Wojna litewska
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
| Wojna litewska | |||||||||||||
 Defilada polskiej kawalerii w Sejnach |
|||||||||||||
| Data | 1 września - 7 października 1920 | ||||||||||||
| Miejsce | Europa Wschodnia | ||||||||||||
| Wynik | wygrana Polaków | ||||||||||||
| Przyczyna | wzajemne roszczenia terytorialne | ||||||||||||
| Terytorium | Suwalszczyzna i Litwa | ||||||||||||
|
|||||||||||||
Konflikt polsko-litewski – lokalny zatarg w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Zatarg między państwami powstał na tle przynależności Wilna. Miasto pod względem historycznym było częścią Litwy, jednak większość ludności mówiła po polsku i czuła się związana z rodzącym się państwem polskim.
Pierwszy raz miasto zostało zajęte przez wojsko polskie wywodzące się z tzw. Samoobrony wileńskiej w noc sylwestrową 31 grudnia 1918/1 stycznia 1919 roku. Przeciwnikiem byli Niemcy, którzy bez walki opuścili Wilno. Opór stawiali jedynie uzbrojeni komuniści. 5 stycznia 1919 Wilno po walkach zajęli bolszewicy. Ponownie miasto zajęły polskie wojska Frontu Litewsko-Białoruskiego po dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego 19 kwietnia 1919.
W lipcu 1919 Rada Najwyższa konferencji pokojowej w Paryżu zdecydowała o poprowadzeniu linii demarkacyjnej wzdłuż linii Grodno-Wilno-Dyneburg, zostawiając Wilno po stronie polskiej (linia Focha). W wyniku kontrofensywy bolszewickiej Polacy zostali zmuszeni do wycofania z miasta. 12 lipca 1920 Rosja Radziecka zawarła umowę z Litwą na mocy której Wilno miało zostać przekazane Litwinom. W wyniku zwycięstwa pod Warszawą polskie oddziały ponownie zbliżyły się w okolice miasta.
7 września w Suwałkach podpisano umowę wojskową (Umowa suwalska) o tymczasowej linii demarkacyjnej: od granicy Prus Wsch.-przez Suwalskie i od Druskiennik-Orany-Bastuny (stacja kolejowa pod Lidą). Tu linia demarkacyjna się kończyla; Wilno nie objęto umową. Polacy dążyli do przeprowadzenia plebiscytu, na co nie zgadzała się strona litewska. Faktycznie bowiem Sowieci uciekając przekazali Wilno Litwinom dopiero 27 sierpnia 1920 r.
Józef Piłsudski wydał rozkaz gen. Żeligowskiemu upozorowania buntu i zajęcia miasta. Wraz z okolicznymi terenami utworzono Republikę Litwy Środkowej. W 1922 przeprowadzono wybory do lokalnego sejmu, który zadecydował o przyłączeniu tych terenów do Polski.
