Aleksandr Wołkow (kosmonauta)
Z Wikipedii
Aleksandr Aleksandrowicz Wołkow ros. Александр Александрович Волков, ur. 27 maja 1948 w Gorłowce, obwód doniecki w b. ZSRR (obecnie Ukraina), pułkownik lotnictwa, kosmonauta radziecki.
Spis treści |
[edytuj] Wykształcenie i służba wojskowa
- 1966 –ukończył szkołę średnią w Gorłowce.
- 1976 – został absolwentem Wyższej Wojskowej Szkoły Lotniczej w Charkowie, a później był pilotem instruktorem pułku szkolnego tej uczelni.
- 1991 – w czerwcu zakończył z odznaczeniem zaoczne studia na Wojskowej Akademii Politycznej im. W. I. Lenina. Zdobył uprawnienia wykładowcy historii.
- 1998 – 20 sierpnia w stopniu pułkownika, z uwagi na osiągnięty wiek, został przeniesiony do rezerwy.
[edytuj] Kariera kosmonauty i służba w Centrum Przygotowań Kosmonautów
- 1976 – 23 sierpnia został przyjęty do szóstej grupy kosmonautów.
- 1976 – 1977 – został skierowany do Aktjubińska (obwód astrachański) do centrum przygotowywującego pilotów doświadczalnych, ponieważ Wołkow miał zostać jednym z kosmonautów szkolących się w ramach programu Buran.
- 1977 – 1978 – odbył podstawowe szkolenie przygotowawcze dla kosmonautów.
- 1979 – 1981 – w Aktjubińsku przeszedł uzupełniające przeszkolenie w czasie którego opanował latanie na ponad 20 typach różnych samolotów, na których wylatał ponad 1 500 godzin.
- 1982 – 1984 – wspólnie z grupą innych kosmonautów przygotowywał się do lotu w kosmos w ramach programu Buran.
- 1984 – od 1 września razem z Władimirem Wasjutinem i Wiktorem Sawinychem rozpoczął szkolenie do długotrwałego lotu na pokładzie stacji orbitalnej Salut 7. W załodze Wołkow pełnił funkcję kosmonauty-badacza. Podczas przygotowań do lotu stacja uległa awarii i doświadczonego kosmonautę – Wiktora Sawinycha przesunięto do załogi ratunkowej, a jego miejsce zajął Gieorgij Grieczko. Spowodowało to przesuniecie startu o blisko 6 miesięcy.
- 1985 – od 17 września do 21 listopada – uczestniczył w locie kosmicznym na pokładzie statku Sojuz T-14 i stacji Salut 7.
- 1986 – został dowódcą grupy kosmonautów szkolonych do lotów w kosmos na statkach wielokrotnego użytku.
- 1986 – od marca rozpoczął przygotowania do lotu w kosmos jako dowódca rezerwowej załogi drugiej stałej ekspedycji (ЭО-2) na stację Mir. Razem z nim trenował Siergiej Jemieljanow.
- 1987 – od marca do grudnia był dowódcą załogi dublerów trzeciej stałej ekspedycji (ЭО-3) na stacje Mir. Do załogi wyznaczono także Siergieja Jemieljanowa (w maju zamienił go Aleksandr Kaleri) oraz Aleksandra Szczukina. 21 grudnia podczas startu Sojuza TM-4 był dublerem dowódcy załogi podstawowej.
- 1988 – od stycznia rozpoczął trwające 11 miesięcy szkolenie przygotowujące do lotu na stację orbitalną Mir. Wołkow został dowódcą czwartej stałej ekspedycji (ЭО-4). W załodze razem z nim znaleźli się: Aleksandr Kaleri oraz francuski astronauta Jean-Loup Chrétien. W marcu Aleksandra Kaleri zastąpił Siergiej Krikalow.
- 1988 – 26 listopada wystartował w kosmos na pokładzie statku Sojuz TM-7. Lot trwał do 27 kwietnia 1989.
- 1990 – 13 sierpnia rozpoczyna kolejne przygotowania do lotu w kosmos. Tym razem został wyznaczony do załogi rezerwowej 8 stałej ekspedycji na stację Mir. Inżynierem pokładowym załogi został Aleksandr Kaleri.
- 1991 – 18 maja podczas startu Sojuza TM-12 był dowódcą rezerwowej radziecko-angielskiego załogi. W jej skład wchodzili również – inżynier pokładowy – Aleksandr Kaleri i kosmonauta badacz Timothy Mace z Wielkiej Brytanii.
W czerwcu mianowano go dowódcą 10 stałej ekspedycji na stację Mir (Э0-10) realizującej jednocześnie krótkotrwały lot w ramach radziecko-austriackiego programu Austromir. Pierwotnie obok austriackiego kosmonauty, którym był Franz Viehböck lecieć miał Aleksandr Kaleri, ale do programu lotu włączono także planowany lot obywatela Kazachstanu i w jego miejsce do załogi włączony został Toktar Aubakirow.
2 października Wołkow wystartował w kosmos na pokładzie statku Sojuz TM-13. Pozostał na pokładzie stacji orbitalnej Mir i przebywał tam razem z Siergiejem Krikalowem z 9 stałej ekspedycji do 25 marca 1992. - 1991 – 11 stycznia został dowódcą oddziału kosmonautów.
- 1992 – 1994 – został przydzielony do grupy kosmonautów, którzy szkolili się do ewentualnych lotów ratunkowych. Wołkow w razie potrzeby mógł być dowódca takiej misji.
- 1998 – 21 sierpnia opuścił oddział kosmonautów. Miało to związek z zakończeniem przez Wołkowa czynnej służby wojskowej.
[edytuj] Po opuszczeniu oddziału kosmonautów
- 1999 – został przedstawicielem Komitetu Centralnego Niezależnego Związku Zawodowego Federacji Rosyjskiej zrzeszającego byłych wojskowych.
- 2000 – został prezesem kanału telewizyjnego Muz-TV (Муз-ТВ).
[edytuj] Loty załogowe
Do swojego pierwszego lotu w kosmos wystartował jako kosmonauta-badacz na pokładzie statku Sojuz T-14 17 września 1985. Misją dowodził Władimir Wasjutin a inżynierem pokładowym był Gieorgij Grieczko. Pierwotnie plan lotu przewidywał wyprawę trwającą 6 miesięcy. W tym czasie na pokładzie stacji Salut 7 mieli pracować Wasjutin, Sawinych (wystartował wcześniej w misji Sojuz T-13) i Wołkow. Podstawowym celem wyprawy było rozładowanie statku transportowego Kosmos 1686 (pod tą nazwą krył się pojazd o nazwie TKS-4 – nowy załogowy statek transportowy przewidywany dla wojskowych stacji orbitalnych typu Ałmaz. Po zarzuceniu programu wykorzystano je jako bezzałogowe statki towarowe.) Poza tym załoga miała wykonać szereg wyjść w otwarty kosmos. Ten drugi cel nie wszedł jednak w fazę realizacji. W połowie października poważnie zachorował dowódca misji. Kontynuowanie lotu było niemożliwe. Wyprawę przerwano i kosmonauci powrócili na Ziemię już 21 listopada 1985.
Drugi lot Wołkowa w kosmos rozpoczął się 26 listopada 1988. Tym razem dowodził statkiem kosmicznym Sojuz TM-7, na pokładzie którego znajdowali się również: inżynier pokładowy Siergiej Krikalow oraz francuski astronauta Jean-Loup Chrétien realizujący program badawczy o nazwie Aragatz . Po dwóch dniach Sojuz TM-7 połączył się ze stacją orbitalną Mir. 9 grudnia 1988 Aleksandr Wołkow oraz Jean-Loup Chrétien wyszli na zewnątrz stacji. Na jej powierzchni zamontowali paletę z urządzeniami badawczymi do realizcji eksperymentów w ramach planowanego wówczas europejskiego promu kosmicznego o nazwie Hermes. Jean-Loup Chrétien został pierwszym astronautą innego kraju niż USA i ZSRR, który odbył spacer kosmiczny. 21 grudnia 1988 Chrétien powrócił na Ziemię na pokładzie Sojuza TM-6 razem z poprzednią stałą załogą Mira – Władimirem Titowem i Musą Manarowem. Na pokładzie pozostał natomiast lekarz Władimir Poljakow. Do 27 kwietnia 1989 tj. do dnia powrotu kosmonautów na Ziemię załoga wykonywała zaplanowany program badawczy oraz przyjęła i rozładowała trzy statki towarowe typu Progress. Z powodu opóźnienia w budowie kolejnych modułów dla stacji Mir postanowiono, że tym razem kosmonauci zakonserwują stację i przez kilka miesięcy pozostanie ona niezamieszkana.
Trzeci i zarazem ostatni lot Wołkowa w kosmos rozpoczął się 2 października 1991. Był dowódcą statku Sojuz TM-13. Tym razem w załodze nie było inżyniera pokładowego lecz dwaj kosmonauci badacze z Austrii i Kazachstanu: Franz Viehböck i Toktar Aubakirow, którzy po wykonaniu swoich narodowych programów lotu powrócili na Ziemię 10 października 1991. Na orbicie pozostali Aleksandr Wołkow oraz Siergiej Krikalow, który w kosmosie znajdował się od 18 maja 1991. Obaj do 25 marca 1992 realizowali badania i eksperymenty przewidziane w programie 10 stałej ekspedycji stacji Mir (ЭО-10). W czasie trwania tej misji dokonał się ostateczny rozpad Związku Radzieckiego i kosmonauci zamiast w Kazachskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej wylądowali już w niepodległym Kazachstanie.
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
- tytuł Bohatera Związku Radzieckiego i medal „Złotej Gwiazdy” (1985),
- Order Lenina (1985),
- Order Rewolucji Październikowej (1989),
- Legia Honorowa (Francja 1989)
- Order Przyjaźni Narodów (1992),
- Order Orła II klasy (Kazachstan 1992)
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II stopnia (1996).
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Zobacz w sieci
[edytuj] Wykaz lotów
| Loty kosmiczne, w których uczestniczył Aleksandr A. Wołkow | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 1 |
|
|
|
|
|
|
| 2 |
|
|
|
|
|
|
| 3 |
|
|
|
|
|
|
| Łączy czas spędzony w kosmosie — 391 dni 11 godzin 52 minuty i 16 sekund. | ||||||
