Błaszki

Błaszki leżą w zachodniej części województwa łódzkiego w powiecie sieradzkim nad Trojanówką. Miasto leży w bliskiej odległości od granicy z województwem wielkopolskim. Błaszki położone są w niewielkiej odległości od ważnych ośrodków:

Łódź – 84 km
Kalisz – 30 km
Poznań – 157 km
Sieradz – 23 km
Zduńska Wola – 37 km
Konin – 84 km
Częstochowa – 134 km
Warszawa – 233 km
Piotrków Trybunalski – 99 km
Wrocław – 129 km
Ostrów Wielkopolski – 52 km

[edytuj] Historia

Wg legendy o pochodzeniu miejscowości nieopodal płynącego tu strumienia stała pogańska gontyna, a następnie rósł święty gaj. W nim to pustelnie założył niejaki rycerz Blasko, od imienia którego miejscowość wzięła swą nazwę. Najstarszy dokument opisujący Błaszki pochodzi z 1437 r. i dotyczy przyznania beneficjum błaszkowskiego przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Wincentego Kota plebanowi Potworowskiemu. Pierwsza wzmianka z 1386 r. dotyczy plebana z Blascowicz i świadczy o istnieniu tutaj parafii. Fundatorami kościoła byli Błaszkowscy. Formalnym usankcjonowaniem Błaszek jako miejscowości o charakterze targowym było nadanie przez króla Jana Kazimierza 1 marca 1652 przywileju na targi niedzielne. W 1729 r. Błaszki zwane są po raz pierwszy miastem, stanowiły wówczas własność Lipskich h. Grabie i szczyciły się rozwojem rzemiosła, głównie sukiennictwa i garbarstwa. Dalsze ożywienie gospodarcze nastąpiło w czasach Królestwa Kongresowego (głównie tkactwo i szewstwo). Obok rzemiosła rozwijał się handel, a o jego roli w mieście świadczy olbrzymi rynek, dziś podzielony na dwa place. Przed II wojną św. Błaszki liczyły 5700 mieszkańców, z czego prawie 50% stanowili Żydzi, wymordowani przez Niemców. Cmentarz żydowski był usytuowany przy ul. XXX-lecia PRL, teraz jest to teren zabudowany. Ok. 20 nagrobków z tego cmentarza zostało wywiezionych na cmentarz w Kaliszu. Po wojnie rozwinął się tu przemysł skórzany i usługi dla rolnictwa. Większość sołectw lokowana była w okresie średniowiecza.

[edytuj] Nazwa miasta

Pochodzenie nazwy "Błaszki" trudno określić. Jedni wyprowadzają ją od nazwy "Błażek", inni od formy "Błażkowice" (z 1386). Natomiast od 1415 r. jest notowana nazwa "Blaschki". Legenda mówi, że po zabójstwie św. Wojciecha w Prusach, jeden z rycerzy towarzyszącego mu orszaku – imieniem Blasko, powrócił do kraju i szukał miejsca spokojnego z dala od ludzi. Znalazł piękny gaj nad leniwie płynącym strumieniem i w tej ciszy zbudował pustelnię. Z czasem wokół pustelni powstawały zabudowania i tak wyrosły dzisiejsze Błaszki. Etymologia ludowa tłumaczy nazwę Błaszki od blasku polany na której powstało skupisko ludzkie.

[edytuj] Herb miasta

Herb miejski nadano Błaszkom w 1929, w 200-setną rocznicę, jak wówczas przyjmowano, nadania praw miejskich. Rycerz w herbie to postać gen. Józefa Lipskiego herbu Grabie, właściciela miasta.

[edytuj] Ludzie związani z Błaszkami

Marcin Kaczmarek, piłkarz Korony Kielce
Józef Lipski (1772-1817), generał, przywódca powstania wielkopolskiego 1806 roku w Kaliskiem
Herman Solnik (1869-1943), żydowski pisarz, poeta i publicysta

[edytuj] Zabytki

kościół św. Anny, murowany, późnobarokowy, wzniesiony w latach 1779–1789 z fundacji Lipskich, w kościele nagrobek gen. Józefa Lipskiego, przywódcy insurekcji kościuszkowskiej w Sieradzkiem i powstania wielkopolskiego 1806 roku w Kaliskiem;
kilka domów mieszczańskich z przełomu XVIII/XIX w. przy dawnym rynku;
Dom Społeczny Towarzystwa Spółdzielczego "Błaszkowianka", murowany, wzniesiony w latach 1916–1917 według projektu Sylwestra Pajzderskiego; obecnie dom mieszkalny;
dworzec Kolei Warszawsko-Kaliskiej w pobliskich Maciszewicach, murowany, ok. 1905;
cmentarz rzymskokatolicki parafii św. Anny, na cmentarzu m.in.
- kaplica grobowa Poraj-Biernackich i Błeszczyńskich herbu Suchekomnaty;
- żeliwny nagrobek Stefana Walewskiego;
- grób Macieja Piaszczyńskiego, powstańca styczniowego, który poległ pod Równą;
- grobowiec Żelisławskich herbu Pilawa, w nim prochy ucznia gimnazjum Wacława Pilawy Żelisławskiego poległego w wojnie z bolszewikami w 1920. Na tym samym grobowcu tablica epitafijna brata Wacława, Kazimierza Pilawy Żelisławskiego, płk., w 1939 szefa sztabu Nowogródzkiej Brygady Kawalerii, kawalera Orderu Virtuti Militari i wielu innych odznaczeń bojowych, zamordowanego w Katyniu.

[edytuj] Gospodarka

Błaszki są lokalnym ośrodkiem przemysłowo-handlowym. Brak tutaj uciążliwego przemysłu a większość z ponad 700 podmiotów działających w mieści i gminie to firmy małe zatrudniające do 20 osób. Istnieje jednak kilka podmiotów gospodarczych zatrudniających do 200 osób. W mieście zlokalizowany jest drobny przemysł obuwniczy, meblarski, ceramiczny i spożywczy. Do ważniejszych firm z terenu miasta zaliczyć można:

Zakład Budowlany Błaszki
PPHU Wellbet
PPHU Drogbud
Agrosad Centrala Nasienna
Bialchem Group oddział Błaszki
Kazmierczak & son
RSUH-Rolnicza Spółdzielnia Usługowo Handlowa
Supermarket ZYK oraz Polo Market

[edytuj] Rolnictwo

Dobrej jakości gleby, wysoka kultura rolnictwa oraz intensyfikacja produkcji rolniczej spowodowały iż rolnictwo jest głównym źródłem utrzymania dla ponad 70% ludności gminy. Wśród zasiewów dominują zboża, ziemniaki, buraki cukrowe, marchew , pietruszka kapusta, a także rośliny przemysłowe takie jak rzepak. Duża liczba gospodarstw specjalizuje się także w uprawie warzyw i roślin ozdobnych. Na terenie miasta i gminy liczne są także gospodarstwa szklarniowe.

[edytuj] Transport

W mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:

12 kierunek Łęknica – Kalisz – Błaszki – Lublin – Dorohusk
449 kierunek Grabów nad Prosną
710 kierunek Warta-Łódź

W odległości 5 km od miasta przebiega linia kolejowa Łódź Kaliska-Forst.

[edytuj] Kultura

Animatorem życia kulturalnego w mieście jest Centrum Kultury w Błaszkach. Skupia on wiele zespołów i grup artystycznych m. in. Zespół Tańca Nowoczesnego "Authentic", Miejska Orkiestra Dęta. CK organizuje zajęcia teatralne i muzyczne a także zajęcia z zakresu tańca. Istnieje pracownia muzyczna, plastyczna, czy nowocześnie wyposażona pracownia komputerowa. W mieście istnieje także Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy która posiada w swych zasobach największe dzieła literatury polskiej i światowej, oraz udostępnia liczne czasopisma i książki w czytelni. Znacząco w kulturę Błaszek zapisały się krótkometrażowe produkcje (łącznie 5 filmów) z serii: Ślady na..., Bike Rider czy Pan generał ogłasza. Filmy aktualnie nie są dostępne w sieci.

[edytuj] Oświata

W Błaszkach dzieci i młodzież mogą się kształcić w zakresie przedszkolnym, podstawowym, gimnazjalnym i średnim. W mieście istnieje Przedszkole Samorządowe, Szkoła Podstawowa im. Stanisława Staszica, oraz Publiczne Gimnazjum im. gen. Józefa Lipskiego i Liceum Ogólnokształcące im. Wojska Polskiego w Błaszkach.