych mu przestępstw znalazł się m.in. sprzeciw przeciwko nacjonalizacji dóbr kościelnych. Od kwietnia 1922 do czerwca 1923 Tichon przebywał w odosobnieniu w murach Monasteru Dońskiego. Jego proces wzbudził zainteresowanie zagranicą i stał się powodem wysłania do rządu ZSRR kilku not protestacyjnych. Nie wiadomo jakim naciskom poddawany był patriarcha Tichon w areszcie, ale po wyjściu z więzienia przyjął wobec władz dużo bardziej ugodową postawę. W 1924 stan zdrowia patriarchy gwałtownie się pogorszył. 5 kwietnia 1925 po raz ostatni celebrował św. liturgię. Zmarł dwa dni później, 7 kwietnia 1925 w szpitalu Botkin - według oficjalnych danych z powodu niewydolności krążeniowej, choć nie brak pogłosek, że został otruty.

Patriarcha Tichon został kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny 28 września 1989. Kanonizacja patriarchy Tichona była jaskrawym dowodem odwilży, jaka zapanowała na linii państwo-kościół w okresie głasnosti. Relikwie św. Tichona spoczywają w Monasterze Dońskim w Moskwie. Cerkiew prawosławna wspomina św. Tichona 7 kwietnia (25 marca wg starego stylu) - w dzień jego śmierci, a także 26 września - w dzień zaliczenia go w poczet świętych oraz 22 lutego - w dzień przeniesienia jego relikwii do Monasteru Dońskiego.

[edytuj] Bibliografia

T.Czekalski, Od radykalizmu do zniewolenia. Cerkiew rosyjska w latach 1917-1927, Więź 1992/3.