Wilczyn (województwo lubelskie)
Z Wikipedii
Wilczyn | |
Województwo | lubelskie |
Powiat | bialski |
Gmina | B.P. |
Sołtys | Irena Wołowik |
Powierzchnia | 2,5 km² |
Położenie | 52° 4' N 23° 10' E |
Wysokość | 151 m n.p.m. |
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności • gęstość |
130 ok. 52 os./km² |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
083 |
Kod pocztowy | 21-500 |
Tablice rejestracyjne | LBI |
SIMC10 | 06 01 |
Położenie na mapie Polski
|
|
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Wilczyn – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Biała Podlaska.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bialskopodlaskiego.
Spis treści |
[edytuj] Zespół pałacowy
Współrzędne: 52°04'30" N 23°10'00" E
Pałac w Grabanowie (Wilczynie) | |
Pałac od strony bramy wjazdowej |
|
Miejsce | Grabanów/Wilczyn Polska |
Styl architektoniczny | klasycystyczny |
Projekt | Franciszek Jaszczołd (prawdopodobnie) |
Liczba kondygnacji | 2 + poddasze |
Rozpoczęcie budowy | lata 60. XIX wieku |
Ważniejsze przebudowy | 1987-1988 |
Pierwszy właściciel | Grabowscy |
Kolejni właściciele | Szulcowie Państwowy Fundusz Ziemi PGR Roskosz Wojewódzki Związek Kółek Rolniczych Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Na pograniczu wsi Grabanów i Wilczyna znajduje się zespół pałacowy, obecnie własność Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli.
[edytuj] Historia
Historia powstania folwarku w Grabanowie datuje się na koniec XVIII wieku. Założony on został na gruntach majątku Radziwiłłów w Roskoszy jako folwark pełniący rolę zaplecza rezydencji. Przez kolejne lata zmieniali się zarządcy folwarku i jego wygląd. U schyłku XVIII wieku folwark posiadał zwartą barokową kompozycję terenu. Od roku 1818 majątek znajdował się we władaniu Adama Wiepokojczyckiego. Około roku 1822 folwark grabanowski odkupił od Prokuratorii Masy Radziwiłłowskiej pan Popławski. Krótko po tym dobra te przeszły na własność rodziny Grabowskich, którzy przebudowali folwark wznosząc w miejsce drewnianych budynki murowane, ale nie naruszając zasadniczego szkieletu kompozycyjnego z końca XVIII wieku. Nie jest znane nazwisko projektanta dworu ale przypuszczalnie był nim Franciszek Jaszczołd , architekt i twórca dworów w pobliskiej Roskoszy, Koroszczynie i Kobylanach. W końcu XIX wieku dobra grabanowskie przeszły w ręce Szulców. We wrześniu 1939 roku do Grabanowa wkroczyły wojska najpierw radzieckie a następnie niemieckie. Dwór stał się kwaterą repatriantów. Około roku 1947 zlokalizowano w nim Szkołę Rachunkowości Rolnej. W latach 1954-58 zespól dworski użytkowany był przez Państwowy Fundusz Ziemi, który organizował tu kursy rolnicze, później mieścił się w nim Wojewódzki Ośrodek Szkolenia Rolniczego. W latach 1971-1976 obiekt użytkowany był przez PGR Roskosz, a od 1976 roku przez Wojewódzki Związek Kółek Rolniczych. W roku 1982 obiekt przekazany został Wojewódzkiemu Ośrodkowi Postępu Rolniczego. Pałac służył początkowo jako biuro WOPR a od 1987 roku jako baza hotelowa dla potrzeb szkoleniowych. Dwór w okresie powojennym był kilkakrotnie adaptowany do potrzeb kolejnych użytkowników, co zatarło jego pierwotny układ wnętrz. W latach 1987-88 staraniem WOPR-u dokonano kapitalnego remontu w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Pałac po remoncie spełnia funkcję noclegową, ale w miarę napływu klientów wyraźnie zarysowała się potrzeba urządzenia restauracji zabezpieczającej potrzeby konsumpcyjne zarówno gości hotelowych jak i mieszkańców miasta chętnych do spożycia posiłku w zaciszu wiejskiego krajobrazu. Wychodząc naprzeciw temu zapotrzebowaniu Dyrekcja Ośrodka Doradztwa Rolniczego podjęła starania o przystosowanie kilku pomieszczeń pałacowych na salę restauracyjną i jej zaplecze tworząc w ten sposób alternatywne źródło dochodu, będące jednym z wielu przykładów przedsiębiorczości dla indywidualnych gospodarstw rolniczych. Bogata baza szkoleniowa wraz z zapleczem gastronomicznym jakim dysponuje Ośrodek Doradztwa stała się doskonałą podstawą do utworzenia nowoczesnego obiektu jakim jest Centrum Edukacji Ekologiczno-Rolniczej.
[edytuj] Obiekty
W skład zespołu pałacowego wchodzą:
- klasycystyczny dwór w lat 60. XIX wieku
- park krajobrazowy (zapewne po 1860) o osiowym i promienistym układzie alejek, miejscami zatartym, z długa aleją dojazdową (niegdyś na grobli między stawami)
- drewniany czworak z II poł. XIX wieku (wyburzony w 2002 roku)
- stajnia i wozownia (murowane) z lat 20./30. XX wieku.
Ponadto w parku znajduje się pomnik poświęcony pamięci walczących o Ojczyznę. Poświęcony 22 sierpnia 2004 przez proboszcza, ks. Mariana Daniluka, ufundowany przez Stefanię Domańską. Napis na pomniku głosi:
Konfederacji barskiej 1768 r. Powstań: Kościuszkowskiego 1794 r. Listopadowego 1830 r. Styczniowego 1863 r. Warszawskiego 1944 r.
w hołdzie:
AK BCH NSZ, wszystkim organizacjom wolnościowym walczącym z okupantami w latach 1939-1989
w tym Alfredowi Radzikowskiemu
żołnierzowi AK ps. "Fred" lat 21 zamordowanemu tu przez okupantów XI.1943 r.
Pomnik ma formę płyty przybitej do dużej wielkości głazu z krzyżem. Przypomina to trochę grób.
Ponadto obok bramy wjazdowej, znajdującej się naprzeciw tyłu pałacu, od ok. 1980 roku znajduje się przystanek autobusowy linii nr 13 MZK Biała Podlaska, od 2 stycznia 2008 roku zastąpiony przez linię nr. B.
[edytuj] Inne obiekty
[edytuj] Kaplica
Kaplica Rzymskokatolicka imienia św. Józefa Rzemieślnika w Wilczynie | |
Kaplica w Wilczynie |
|
Data budowy | 1985-1986 |
Data poświęcenia | 6 czerwca 1986 |
Wyznanie | Rzymskokatolicka |
Rodzaj | Kaplica |
Wezwanie | świętego Józefa Rzemieślnika |
Architekt | nieznany |
Budulec | cegła, pustak |
W ok. połowie długości głównej drogi prowadzącej przez wieś znajduje się murowana kaplica. Należy ona do Parafii NNMP w Białej Podlaskiej. W ostatnich latach, dzięki zaangażowaniu proboszcza parafii, ks. Mariana Daniluka, w kaplicy zostały założone promienniki ogrzewające (realizacja firmy AmerTech z Warszawy) o mocy 14 kW. W oknach kaplicy zostały też wstawione witraże. Pierwszy z nich, w pierwszym rzędzie okien po lewej, (patrząc od strony ołtarza) przedstawia obraz "Jezu Ufam Tobie". Drugi, w pierwszym rzędzie okien po lewej, przedstawia św. Faustynę. Trzeci, w drugim rzędzie okien po lewej, przedstawia Świętą Rodzinę.
[edytuj] Głaz narzutowy
Mniej więcej połowie długości, przy drodze biegnącej od skrzyżowania w stronę lasu znajduje się głaz, najprawdopodobniej pochodzenia lodowcowego. Mierzy on około metra wysokości i ok. 2,5 m w obwodzie.
[edytuj] Wydarzenia
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi