Brzeżany (Ukraina)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°26' N 24°56' E
| Brzeżany | |||
|
|||
| Państwo |  Ukraina |
||
| obwód | tarnopolski | ||
| Położenie | 49° 26' N 24° 56' E |
||
| Ludność (2004) • liczba ludności |
18 000? |
||
| Nr kierunkowy | +380-3548 | ||
| Kod pocztowy | 47505 | ||
| Miasta partnerskie |  Kluczbork |
||
|
Położenie na mapie kraju
  Brzeżany
|
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Brzeżany (ukr. Бережани) – miasto w zachodniej Ukrainie na Podolu w obwodzie tarnopolskim nad rzeką Złota Lipa, 18 tys. mieszkańców (1991), dekanat halicki. Przemysł szklarski, meblarski i spożywczy.
Spis treści |
[edytuj] Historia
- W XIV wieku włączone do Polski, wzmiankowane w roku 1375, województwo ruskie do roku 1772.
- Założone w roku 1530 przez hetmana Mikołaja Sieniawskiego; przez niemal 200 lat należały do jego spadkobierców, zawdzięczając im swój rozwój i rozgłos.
- W XVII wieku zamek w Brzeżanach wielokrotnie oparł się wojskom kozackim, tatarskim i tureckim.
- Od XVIII wieku były własnością Czartoryskich, Lubomirskich i Potockich.
- Do 1918 roku – miasto powiatowe w Królestwie Galicji i Lodomerii. Ok. 1900 mieszkało tutaj 4600 Polaków, 3100 Ukraińców i 5300 Żydów.
- W latach 1916-1917, podczas I wojny światowej, w rejonie Brzeżan toczyły się walki pomiędzy wojskami rosyjskimi i austriackimi.
- W latach 1920-1939, Brzeżany należały do Polski, były miastem powiatowym w województwie tarnopolskim.
- Od września 1939 do 1941 roku pod okupacją sowiecką; miały wtedy miejsce deportacje ludności (głównie Polaków) w głąb ZSRR.
- W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką (dystrykt Galicja).
- W latach 1942–1944 był to rejon działalności AK.
- W okresie 1943-1945, nacjonaliści z UPA wymordowali tysiące Polaków w Brzeżanach i powiecie, m.in. w Kozowej.
- W latach 1945-1991 w granicach Ukraińskiej SRR.
- 1946 wysiedlenie Polaków
- 1946-1947 w rejon Brzeżan i samego miasta została przesiedlona część ludności rusińskiej z pow. sanockiego.
- Od 1991 na obszarze Ukrainy.
[edytuj] Zabytki
- ruiny zamku – zbudował go Mikołaj Sieniawski w 1554, został rozbudowany w XVII i XVIIIw.; urządzony był z wielkim przepychem, należał do największych rezydencji magnackich Rzeczypospolitej. Na zamku przebywali m.in.: król August II Mocny (1648), książę Franciszek Rakoczy (1702) i car Piotr I Wielki (1707). Zdewastowany w XIX i XX w.
- pozostałości kościoła zamkowego z XVII w.) z kaplicą grobową Sieniawskich (z dekoracją rzeźbiarską Horsta i Jana Pfistera), dawniej mieszczącą zespół nagrobków Sieniawskich, obecnie zdewastowana.
- kościół i klasztor Bernardynów z 1630-1638.
- kościółek ormiański z XVIII w.
- cerkiew Nikołajewska z XVII w.
- cerkiew Troicka z XVII-XIX w.
- dworki szlacheckie.
[edytuj] Związani z Brzeżanami
- Aleksander Brückner, profesor, polski filolog i slawista, historyk literatury i kultury polskiej, urodzony 29 stycznia 1856 w Brzeżanach,
- Zdzisław Hordyński-Juchnowicz, tytularny generał dywizji WP, urodzony 31 lipca 1857 w Brzeżanach,
- Teofil Maresch, generał brygady WP, urodzony w 1 sierpnia 1888 w Brzeżanach,
- Edward Rydz-Śmigły, marszałek Polski, urodzony 11 marca 1886 w Brzeżanach,
