Wicekrólestwo Peru

Z Wikipedii

Virreinato del Perú Wicekrólestwo Peru
← 1542-1821 →
Flaga
Język urzędowy	hiszpański
Język używany	keczua, ajmara
Stolica	Ciudad de los Reyes
Ustrój polityczny	monarchia
Ostatnia głowa państwa	król Ferdynand VII
W jego imieniu	Gubernator generalny (ostatni) José de la Serna e Hinojosa
Data powstania	1542
Data likwidacji	28 lutego 1821

Wicekrólestwo Peru - kolonia hiszpańska założona w 1544 roku ze stolicą w Limie, początkowo obejmowała wszystkie hiszpańskie zdobycze w Ameryce Południowej z wyjątkiem wybrzeży dzisiejszej Wenezueli. Nazywana też Wicekrólestwem Nowej Kastylii. Wicekrólestwo podzielone było na audiencje z siedzibami w Panamie, Bogocie, Charcas (obok La Paz w Boliwii), Quito, Santiago (w Chile) i Buenos Aires. W latach 1569-1581 wicekrólestwem rządził wicekról Francisco de Toledo, który usprawnił administrację, nadał pozbawionym dotąd wszelkich praw Indianom ograniczoną autonomię, doprowadził do unowocześnienia metod eksploatacji srebra, największego bogactwa kolonii. W 1717 (niektóre źródła podają rok 1718) z północnej części Wicekrólestwa Peru wyodrębniono Wicekrólestwo Nowej Granady, obejmujące dzisiejsze terytoria: Kolumbii, Ekwadoru, Panamy i Wenezueli. W 1776 wyodrębniono Wicekrólestwo La Platy, obejmujące tereny dzisiejszej Argentyny, Urugwaju, Paragwaju i części Boliwii. Wyzysk Indian doprowadził do zaostrzenia sytuacji wewnętrznej. W 1780 roku wybuchło powstanie pod wodzą Túpaca Amarú. Mimo iż w 1781 Hiszpanie pojmali i zabili Túpaca, walki trwały aż do 1783, powodując ogromne zniszczenia w całym wicekrólestwie. W 1821 generał José de San Martin zajął Limę i ogłosił niepodległość Peru. W 1824 interweniująca armia hiszpańska została pokonana przez powstańców pod wodzą Antonio José de Sucre.

[edytuj] Podział administracyjny

Wicekrólestwo podzielone było na audiencje, każda zarządzana przez jednego prezydenta.

Lista audiencji Wicekrólestwa Peru (w nawiasie data utworzenia):

• Panamá (1538)
• Lima (1543)
• Santa Fe de Bogotá (1548)
• La Plata de los Charcas (1559)
• Quito (1563)
• Chile (1563-1573; 1606)
• Buenos Aires (1661-1672; 1776)
• Caracas (1786)
• Cuzco (1787)

[edytuj] Lista wicekrólów

• 1544 - 1546 Blasco Núñez Vela
• 1546 - 1550 Pedro de la Gasca
• 1550 - 1552 Antonio de Mendoza
• 1552 - 1555 Melchor Bravo de Saravia
• 1555 - 1561 Andrés Hurtado de Mendoza
• 1561 - 1564 Diego López de Zúñiga y Velasco
• 1564 - 1564 Juan de Saavedra
• 1564 - 1569 Lope García de Castro
• 1569 - 1581 Francisco de Toledo
• 1581 - 1583 Martín Enríquez de Almanza
• 1584 Cristóbal Ramírez de Cartagena
• 1584 - 1589 Fernando Torres y Portugal
• 1589 - 1596 García Hurtado de Mendoza
• 1596 - 1604 Luis de Velasco
• 1604 - 1606 Gaspar de Zúñiga y Acevedo
• 1607 Núñez de Avendaño
• 1607 - 1615 Juan de Mendoza y Luna
• 1615 - 1621 Francisco de Borja y Aragón
• 1621 - 1622 Juan Jiménez de Montalvo
• 1622 - 1629 Diego Fernández de Córdoba
• 1629 - 1639 Luis Jerónimo Fernández de Cabrera
• 1639 - 1648 Pedro Alvarez de Toledo y Leiva
• 1648 - 1655 García Sarmiento de Sotomayor
• 1655 - 1661 Luis Enríquez de Guzmán
• 1661 - 1666 Diego de Benavides y de la Cueva
• 1666 - 1667 Bernardo de Iturriaza
• 1667 - 1672 Pedro Antonio Fernández de Castro
• 1672 - 1674 Bernardo de Iturriaza
• 1674 - 1678 Baltasar de la Cueva Enríquez
• 1678 - 1681 Melchor Liñán y Cisneros
• 1681 - 1689 Melchor de Navarra y Rocafull
• 1689 - 1705 Melchor Portocarrero Lasso de Vega
• 1705 - 1707 Miguel Núñez de Sanabria
• 1707 - 1710 Manuel de Oms y de Santa Pau
• 1710 Miguel Núñez de Sanabria
• 1710 - 1716 Diego Ladrón de Guevara
• 1716 Mateo de la Mata Ponce de León
• 1716 - 1720 Carmine Nicolao Caracciolo
• 1720 - 1724 Diego Morcillo Rubio de Auñón
• 1724 - 1736 José de Armendáriz
• 1736 - 1745 José Antonio de Mendoza Caamaño y Sotomayor
• 1745 - 1761 José Antonio Manso de Velasco
• 1761 - 1776 Manuel de Amat y Juniet
• 1776 - 1780 Manuel de Guirior
• 1780 - 1784 Agustín de Jáuregui y Aldecoa
• 1784 - 1790 Teodoro de Croix
• 1790 - 1796 Francisco Gil de Taboada y Lemos
• 1796 - 1801 Ambrosio O'Higgins, Marquis of Osorno
• 1801 Manuel Arredondo y Pelegrín
• 1801 - 1806 Gabriel de Avilés y del Fierro
• 1806 - 1816 José Fernando Abascal y Sousa
• 1816 - 1821 Joaquín de la Pezuela
• 1821 - 1824 José de la Serna e Hinojosa