Witold Hulewicz
Z Wikipedii
Witold Hulewicz (pseudonim Olwid i Grzegorz, ur 26 listopada 1895, zm. 12 czerwca 1941) - polski poeta, krytyk, tłumacz i wydawca. Syn Leona Hulewicza, wielkopolskiego ziemianina i Heleny z Kaczkowskich, pianistki. Witold miał trzy siostry i trzech starszych braci, Jerzego, Bohdana i Wacława. Podczas I wojny światowej wcielony do armii niemieckiej i skierowany na front francuski, po powrocie do Poznania w 1918 (zamierzał kontynuować studia humanistyczne) i po wybuchu powstania wielkopolskiego walczył po stronie powstańców - wraz z porucznikiem Jasnochem organizował pierwszą kompanię łączności; z powstania wyszedł w stopniu kapitana. Dalsze studia kontynuował na Uniwersytecie Poznańskim i na Sorbonie w Paryżu.
Witold Hulewicz był współwydawcą "Zdroju", dwutygodnika literackiego utworzonego wraz z braćmi Jerzym i Bohdanem, przy wsparciu Stanisława Przybyszewskiego. W 1916 w Poznaniu założyli Spółkę Wydawniczą "Ostoja", pismo zaczęło wychodzić od 1917. Utrzymało się tylko do 1922 - popadło w długi i na ich pokrycie Hulewiczowie zmuszeni byli sprzedać majątek rodowy Kościanki koło Strzałkowa (12 km na południowy wschód od Wrześni). Jeszcze w roku 1921 wraz z bratem Jerzym byli inicjatorami utworzenia poznańskiego oddziału Związku Zawodowego Literatów Polskich.
Jako poeta Witold Hulewicz pozostawał pod wpływem ekspresjonistów, publikował swoje wojenne utwory w "Zdroju", wydane potem w 1921 tomiku liryków "Płomień w garści", w 1927 opublikował powieść biograficzną o Beethovenie - "Przybłęda Boży", tłumaczył m.in. Tomasza Manna, Johanna Goethego, a najwięcej - swego przyjaciela, poznanego podczas spotkania w Szwajcarii - poezji Rainera Rilkego. W 1925 namówił Juliusza Osterwę do przeniesienia z Warszawy do Wilna jego teatru-laboratorium "Reduta". W klasztorze pobazyliańskim w Wilnie odkrył pomieszczenie, w którym władze carskie więziły filomatów, w tym młodego Mickiewicza; urządzał tam "Literackie Środy". Był współzałożycielem (z Czesławem Jankowskim i Władysławem Zahorskim) i sekretarzem wileńskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich. Od grudnia 1927 był kierownikiem programowym Rozgłośni Wileńskiej Polskiego Radia (piątej uruchomionej w Polsce), Po ostrym konflikcie ze Stanisławem Catem-Mackiewiczem przeniósł się do Warszawy. Twórca Teatru Polskiego Radia, od 1935 do 1939 był w Warszawie szefem Działu Literackiego Polskiego Radia. Hulewicz jest autorem pierwszego specjalnie dla radia napisanego słuchowiska radiowego "Pogrzeb Kiejstuta", napisał także opracowanie teoretyczne na temat tej formy radiowej pt. "Teatr wyobraźni".
Podczas II wojny światowej był redaktorem naczelnym wydawanego w Warszawie pisma "Polska żyje"; aresztowany 2 września 1940 i rozstrzelany przez Niemców w roku następnym (po jego aresztowaniu pismo objął jego brat Jerzy). Poezje Witolda Hulewicza ukazały się jeszcze w czasie wojny w wydanej w 1942 pod redakcją Czesława Miłosza podziemnej antologii "Pieśń niepodległa", obok poezji Baczyńskiego, Staffa, Słonimskiego, Tuwima, Broniewskiego i innych.
Żonaty ze Stefanią z Ossowskich; jego żona była więziona w Ravensbrück, po śmierci Hulewicza i powrocie z obozu wyszła za mąż za Tadeusza Przypkowskiego, zmarła w 1983. Witold Hulewicz pochowany jest na cmentarzu w Palmirach. Jego brat Jerzy zmarł 1 lipca 1941 zaraz po tym, jak dotarła do niego wieść o rozstrzelaniu Witolda.
W stulecie urodzin Hulewicza, w 1995, Zarząd Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich i Oficyna Literatów i Dziennikarzy "Pod Wiatr" ustanowiły doroczną nagrodę jego imienia, przyznawaną podczas Warszawskiej Jesieni Poezji. Na podstawie jego prozy nakręcono kilka filmów fabularnych i dokumentalnych, np. "Bliznę" Kieślowskiego. W roku 2003 Agnieszka Karaś wyreżyserowała - w koprodukcji polsko-niemieckiej - film biograficzny "Inny. Życie Witolda Hulewicza".
