Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej Polskiej

Z Wikipedii

Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej Polskiej – jeden z trzech rodzajów polskich Sił Zbrojnych, obok Wojsk Lądowych i Sił Powietrznych. Odpowiada za obronę wybrzeża i wód terytorialnych. Pod względem organizacyjnym stanowi związek operacyjny – flotę. Od 2007 dowódcą jest wiceadm. Andrzej Karweta.

Spis treści 1 Historia 2 Zadania 2.1 operacyjne 2.2 sojusznicze 3 Organizacja 4 Dowództwo 5 Potencjał 5.1 Okręty 5.2 Samoloty 5.3 Śmigłowce 5.4 Artyleria przeciwlotnicza 6 Symbole 6.1 Bandery i flagi 6.2 Znaki funkcyjne 7 Bibliografia 8 Zobacz też 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Początek wojenno-morskiej obecności Polski datuje się na 1463, kiedy to zaimprowizowane oddziały gdańsko-elbląskie pokonały flotę krzyżacką w bitwie na Zalewie Wiślanym. W 1561, w odpowiedzi na manifest królewski powstała zorganizowana flota kaperska, zwana także flotą strażników morza. Podjęto też wtedy budowę pierwszego polskiego okrętu - galeonu "Smok". Od 1601 zaczęto budować pierwsze zawodowe siły morskie - królewską flotę wojenną, która prowadziła działania przeciwko Rosjanom i Szwedom. Największym i zarazem ostatnim zwycięstwem okrętów królewskich było pokonanie eskadry szwedzkiej w bitwie pod Oliwą.

Krótko po odzyskaniu niepodległości w 1918 rozpoczęto budowę polskiej Marynarki Wojennej. W latach 20. trzon floty stanowiły poniemieckie trałowce i torpedowce. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej marynarze uczestniczyli w działaniach lądowych na froncie. Znaczący rozwój Marynarki Wojennej nastąpił dopiero w latach 30., kiedy do służby trafiły, zbudowane głównie za granicą, nowoczesne niszczyciele, okręty podwodne i okręty minowe (trałowce, stawiacz min) oraz wodnosamoloty rozpoznawcze.

Podczas kampanii wrześniowej w 1939 polska Obrona Wybrzeża nie miała szans nawiązania równorzędnej walki z przeważającą armią niemiecką. Dlatego tuż przed wybuchem wojny trzon polskiej floty w postaci trzech niszczycieli wysłano do Wielkiej Brytanii, gdzie stały się zaczątkiem Polskiej Marynarki Wojennej u boku aliantów zachodnich. Większość okrętów pozostających w Polsce została zatopiona, niektórym udało się przedostać do Wielkiej Brytanii, a pozostałe internowały się w Szwecji. Pomimo, że na Bałtyku nie było ani jednego polskiego okrętu, marynarze broniący Półwyspu Helskiego poddali się jako jeden z ostatnich punktów obrony w kraju.

Od 1939 do 1947 Marynarka Wojenna funkcjonowała w ramach polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a jej skład opierał się na wydzierżawionych od Wielkiej Brytanii jednostkach, głównie niszczycielach i okrętach podwodnych. W tym czasie polskie okręty działały na Oceanie Atlantyckim oraz Morzu Śródziemnym, Północnym i Arktycznym, biorąc udział m.in. w polowaniu na "Bismarcka" i desancie na brzegach Normandii.

Po II wojnie światowej do kraju powróciły wszystkie jednostki pływające stanowiące własność Polski. W czasach Układu Warszawskiego Marynarka Wojenna przygotowywała się do operacji desantowej na Półwyspie Jutlandzkim, w związku z czym masowo wcielano okręty desantowe, uzupełnione o rozbudowane siły lekkie w postaci kutrów torpedowych, rakietowych oraz trałowców. Do trzonu floty zaliczały się także niszczyciele i okręty podwodne oraz samoloty myśliwskie i śmigłowce zwalczania okrętów podwodnych. Kolejne generacje uzbrojenia stanowiły jednostki pływające i statki powietrzne radzieckiej lub polskiej produkcji.

Od początku ostatniej dekady XX wieku trwa restrukturyzacja Marynarki Wojennej. W związku ze zmianą doktryny obronnej niemal całkowicie wycofano środki desantowe i lekkie siły uderzeniowe oraz zlikwidowano lotnictwo uderzeniowe. Od 1992 do 1995 wybudowano niedozbrojone korwety rakietowo-artyleryjskie, które w 2007 zostaną wyposażane w pociski przeciwokrętowe. W latach 2000-2005 udało się wprowadzić do służby, podarowane przez kraje NATO fregaty rakietowe (Stany Zjednoczone) i okręty podwodne (Norwegia), które zastąpiły radzieckie jednostki starszej generacji. Najważniejszymi działaniami polskiej Marynarki Wojennej po 1989 były operacje "Pustynna Burza" (1990-1991), "Iracka Wolność" (2002-2003) oraz "Aktywny Wysiłek" (2005-2006).

[edytuj] Zadania

[edytuj] operacyjne

• zapewnienie wczesnego wykrycia symptomów zagrożenia bezpieczeństwa państwa od strony morza;
• realizacja programowych zadań szkolenia bojowego jednostek i przygotowanie sił do realizacji zadań w czasie zagrożenia i wojny;
• utrzymanie wysokiej gotowości bojowej i mobilizacyjnej do realizacji zadań osłony operacyjnej morskiej granicy państwa i polskich obszarów morskich;
• wsparcie Straży Granicznej w ochronie morskiej granicy państwowej i polskiej strefy ekonomicznej;
• udział w ratowaniu życia w polskiej strefie ratownictwa SAR (Search and Rescue) oraz ratownictwo załóg samolotów we współdziałaniu z Wojskami Lotniczymi i Obrony Powietrznej;
• zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi na polskich obszarach morskich przez Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej istniejące obecnie na zasadach instytucji i urzędu państwowego;
• demonstrowanie obecności morskiej w strefie zainteresowania państwa (32,8 tys. km² Wyłącznej Strefy Ekonomicznej i ponad 140 tys. km² obszaru zainteresowania Państwa);
• udział w ochronie ekologicznej polskich obszarów morskich;
• utrzymywanie gotowości do udziału w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych oraz uczestniczenia w programie "Partnerstwo dla Pokoju" a także współpracy bilateralnej i multilateralnej z siłami morskimi innych państw;
• realizacja zadań polskiej morskiej racji stanu (demonstrowanie bandery, utrzymywanie więzi z środowiskami polonijnymi).
• odparcie uderzeń przeciwnika z kierunku morskiego;
• zwalczanie sił przeciwnika w strefie obrony Marynarki Wojennej we współdziałaniu z innymi rodzajami sił zbrojnych;
• utrzymanie panowania na morzu w przybrzeżnej strefie obrony;
• udział w obronie przeciwdesantowej wybrzeża morskiego we współdziałaniu z wojskami lądowymi i wojskami lotniczymi - zwalczanie desantów morskich przeciwnika.

[edytuj] sojusznicze

• zapewnienie systematycznego monitoringu sytuacji morskiej w strefie obrony i rejonach przyległych, samodzielnie i we współdziałaniu z siłami morskimi nadbałtyckich państw NATO;
• zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi na liniach komunikacji morskiej przechodzących wzdłuż strefy obrony Marynarki Wojennej;
• utrzymywanie ciągłości funkcjonowania systemu ratownictwa morskiego w polskiej strefie odpowiedzialności SAR, zgodnie z normami międzynarodowymi i NATO;
• utrzymanie w gotowości sił i środków zdolnych do natychmiastowego reagowania w sytuacjach incydentalnych na morzu lub przeciwdziałania nagle powstałym zagrożeniom w strefie obrony, do czasu rozwinięcia sił Sojuszu;
• wydzielenie określonego składu sił okrętowych i lotnictwa morskiego do wielonarodowego zgrupowania morskich sił reagowania Sojuszu.

[edytuj] Organizacja

• Dowództwo Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Centrum Operacji Morskich w Gdyni
    • Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej w Gdyni
    • dywizjon Zabezpieczenia Hydrograficznego w Gdyni
  • 3 Flotylla Okrętów w Gdyni
    • dywizjon Okrętów Podwodnych w Gdyni
    • dywizjon Zwalczania Okrętów Podwodnych w Gdyni
    • dywizjon Okrętów Rakietowych w Gdyni
    • dywizjon Okrętów Wsparcia w Gdyni
    • grupa Okrętów Rozpoznawczych w Gdyni
    • 9 dywizjon przeciwlotniczy w Ustce
    • 43 batalion saperów w Rozewiu
    • 55 kompania chemiczna w Rozewiu
    • Komenda Portu Wojennego w Gdyni
    • Punkt Bazowania Hel w Helu
    • Baza Techniczna Marynarki Wojennej w Gdyni
  • 8 Flotylla Obrony Wybrzeża w Świnoujściu
    • 2 dywizjon Okrętów Transportowo-Minowych w Świnoujściu
    • 12 dywizjon Trałowców w Świnoujściu
    • 13 dywizjon Trałowców w Gdyni
    • 8 dywizjon przeciwlotniczy w Dziwnowie
    • 8 batalion saperów w Dziwnowie
    • 30 kompania chemiczna w Dziwnowie
    • Komenda Portu Wojennego w Świnoujściu
    • Komenda Punktu Bazowania Okrętów w Kołobrzegu
  • Brygada Lotnictwa Marynarki Wojennej w Gdyni
    • 28 eskadra lotnicza w Gdyni
    • 29 eskadra lotnicza w Darłowie
    • 30 eskadra lotnicza w Siemirowicach
    • 43 Baza Lotnicza w Gdyni
    • 44 Baza Lotnicza w Siemirowicach
  • Oddział Zabezpieczenia Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej w Wejherowie
    • 7 Rejon Obserwacji i Łączności w Helu
    • 8 Rejon Obserwacji i Łączności w Świnoujściu
  • 6 Ośrodek Radioelektroniczny w Gdyni
  • Zespół Informatyki Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Ustce
  • Szkoła Podoficerska Marynarki Wojennej w Ustce
  • Ośrodek Szkolenia Nurków i Płetwonurków Wojska Polskiego w Gdyni
  • Ośrodek Szkolenia Żeglarskiego Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Archiwum Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni
  • Klub Marynarki Wojennej "Riwiera" w Gdyni

[edytuj] Dowództwo

• dowódca – wiceadm. Andrzej Karweta
• szef Sztabu - zastępca dowódcy – kontradm. Waldemar Głuszko
• szef Szkolenia – wiceadm. Maciej Węglewski

[edytuj] Potencjał

[edytuj] Okręty

• okręt podwodny projektu 877E, typu Kilo - ORP Orzeł (291)
• 4 okręty podwodne projektu 207, typu Kobben - OORP Sokół (294) Sęp (295), Bielik (296), Kondor (297)
• 2 fregaty rakietowe typu Oliver Hazard Perry - OORP Gen. K. Pułaski (272), Gen. T. Kościuszko (273)
• korweta dozorowa projektu 620, typu Kaszub - ORP Kaszub (240)
• 2 korwety rakietowe projektu 1241RE, typu Mołnia - OORP Metalowiec (436), Rolnik (437)
• 3 korwety rakietowo-artyleryjskie projektu 660, typu Orkan - OORP Orkan (421), Piorun (422), Grom (423)
• 3 niszczyciele min projektu 206FM, typu Mewa - OORP Flaming (621), Mewa (623), Czajka (624)
• trałowiec projektu 207DM, typu Gopło - ORP Gopło (630)
• 12 trałowców projektu 207P, typu Gardno - OORP Gardno (631), Bukowo (632), Dąbie (633), Jamno (634), Mielno (635), Wicko (636), Resko (637), Sarbsko (638), Necko (639), Nakło (640), Drużno (641), Hańcza (642)
• 4 trałowce projektu 207M, typu Mamry - OORP Mamry (643), Wigry (644), Śniardwy (645), Wdzydze (646)
• 5 okrętów transportowo-minowych projektu 767, typu Lublin - OORP Lublin (821), Gniezno (822), Kraków (823), Poznań (824), Toruń (825)
• 2 okręty rozpoznania radioelektronicznego projektu 863, typu Nawigator - OORP Nawigator (262), Hydrograf (263)
• okręt szkolny (barkentyna) projektu B79/II - ORP Iskra (253)
• okręt szkolny projektu 888, typu Wodnik - ORP Wodnik (251)
• 2 okręty ratownicze projektu 570, typu Piast - OORP Piast (281), Lech (282)
• 4 okręty ratownicze projektu B823, typu Zbyszko - OORP Zbyszko (R-14), Maćko (R-15), Semko (R-12), Gniewko R-13)
• 2 okręty hydrograficzne projektu 874, typu Heweliusz - OORP Heweliusz (265), Arctowski (266)
• okręt wsparcia logistycznego projektu 890, typu Kontradmirał Xawery Czernicki - ORP Kontradmirał Xawery Czernicki (511)
• zbiornikowce projektu ZP-1200, typu Bałtyk - ORP Bałtyk (Z-1)
• okręt-muzeum, niszczyciel typu Grom - ORP Błyskawica (H34)

[edytuj] Samoloty

• 2 samoloty transportowo-desantowe M-28B "Bryza-1TD" (1117, 1118)
• 2 samoloty monitoringu ekologicznego M-28B "Bryza-1E" (0404, 0405)
• 7 samolotów rozpoznawczo-patrolowych M-28B "Bryza-1R" (1006, 1008, 1017, 1022, 1114, 1115, 1116)
• samolot rozpoznawczo-patrolowy i poszukiwania okrętów podwodnych M-28B "Bryza-1RM bis" (0810)

[edytuj] Śmigłowce

• 4 śmigłowce ratownictwa morskiego Mi-2RM (2947, 2948, 2949, 2950)
• śmigłowiec dowodzenia Mi-2D (5245)
• 10 śmigłowców zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PŁ (1001, 1002, 1004, 1005, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012)
• śmigłowiec zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PX (1003)
• 3 śmigłowce ratownictwa morskiego Mi-14PS (1013, 1016, 5137)
• śmigłowiec transportowy Mi-8MTW-1 (5528)
• śmigłowiec transportowy Mi-17 (0608)
• 2 śmigłowce transportowe W-3T "Sokół" (0209, 0304)
• 4 śmigłowce ratownictwa morskiego W-3RM "Anakonda" (0505, 0506, 0511, 0512)
• 3 śmigłowce W-3WARM "Anakonda" (0813, 0815, 0906)
• 4 śmigłowce zwalczania okrętów podwodnych Kaman SH-2G "Super Seasprite" (3543, 3544, 3545, 3546)

[edytuj] Artyleria przeciwlotnicza

• 48 armat przeciwlotniczych S-60

[edytuj] Symbole

[edytuj] Bandery i flagi

Bandery i proporce podnoszone są na jednostkach pływających zgodnie z ceremoniałem morskim. Podobną rolę do bander pełnią w dowództwach, jednostkach wojskowych i na lotniskach flagi marynarki wojennej oraz lotnisk i lądowisk.

Bandera wojenna

Proporzec

Bandera pjp

Bandera jachtowa

Flaga Marynarki Wojennej

Flaga lotnisk

[edytuj] Znaki funkcyjne

Flagi i proporce funkcyjne podnosi się na okrętach i pomocniczych jednostkach pływających, gdy na ich pokładzie przebywa osoba, której przysługuje odpowiedni znak.

Flaga prezydenta

Flaga ministra ON

Flaga marsz. Polski

Flaga szefa SG

Flaga dowódcy MW

Flaga adm.

Flaga adm. fl.

Flaga wadm.

Flaga kadm.

Flaga gen.

Proporzec szefa Sztabu MW

Proporzec dowódcy flotylli okrętów

Proporzec dowódcy dywizjonu okrętów

Proporzec dowódcy grupy okrętów

Znak dowódcy okrętu

[edytuj] Bibliografia

• Jarosław Ciślak. "Polska Marynarka Wojenna 1995" Wydawnictwo Lampart w koedycji z Wydawnictwem Bellona. Warszawa 1995. (ISBN 83-86776-08-0)
• Grzegorz Piwnicki, Bogdan Zalewski. "Polska wojskowa polityka morska od X do końca XX wieku" Dowództwo Marynarki Wojennej - Oddział Społeczno-Wychowawczy. Gdynia 2002. (ISBN 83-88698-25-7)
• Strona internetowa Marynarki Wojennej - http://www.mw.mil.pl

[edytuj] Zobacz też

• Polska Marynarka Handlowa
• Obrona Wybrzeża w kampanii wrześniowej 1939

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa polskiej Marynarki Wojennej