Agrigento

Z Wikipedii


Agrigento

Państwo	Włochy
Region	Sycylia
Prowincja	Agrigento
Położenie	13° 35' 0 N 37° 19' 0 E
Wysokość n.p.m.	230 m
Powierzchnia	244 km²
Populacja (2004) - liczba ludności - gęstość	59 031 216/km²
Numer kierunkowy	0922
Kod pocztowy	92100
Kod ISTAT	084001

Archaeological Area of Agrigento (Strefa archeologiczna w Agrigento)^a Lista światowego dziedzictwa UNESCO

Kraj	Włochy
Typ	kulturowe
Spełniane kryterium	I, II, III, IV
Charakterystyka	#831
Region^b	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę:	1997 na 21 sesji
a Oficjalna nazwa wpisana na liście UNESCO b Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Agrigento – miasto na południowym wybrzeżu Sycylii. Starożytne greckie Akragas, później Agrigentum, następnie Girgenti i wreszcie od 1927 roku Agrigento.

Ośrodek handlowy i turystyczny. Zabytki: dobrze zachowane świątynie greckie (VI i V w. p.n.e). Rzymskie grobowce i ruiny domów (II-I w. p.n.e.). Kościoły (XII-XIV w.) i katedra (XIII-XV w.).

Liczba mieszkańców: około 55 000.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Agrigento Centrale.

[edytuj] Historia

Akragas zostało założone w 582 p.n.e. roku przez mieszkańców Gelai oraz greckich kolonistów z Koryntu i Rodos. Swoją nazwę przyjęło od rzeki, nad którą powstało. Rozkwit miasta przypada na VI i V wieku p.n.e, kiedy miastem rządzili tyrani Falaris i Theron. W 480 p.n.e. Theron w bitwie pod Himerą pokonał Kartagińczyków. W okresie największego rozkwitu Akragas opanowało jedną trzecią Sycylii. Był to obszar położony między Etną a Himerą nad Morzem Tyrreńskim, aż do Selinunte i Gela. W 405 p.n.e. roku, po ośmiomiesięcznym oblężeniu, Akragas zostało zdobyte i zniszczone przez Kartagińczyków. Po odbudowie przez Timoleona około 350 p.n.e. było niszczone jeszcze dwukrotnie w trakcie wojen punickich przez Kartagińczyków i Rzymian. Timoleon pokonał Kartagińczyków w 340 p.n.e. pod Crimiso (obecnie Belice), ale po kilku latach Kartagińczycy powrócili i panowali nad miastem aż do 210 p.n.e., kiedy Rzymianie zdobyli miasto podczas Drugiej Wojny Punickiej. Rzymianie, którzy rządzili miastem ponad pięć wieków, zmienili jego nazwę na Agrigentum.

Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Agrigentum ulegało najazdom Barbarzyńców. Między rokiem 429 naszej ery, a 440 kilkakrotnie najeżdżali go Wandalowie. W 490 pojawili się Goci Teodoryka. Wypędziła ich armia cesarstwa Bizancjum w 535 pod Belisariusem. Goci wrócili jeszcze raz w 538 pod wodzą Totili, ale ostatecznie miasto zostało podporządkowane Bizancjum.

W 828 miasto zajęli Arabowie. Po klęsce pod Katanią wycofali się, ale powrócili w 840. Miasto nazwane przez nich Kerkent (lub Gergent), zostało zajęte przez plemię berberyjskie, które je ufortyfikowało, zamieniając w swój najważniejszy ośrodek. W 1087 Normanowie Rogera I opanowali Sycylię, przy czym Agrigento było jednym z ostatnich miast, które się im poddało. Nadano mu przy tym nową nazwę: Girgenti.

Nazwa ta przetrwała aż do 1927, kiedy Mussolini zdecydował się przywrócić włoskim miastom nazwy, pod którymi były znane w cesarstwie Rzymskim. Wtedy miastu Girgenti nadano nazwę Agrigento.

Akragas słynęło z eksportu zboż, oliwy, wina i wyrobów ze skóry. Zajmowało obszar około 18 ha i otoczone było murami obronnymi o długości 10 km z dziewięcioma bramami. Główną bramą była brama IV w południowym odcinku murów, zwana Złotą Bramą. Do najsłynniejszych klasycznych budowli należały świątynia Hery, Zeusa Olimpijskiego i świątynia Concordia zamieniona w 597 roku na katolicki kościół.

Z Akragas pochodził słynny starożytny filozof Empedokles. Z Girgenti – Luigi Pirandello.