Wojciech Łukaszewski
Z Wikipedii
Wojciech Łukaszewski (ur. 10 marca 1936 roku w Częstochowie, zm. 13 kwietnia 1978 roku w Częstochowie) - kompozytor, pedagog, krytyk muzyczny.
Ukończył Państwową Szkołę Muzyczną I i II st. w Częstochowie, w klasie fortepianu Wacławy Sakowicz. W latach 1960-65 studiował kompozycję w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie pod kierunkiem Tadeusza Szeligowskiego, a po jego śmierci u Tadeusza Paciorkiewicza. Studia kompozytorskie uzupełniał w latach 1966-67 u Nadii Boulanger w Paryżu.
Po powrocie do kraju w 1967 pracował przez rok w PWSM w Warszawie, a od 1968 w Częstochowie, gdzie podjął pracę w PSM I i II st., której w 1971 roku został dyrektorem. Wykładał przedmioty teoretyczne, m.in.: historię muzyki, formy muzyczne, literaturę muzyczną, instrumentoznawstwo, czytanie partytur, instrumentację. Jako pedagog pracował również w latach 1976/77 na Politechnice Częstochowskiej, gdzie prowadził zajęcia fakultatywne z dziedziny muzyki oraz zajęcia fakultatywne z przedmiotu "Wybrane zagadnienia Kultury Współczesnej".
Uzupełnieniem pracy twórczej i pedagogicznej była wszechstronna działalność animatorska i społeczna. W latach 1968-71 Łukaszewski współpracował z Filharmonią Częstochowską jako prelegent podczas filharmonicznych koncertów, a w latach 1968-78 jako autor komentarzy do programów tychże koncertów. Spis opublikowanych przez niego komentarzy obejmuje 145 pozycji. Działał jako prelegent podczas licznych koncertów i imprez muzycznych na terenie całego województwa częstochowskiego. Ponadto współpracował z działającym na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Klubem Miłośników Muzyki; był jednym ze współorganizatorów tzw. "Wieczorów Umuzykalniających". Działał jako juror podczas konkursów i przeglądów muzycznych zespołów amatorskich na terenie miasta i województwa. Był współorganizatorem imprez muzycznych "Prezentujemy młode talenty", odbywających się w Klubie MPiK; cyklu koncertów "Wieczory muzyczne przy świecach", członkiem rady programowej Ogólnopolskiego Festiwalu Skrzypcowego im. G. Bacewicz, a także jednym z założycieli i wiceprezesem powstałego w 1976 roku Częstochowskiego Towarzystwa Muzycznego.
Obok działalności kompozytorskiej, pedagogicznej i organizatorskiej, Wojciech Łukaszewski zajmował się w latach 1968-76 krytyką i publicystyką muzyczną. Współpracował z redakcjami "Życia Częstochowy", "Gazety Częstochowskiej" i "Ruchu Muzycznego" jako recenzent i felietonista. W "Życiu Częstochowy" Łukaszewski recenzował systematycznie koncerty odbywające się w Filharmonii Częstochowskiej. Od 1963 roku był członkiem Związku Kompozytorów Polskich, a od 1971 członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
Za działalność organizacyjną i pedagogiczną Łukaszewski otrzymał liczne nagrody i odznaczenia państwowe, m.in: 1974 – Nagroda Kuratora Okręgu Szkolnego Katowickiego za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej; 1975 – Srebrna Odznaka za zasługi dla rozwoju Społecznych Ognisk Artystycznych; 1977 – Srebrny Krzyż Zasługi.
Dorobek kompozytorski W. Łukaszewskiego obejmuje 60 dzieł ukończonych oraz 9 kompozycji nieukończonych. Niektóre z nich zostały ukończone i opracowane przez syna kompozytora, Pawła Łukaszewskiego. Wykaz utworów Łukaszewskiego zawiera kompozycje orkiestrowe, kameralne, fortepianowe, pieśni na głos i fortepian, chóralne, wokalno-instrumentalne, a także kompozycje o charakterze dydaktycznym i muzykę teatralną.
Utwory Wojciecha Łukaszewskiego prezentowane były na licznych festiwalach krajowych i zagranicznych, m.in. takich, jak: Wrocławski Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej (1966, 1969, 1972, 1978), Poznańska Wiosna Muzyczna (1974), Warszawska Jesień (1975), Jeunesses Musicales w Częstochowie (1976), VII Leningradzka Wiosna Muzyczna (1971), Festiwal Współczesnej Twórczości Muzycznej dla Dzieci i Młodzieży w Łodzi (1977, 1979, 1997), Festival Estival de Paris (1978), Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej "Gaude Mater" w Częstochowie (1991, 1993, 1998), Laboratorium Muzyki Współczesnej w Białymstoku (1994, 1995, 1996, 2004), Festiwal Muzyki Chóralnej im. W. Łukaszewskiego w Częstochowie (1997, 1999), a także podczas licznych koncertów kompozytorskich organizowanych za życia kompozytora (Filharmonia Częstochowska, 1973) oraz w pierwszą rocznicę śmierci (1979) i następnie co pięć lat z okazji kolejnych rocznic śmierci kompozytora (1983, 1988, 1993, 1998, 2004) m.in. w Filharmonii Częstochowskiej, Zespole Szkół Muzycznych w Częstochowie oraz Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie (1993).
Dzieła Łukaszewskiego wykonywane były również za granicą: w Anglii, Belgii, Francji, Łotwie, Niemczech, Rosji i Słowacji. Niektóre z nich doczekały się wydania drukiem w Agencji Autorskiej (Warszawa), Polskim Wydawnictwie Muzycznym (Kraków) oraz rejestracji na płytach CD w Wydawnictwie Muzycznym Acte Préalable (Warszawa).
Za swoją twórczość kompozytor otrzymał liczne nagrody na konkursach kompozytorskich: 1965 – I nagroda na Konkursie Kompozytorskim w Koszalinie za Nazywam Ciebie Morze; 1968 – wyróżnienie na XI Konkursie Młodych Kompozytorów za Musica per archi; 1969 – II nagroda na Konkursie Kompozytorskim w Poznaniu za Mazowsze; 1970 – wyróżnienie honorowe na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim za Pieśń o żołnierzach z Westerplatte; 1970 – wyróżnienie na Konkursie Kompozytorskim we Wrocławiu za Freski Wrocławskie; 1973 – wyróżnienie na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim za Concertino. W 1977 roku Wojciech Łukaszewski otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za całokształt twórczości kompozytorskiej.
O życiu i twórczości W. Łukaszewskiego napisane zostały trzy prace magisterskie oraz książka (M. Łukaszewski, Wojciech Łukaszewski – życie i twórczość, WSP, Częstochowa 1997).
Mąż Marii Łukszewskiej, ojciec Pawła Łukaszewskiego i Marcina Łukaszewskiego.
Spis treści |
[edytuj] Ważniejsze kompozycje
[edytuj] Orkiestrowe
- Concertino na fortepian i orkiestrę nr I, 1964
- Musica per archi, 1968
- Confessioni per orchestra, 1970
- Musica da camera, 1971
- Concertino na fortepian i orkiestrę nr II, 1973
- Epizody na orkiestrę, 1975, wyd. PWM Kraków, 1984.
[edytuj] Kameralne
- Kaprys na skrzypce i fortepian, 1963
- Cztery miniatury na klarnet i fortepian, 1963
- Utwór na kwartet smyczkowy, 1967, wyd. Agencja Autorska, 1976
- Cztery miniatury na 2 flety i klarnet, 1974
- Quartetto per tromboni, 1975
- Suita w dawnym stylu na kwintet dęty, 1976, wyd. Agencja Autorska, 1979
[edytuj] Solowe
- Fuga a-moll na fortepian, 1957?
- Wariacje c-moll na fortepian (cykl I), 1960
- Wariacje c-moll na fortepian (cykl II), 1960
- Preludium na fortepian, 1961;
- Toccata na fortepian, 1962
- I Sonatina na fortepian, 1963;
- II Sonatina na fortepian, 1963
- Wariacje na temat melodii ludowej "Uśnijże mi uśnij" na fortepian, 1977
- Preludium na akordeon, 1978
[edytuj] Chóralne a cappella
- Nazywam ciebie morze na chór mieszany, sł. H. Piotrowski, 1965;
- Tysiąclecie na chór mieszany, sł. M. Jastrun, 1966
- Catulli Carmina na chór mieszany, sł. Katullus, 1967
- Mazowsze na chór męski, sł. K.K. Baczyński, 1969
- Pieśń o żołnierzach z Westerplatte na chór mieszany, sł. K.I. Gałczyński, 1969
- Tryptyk ludowy na chór mieszany, (oprac. pol. mel. lud.), 1969
- Dwie pieśni na chór chłopięcy, sł. M. Konopnicka, 1969
- Pieśń na chór mieszany, sł. A. Mickiewicz, 1970
- Nike na chór mieszany, sł. W. Broniewski, 1971
[edytuj] Pieśni na głos solo
- Glorkanto (Pochwała Stworzenia), sł. E.Cichla-Czarniawska, 1977
- Tak jak drzewa, sł. M. Łukaszewska, 1977
[edytuj] Utwory wokalno-instrumentalne
- De morte Bolezlaui Carmina, mała kantata historyczna na baryton solo, głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę, sł. Gall Anonim, 1965
- Pieśni Księżyca na mezzosopran, głos recytujący i 9 instrumentów, sł. F. Garcia Lorca, 1966;
- Trois fragments poetiques d’apres Pontus de Tyard na mezzosopran i flet, sł. Pontus de Tyard, 1966
- Trois épisodes funebres na sopran i orkiestrę, sł. Pontus de Tyard, 1969
- Oda na Gdańsk na baryton solo, głos recytujący, klarnet solo, chór mieszany i orkiestrę, sł. J. Iwaszkiewicz, 1969
- Freski wrocławskie, mała kantata na baryton solo, głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę, sł. M. Konopnicka, S. Grochowiak, 1969
[edytuj] Pieśni na głos i fortepian
- Jesień wspomnienia tka młodości, sł. L. Staff, 1957
- Jakżeż ja się uspokoję, sł. S. Wyspiański, 1958
- Z preludiów, sł. K. Przerwa-Tetmajer, 1958
- Smutną jest dusz moja, sł. K. Przerwa-Tetmajer, 1960
- Te żywieckie pola, (oprac. pol. mel. lud.), 1957-60
- Ej, sama, jo se sama, (oprac. pol. mel. lud.), 1960-61
- Po górak, po lasak śniezek polatuje, (oprac. pol. mel. lud.), 1960-61
- Kranke Rose, sł. ?, 1960-61
- Trzy pieśni na sopran i fortepian, sł. J. Przyboś, 1962
- Noc na morzu na mezzosopran i fortepian, sł. H. Piotrowski, 1965
- Listopady, sł. W. Broniewski, 1971
- Idzie wojsko przez świat, sł. H. Gaworski, 1974-75
- Maszeruje pluton, sł. K.K. Baczyński, 1974-75
- Hełm, sł. I. Sikirycki, 1974-75
- Trzy pieśni na sopran i fortepian, sł. E. Cichla-Czarniawska, 1975
- Tak małomównej nie było jesieni, sł. T. Biskup, 1975
- Ballada o polskim dziecku, sł. Z. Jerzyna, 1977
- Siedem piosenek dla dzieci, sł. A. Nowicki, D. Gellnerowa, J. Porazińska, H. Szayerowa, 1977
[edytuj] Muzyka teatralna
- Wszystko dobre co się dobrze kończy (W. Szekspir), 1971
- Miłość i próżność (K. Godebski), 1974
- Wierna rzeka (S. Żeromski), 1975
- Czarodziejskie okulary (Z. Niemczynowski), 1977
[edytuj] Literatura (wybór)
- Bączyńska-Rajchel, Maria, Katalog tematyczny dzieł Wojciecha Łukaszewskiego, praca magisterska, maszynopis, WSP, Częstochowa 1981
- Gabryś Ryszard, Polska muzyka współczesna w Częstochowie, „Ruch Muzyczny” nr 14 / 1974
- Gago Piotr, Łukaszewski Wojciech, hasło biograficzne, w: Encyklopedia Muzyki, red. E. Dziębowska, t. 5 – klł, PWM, Kraków 1997, s. 470
- Jurga Beata, Twórczość chóralna a cappella Wojciecha Łukaszewskiego, praca magisterska, maszynopis, WSP, Częstochowa 1989
- Komorowska Małgorzata, Pod Jasną Górą, "Ruch Muzyczny" nr 12 / 1975; Łukaszewski Marcin Tadeusz, Łukaszewski Wojciech, hasło biograficzne, w: Słownik Biograficzny Ziemi Częstochowskiej, t. I, red. A. J. Zakrzewski, WSP, Częstochowa 1998, s. 77-80;
- Łukaszewski Marcin Tadeusz, Łukaszewski Wojciech, hasło biograficzne, w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. Marek Podhajski
- Łukaszewski Marcin Tadeusz, Wojciech Łukaszewski – kompozytor, pedagog, działacz muzyczny, cz. I, "Muzyka21" nr 4 / 2001;
- Łukaszewski Marcin Tadeusz, Wojciech Łukaszewski – kompozytor, pedagog, działacz muzyczny, cz. II, "Muzyka21" nr 5 / 2001
- Łukaszewski Marcin, Charakterystyka twórczości fortepianowej i pedagogicznej Wojciecha Łukaszewskiego, w: Prace Naukowe – Pedagogika VII, Wydawnictwo WSP, Częstochowa 1998, s. 95-111
- Łukaszewski Marcin, Twórczość fortepianowa Wojciecha Łukaszewskiego, praca magisterska, maszynopis, AMFC, Warszawa 1996
- Łukaszewski Marcin, Wojciech Łukaszewski. Życie i twórczość, Wydawnictwo WSP, Częstochowa 1997, s. 282
- Łukaszewski Marcin, Życie i twórczość Wojciecha Łukaszewskiego, "Saeculum Christianum" nr 2 / 1999, Wydawnictwo ATK, Warszawa 2000, s. 123-138
- Łukaszewski Wojciech, hasło biograficzne, w: International Who's Who in Music and Musicians, London bd.
- Malko Wanda, 100 lat szkolnictwa muzycznego w Częstochowie 1904-2004, OPK Gaude Mater, Częstochowa 2004, s. 333
- Malko Wanda, Biografie kompozytorów częstochowskich. Wojciech Łukaszewski (1936-1978), w: Almanach Częstochowy 1989, Towarzystwo Przyjaciół Częstochowy, Częstochowa 1989, s. 29-34
- Serdak Grażyna, Twórczość Wojciecha Łukaszewskiego na tle polskiej muzyki współczesnej, w: Częstochowa i jej miejsce w kulturze polskiej, WSP, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Częstochowie, Częstochowa 1990, s. 190-215